Kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2019); ở Thừa Thiên Huế có một địa điểm đặc biệt quan trọng - đó là đồi A Bia. Nơi đây từng diễn ra trận đánh được giới nghiên cứu Mỹ cho là ác liệt nhất, khủng khiếp nhất, kinh hoàng nhất trong lịch sử chiến tranh Việt Nam, đồng thời là một trong những trận đánh quyết định trong chiến tranh Việt Nam. Nhân kỷ niệm 50 năm chiến thắng A Bia, bài viết “Trận đánh góp phần tạo bước ngoặt trong chiến tranh Việt Nam” đã đưa ra một số tư liệu quý cũng như việc xác định đúng vị trí của trận đánh. Đồi A Bia từ lâu đã làm nguồn cảm hứng cho tác phẩm thơ ca, truyện ngắn, tiểu thuyết, cũng là đối tượng nghiên cứu của nhiều tác giả uy tín trong và ngoài nước.
Bìa số 365 tháng 7-2019
Phần văn xuôi, truyện ngắn “Chiếc giày khiêu vũ” với văn phong phóng khoáng cùng nhịp thở hiện đại, hiện lên một không gian của nhạc và ánh sáng chốn phồn hoa đô hội. Nhưng giấc mơ về miền tĩnh lặng đã kéo họ về với những cơn mưa trên thảo nguyên bất tận thoảng mùi hoa oải hương. Đó cũng là chuyến ngược về cõi hồn mênh mông và “chạm đến nỗi cô đơn tột cùng của tháng năm ở lại”. Truyện ngắn “Người tạc tượng” dựng lại chân dung vị tướng phò vua giúp đời thịnh trị, một Thái sư có công lớn trong “cải cách triều chính, định chế các quan văn võ, phân cấp các chùa chiền theo nhiều hạng bậc, quy định mới về ruộng đất thu tô công bằng hơn cho người lĩnh canh; đòi nhà Tống phải trả lại cho Đại Việt sáu huyện ba động…”. Nhưng mặt khác ông bị cho là mưu hại vua. Truyện diễn tả cơn đau đến ngất lịm của bức tượng con rồng cắn vào thân như nỗi oan không biết tỏ thấu cùng trời xanh cũng chính là cơn đau của người tạc tượng, tạc một nỗi oan đầy kiêu hãnh, đầy bi mẫn, đầy oan linh, đầy khí phách, như tiếng thở dài trong lành ở một góc khuất giữa đêm dài...
Mục nghiên cứu, bài viết “Sự kiện Hát đối đáp và chủ nghĩa dân tộc: một quan sát tri thức Việt Nam đầu thế kỷ XX”. Từ trong giai điệu uyển chuyển của loại hình nghệ thuật bình dân song đã bộc lộ sự tinh tế của vần điệu, lời ca, và điều đó thể hiện tư duy mỹ cảm của người xưa. Tuy nhiên những mảng văn hóa đang dần bị xói mòn, sự nứt rạn của nền tảng đạo đức đã kéo theo nhiều hệ lụy. Bài viết như “một thái độ kêu gọi sự quay về, gìn giữ và phát huy các căn rễ cổ truyền dân tộc làm xới lên định dạng mới của dân tộc mà vì gắn với gốc gác văn hóa bình dân ngàn đời”. Bài phê bình của tác giả Nguyễn Văn Hùng về tập chuyên luận mới “Thơ Việt Nam hiện đại thi luận và chân dung” của PGS.TS. Hồ Thế Hà, là “hành trình khám phá bản thể thơ ca, giải mã chân dung thi sĩ”, “đã có đóng góp không nhỏ vào việc tạo dựng lý thuyết thơ, xác lập tiến trình thơ, định vị phong trào thơ, giải mã hiện tượng thơ và khám phá chân dung thơ”. “Diêm Liên Khoa: Từ quan niệm đến sự thực hành chủ nghĩa thần thực” - bài viết phân tích sự tìm tòi và theo đuổi “Chủ nghĩa thần thực” trong quá trình sáng tác của Diêm Liên Khoa thể hiện qua các tác phẩm của ông (đã dịch và chưa dịch ra tiếng Việt), giúp bạn đọc hiểu thêm về quan niệm nghệ thuật của một nhà văn “xem nhẹ ngoại giới mà nhấn mạnh vào phần “tinh thần” nội tại thuộc về tâm hồn, linh hồn”, song hành với ý niệm triết học hiện đại xoáy sâu vào bản thể căn tánh con người với những huyền thoại uyên nguyên.
