Quý bạn đọc thân mến.
Mùa xuân như là sự hòa điệu giữa sắc khí trong xanh và tâm nguyện an lành. Mở đầu cho số báo, Sông Hương giới thiệu đến bạn đọc những nét tài hoa và nỗi lòng của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Hiếm người nhạc sĩ nào lại viết nhạc hay ở nhiều đề tài như ông. Từ những ca khúc về mùa xuân đất nước như Đảng đã cho ta cả mùa xuân, (một trong 3 ca khúc của ông nằm trong “tốp 10” ca khúc hay nhất về Đảng), cho đến những ca khúc viết cho thiếu nhi (Cánh én tuổi thơ), viết về nhân dân trong kháng chiến và lao động sản xuất, tiêu biểu như Bài ca người thợ mỏ, Những vì sao ca đêm, Con kênh ta đào…
Tháng 3, Sông Hương dành nhiều trang viết về người phụ nữ. Truyện ngắn Mùa thùy mơ nở rộ, câu chuyện trôi như chính loài hoa này vừa trôi vừa đau đáu nở những đóa tinh khôi. Hai đứa con nuôi và đôi vợ chồng gắn bó trong một gia đình, rồi dường như tan vỡ từ khi tình yêu trỗi dậy. Cơn cuồng si tuổi dậy thì che khuất những ẩn khúc, để người cha nuôi gồng gánh hệ lụy. Một không gian đẹp từ nỗi buồn của bầu trời khi ai đó ngửa mặt nhìn mây trắng để hỏi về một cơn đau khác chợt vỡ. Truyện ngắn Tiếng chuông đền Diềm xoáy vào u uẩn lòng người và vọng đến những hình thái du lịch mới đang dần phá vỡ sự hài hòa giữa linh thiêng và tự nhiên. Văn hóa tâm linh là một phần của sự sống và hơn thế còn vực dậy những lụy phiền khi con người chân thành và sáng suốt nương dựa. Khi miền linh diệu từ hốc tối thức giấc cũng đồng thời soi lên chuỗi ý niệm bản năng khó cưỡng và nỗi hoang mang vô chừng.
Những bài nghiên cứu văn học và lý thuyết trong số báo mang đến cái nhìn mới mẻ về những hiện tượng và các tác giả cũ. “Một chiều kích khác của Bakhtin” cho thấy Bakhtin không chỉ là nhà phê bình văn học tầm cỡ của thế giới, mà thực chất hơn trước hết là “một nhà triết học, một nhà triết học nhân văn, không sa đà vào tư duy tư biện”. Ông đã có cái nhìn sâu vào bản thể triết học thông qua những tương tác, đối thoại, và ngày càng gần với sự tương đối và thoát khỏi khuôn thước của ngôn từ, văn bản. Bài viết về tập sách “Gửi đây chút duyên tình đọc”, về 18 tác giả trong nền văn chương Việt với cái nhìn đầy trân trọng và giàu cảm xúc như sự tương giao giữa tác phẩm và người viết; là tình cảm chân thành cũng như tình yêu mà tác giả tập sách dành cho văn học, kể cả đối với những tác giả từng bị lãng quên để làm tươi mới thêm những mảng màu di sản văn hóa. Bài dịch “Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács”, với quan niệm vượt thoát: “Trừ khi thế giới hướng vào bên trong thì mới không có những sự khác biệt về tính chất có thực giữa các hiện thể của nó”.
Ở mục Huế dòng chảy văn hóa, bài viết “Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn”: Thân Trọng và Hà Thúc, sau này đã trở thành hai dòng họ khoa bảng tiêu biểu “Nhất Thân, nhì Hà”. Việc làm rất ý nghĩa là hai Họ đã hỗ trợ, khích lệ con cháu ăn học thành tài, lên kinh thi thố đỗ đạt và trở thành những vị quan có ích cho dân. Truyền thống này ăn sâu vào từng gia đình trong hai Họ, tạo thành nền nếp gia phong từ đời này sang đời khác.