Dưới đây là Mục lục:
* Kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - (27/7/2019)
- 50 năm chiến thắng A Bia: TRẬN ĐÁNH GÓP PHẦN TẠO BƯỚC NGOẶT TRONG CHIẾN TRANH VIỆT NAM - Phạm Hữu Thu
Thơ:
- VŨ TRỌNG THÁI
+ Trong nghĩa trang liệt sĩ Điện Biên
- LÊ VIẾT XUÂN
+ Lặng im Xa Mát
- ĐẶNG PHƯƠNG LAN
+ Ký ức đồng đội
NHẠC:
- Như là cổ tích - Nhạc và lời: Thu Hường
- Hoa sóng ngàn năm - Nhạc: Trần Khánh Nam; Lời (ý thơ): Đỗ Tiến Thụy (Bìa 4)
VĂN
- Chiếc dày khiêu vũ - NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
- Người tạc tượng - TRẦN THÚC HÀ
THƠ:
- NGUYỄN THIỆN ĐỨC
+ Dấu chân hình trái tim
- QUỲNH NGA
+ Đánh thức mùa hạ tôi về
+ Cánh diều mẹ
- TRƯƠNG CÔNG TƯỞNG
+ Gội đầu
+ Cho K
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Ngày mới không tên
+ Đứa trẻ biết khổ là gì khi mới sinh ra
+ Bản nhạc không lời
- NGUYÊN HÀO
+ Giấc mơ bay
+ Mê lộ chữ
- CHU LÊ
+ U u thời gian
- PHẠM NGUYÊN TƯỜNG
+ Người ở với em
+ Em khùng cười
- BÙI VIỆT PHƯƠNG
+ Nhớ Trịnh
+ Tự thức
- TRƯƠNG ĐÌNH PHƯỢNG
+ Ngày im trong cỏ biếc
+ Rừng lạ
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Về tìm chiếc nón
+ Ngõ xưa
- LÊ CẨM LYNH
+ Người thơ cùng làng
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Về nhà - PETE HAMILL - Võ Hoàng Minh dịch
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- SỰ KIỆN HÁT ĐỐI ĐÁP VÀ CHỦ NGHĨA DÂN TỘC: MỘT QUAN SÁT TRI THỨC VIỆT NAM ĐẦU THẾ KỶ XX - Nguyễn Mạnh Tiến
- DIÊM LIÊN KHOA: TỪ QUAN NIỆM ĐẾN SỰ THỰC HÀNH CHỦ NGHĨA THẦN THỰC - Nguyễn Thị Thúy Hạnh
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- HỒ THẾ HÀ VÀ HÀNH TRÌNH KHÁM PHÁ BẢN THỂ THƠ CA, GIẢI MÃ CHÂN DUNG THI SĨ - Nguyễn Văn Hùng
- ĐI TÌM HÌNH TƯỢNG KÍ HIỆU TRONG PHÊ BÌNH KÍ HIỆU HỌC VĂN HỌC - Đoàn Ánh Dương
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN BIA ĐÌNH LÀNG THỪA THIÊN HUẾ - Nguyễn Lãm Thắng
* Bìa 1: Tác phẩm “Thiếu nữ ngày xuân” (57cm x 106cm; màu nước, mực trên giấy dó, 2016) của họa sĩ Bùi Tiến Tuấn
* Bìa 2 & Bìa 3: - HÌNH TƯỢNG ĐỘNG VẬT TRONG HỘI HỌA - Vũ Linh
- Minh họa: Họa sĩ Nguyễn Duy Linh, họa sĩ Phan Thanh Bình, họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
- Thư đi tin lại - Người Sông Hương
Ban Biên Tập
SHO - Sáng ngày 11/01, Tạp chí Sông Hương và Tạp chí Văn nghệ Quân đội đã trao giải Cuộc thi Thơ Lục bát 2010 - 2011, buổi trao giải diễn ra trong dịp Tạp chí Văn nghệ Quân đội tổ chức lễ kỷ niệm 55 năm ngày ra số tạp chí đầu tiên, tại hội trường Bảo tàng Hồ Chí Minh, Hà Nội.
Sáng ngày 5/1, Liên đoàn Lao động tỉnh và Hội Nhà vănThừa Thiên Huế tổ chức buổi gặp mặt và phát động cuộc vận động sáng tác về đề tài “Công nhân và Công đoàn” giai đoạn 2010 - 2014.
SHO - Chào mừng năm mới 2012, tối ngày 01/01, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã tổ chức chương trình “Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đồng hành cùng di sản” nhằm tôn vinh văn học nghệ thuật của vùng đất Cố đô, diễn ra tại tại Nhà Văn hóa thành phố Huế.
Sáng ngày 30/12, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức gặp mặt cộng tác viên và trao tặng thưởng Sông Hương năm 2011, diễn ra tại tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế.
Chiều 21/12, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế và trường Đại học Nghệ thuật Huế phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm ảnh “Câu chuyện của dòng sông”.
Chiều ngày 17/12, Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với New Space Arts Foundation tổ chức buổi ra mắt tập sách“Cổ tích tàu không số” của nhà thơ Ngô Minh tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế (15 Lê Lợi, Tp. Huế).
“Đào tạo chuyên ngành âm nhạc dân tộc học tại Học viện âm nhạc Huế” là chủ đề Hội thảo do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - Học viện Âm nhạc Huế tổ chức, diễn ra trong hai ngày 15 và 16/12, tại số 1, Lê Lợi, Huế.
Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều 11/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật phối hợp với Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh “Mười Mười Hai” diễn ra tại 26, Lê Lợi, Huế.
Nhân kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều ngày 10/12, tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm Mỹ thuật Thừa Thiên Huế năm 2011.
SHO - Nhân kỷ niệm 9 năm ngày mất của Nhà thơ Tố Hữu, tối ngày 9/12, tại hội trường trung tâm huyện Quảng Điền, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Ủy ban Nhân dân, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Quảng Điền tổ chức đêm thơ “Quê mẹ của ta ơi”.
Sông Hương kỳ này dành một số lượng khá nhiều trang cho các bài viết trong chuyên đề Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Thanh Tịnh (12/12/1911 – 12/12/2011) và 70 năm ra đời tác phẩm Tôi đi học. Bạn đọc sẽ trôi vào miền hoài tưởng về những kỷ niệm của thời thơ ấu, những cảm nhận tinh tế của những người học trò xưa về “Tôi đi học” thông qua các bài viết của Thái Kim Lan, Đông Hương, Võ Quang Yến, Nguyễn Đặng Mừng, Đặng Tiến.
Tối ngày 27/1, ba họa sĩ Cố đô Huế là Đặng Mậu Tựu, Phan Thanh Bình, Lê Văn Nhường phối hợp với Gallery Phương Mai khai mạc phòng triển lãm tranh với chủ đề "Màu mưa Huế", diễn ra tại số 129B Lê Thánh Tôn, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh.
SHO - Chiều ngày 26/11, Tạp chí Sông Hương và nhóm bạn bè thân hữu đã tổ chức buổi giới thiệu tuyển tập thơ văn "Người trẻ dáng nâu" của cố nhà thơ Nguyễn trung Bình nhân 2 năm ngày anh đi xa (2009-2011).
SHO - Sau cuộc hành trình thành công vang dội xuyên suốt Đông Nam Á, Liên hoan phim khoa học dành cho trẻ em và thanh thiếu niên lần này đã đến với Việt Nam.
SHO - Trong hai ngày 18 và 19/11, các hoạt động hội thảo, triển lãm và trình diễn nghệ thuật của ba nghệ sĩ đến từ châu Âu và các nghệ sĩ Việt Nam đã diễn ra sôi nổi tại Đại học Nghệ Thuật Huế (Số 10 Tô Ngọc Vân – Tp. Huế).
SHO - Sáng ngày 18/11, tại trụ sở Liên Hiệp Các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (16 Lê Lợi) đã diễn ra lễ trao tặng thưởng văn chương của Hội Hữu nghị San Francisco – Tp. Hồ Chí Minh cho nhà văn Trần Thùy Mai.
SHO - Từ ngày 14-19/11, Ba nghệ sĩ Paul Schwer, Barney Steel và Thomas Feuerstein đến từ châu Âu sẽ có những hoạt động nghệ thuật tại Huế thông qua sự trình diễn và hội thảo về những ý tưởng mới, cũng như khuyến khích đối thoại về các lĩnh vực sắp đặt, nhiếp ảnh, thiết kế đồ họa và nghệ thuật video.
SHO - Tối ngày 6/11, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin thành phố Huế, Hội nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT - Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức đêm tổng kết, bế mạc Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011.
Sáng ngày 04/11, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu chương trình Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011, diễn ra tại 26 Lê Lợi, Huế.
Tạp chí Sông Hương vừa phát hành trên toàn quốc số 273, tháng 11.2011.