Dưới đây là mục lục:
- Nhạc sĩ Phạm Tuyên - những ca khúc hay về Đảng và nhân dân - THANH TÙNG
VĂN
- Mùa thùy mơ nở rộ - BẢO THƯƠNG
- Tiếng chuông làng Diềm - VŨ THANH LỊCH
THƠ:
- PHAN LỆ DUNG
+ Một buổi chiều mùa đi
+ Hoàng hôn nhớ
- PHẠM HIỀN MÂY
+ Dạ thưa…
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Những ước muốn cho con
+ Những bước tròn
+ Ngày không còn nắng trên môi
- NHƯ QUỲNH DE PRELLE
- PHẠM TRUNG NGHĨA
+ Viết về mẹ
+ Tiếng đêm
- HUỲNH MINH TÂM
+ Thơ viết dưới giàn bí đao
- PHAN TÌNH
+ Sợi đêm
+ Thời gian trên tóc mẹ
- TRẦN XUÂN TRƯỜNG
+ Lúa ơi
- BẠCH DIỆP
+ Mỗi lần mặt trời lặn xuống
+ Nhận diện
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Phố thanh xuân
+ Chút đông gầy
- TRẦN HẠ VI
+ Nghe đồn có một tình yêu
- NGUYỄN LOAN
+ Những ngón tay mưa
- ĐẶNG THIÊN SƠN
+ Cát
+ Những con cá cụt đuôi
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Tóc
+ Sống
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Buổi sáng mùa xuân
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Ý nghĩa
- QUỐC SINH
+ Linh hồn
NHẠC:
- Cuộc đời và Đam mê - Nhạc và lời: TRẦM THIÊN THU
- Một nửa vầng trăng - Nhạc: VĨNH PHÚC; Lời: Phanxipăng
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Người con đỡ đầu - L. TOLSTOY - Trần Thị Phương Phương dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn - LÊ THỊ ÁNH TUYẾT
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Một chiều kích khác của Bakhtin - ĐỖ LAI THÚY
- 18 chân dung văn học - Từ một cái nhìn phác thảo - PHẠM PHÚ PHONG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Nhu cầu của văn học dân tộc chủ nghĩa - ĐOÀN ÁNH DƯƠNG
- Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács - PAUL DE MAN
* Bìa 1: Tác phẩm “Hướng dương và hoa cải làn” (Sơn dầu, 70cm x 90cm, 2020) của họa sĩ Phạm Hoàng Hà.
* Bìa 2, 3: Những khoảnh khắc Huế - Ảnh: NSNA Lê Tấn Thanh, NSNA Ngô Thanh Minh.
+ Minh họa: Hs Nguyễn Duy Linh, Hs Tô Trần Bích Thúy, Hs Đặng Mậu Tựu.
- Vi nhét: Hs Tô Trần Bích Thúy.
Ban Biên Tập
Lễ bái ở lăng Minh Mạng, lính canh ở lăng Gia Long... là hình ảnh sinh động về con người ở kinh thành Huế xưa.
Bài viết liên quan:
Cách đây gần 100 năm nhiều công trình kiến trúc ở Huế vẫn còn nguyên vẹn, chưa bị xuống cấp và đổ nát như bây giờ.
Nhiều hình ảnh quý giá về kinh thành Huế của nhà Nguyễn trong khoảng năm 1919-1926 đã được nhiếp ảnh gia Pháp ghi lại...
Trong khuôn viên lăng vua Minh Mạng ở Huế có một di tích độc đáo nhưng ít người biết đến, đó là Tả tùng phòng trên núi Tịnh Sơn. Điểm đặc biệt của công trình này là cánh cửa vòm cuốn đã bị một cây si cổ thụ "nuốt chửng". Đây là minh chứng cho sức mạnh tàn phá của thiên nhiên và thời gian đối với các công trình do con người xây dựng.
Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt
Người Huế vốn là người xứ kinh kỳ, nên lời ăn tiếng nói, cung cách ứng xử, đi lại cũng nhẹ nhàng, tri thức. Ẩm thực cung đình Huế cũng mang nhiều nét ảnh hưởng của cung cách hoàng gia: Ăn uống nhẹ nhàng, khoan thai, các món ăn ngoài khẩu vị ngon phải nhẹ và thanh, cách trình bày cũng phải đẹp, bắt mắt.
Ba giờ sáng, tại Đàn Nam Giao (Thừa Thiên Huế), không còn nghe tiếng hô đức vua xa giá, chỉ có âm thanh rì rầm dội vào rừng thông và những ánh mắt hướng về linh vị đặt trên bàn thờ. Những người dân đến Đàn Nam Giao để nguyện xin sự viên mãn, gia đình bình an.
Kinh thành ở cố đô Huế vốn là vùng đất thấp trũng. Người xưa đã làm những gì để chống ngập cũng là một bài học đáng tham khảo cho chúng ta hôm nay.
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.