Những ngày đầu năm mới, ngoài những địa điểm văn hóa tâm linh khiến người người có khoảng không chiêm nghiệm nỗi vô thường trôi theo dòng thời gian miên viễn, một địa chỉ di tích lịch sử được nhiều người ghé thăm là Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang - nơi hơn 4.000 liệt sĩ đã nằm lại trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc. Thời gian mải miết trôi, nhưng cỏ cây hoa lá thì mãi nhớ bởi một điều đơn giản là máu của sự hy sinh đã thấm sâu xuống lòng đất kia, máu đã loang sông trôi theo những phù sa bờ bãi…
Những nốt nhạc tri ân trong bài hát “Lời thề Vị Xuyên” hay lời thơ thắm thiết nghĩa tình đồng đội “Nắng Đồng Đăng và mây trắng đến vô cùng” gợi thêm về cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc sau 40 năm. Tiếp đó là thân phận người phụ nữ ngậm ngùi buồn tủi kể từ ngày chia tay chàng thanh niên lên đường làm nghĩa vụ lúc chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra trong truyện ngắn Bến vắng. Một câu chuyện bình thường như ai từng kể ở một thôn quê. Câu chuyện về chiến tranh chia ly mối tình đã chạm vào trái tim người đọc chính sự chân thật ở chi tiết nhỏ.
Tháng Ba trở về trong sắc thắm của muôn hoa. Từ miền Tây Nguyên cho đến tận vùng đồi Tây Bắc, hoa bung nở như lời ước chừng như sắp lỗi hẹn. Hoa khiến chúng ta nhớ về phận nữ kiêu sa mà mong manh trong từng giây phút nhan sắc hao mòn. Truyện ngắn Hoa để mùa sau; từ khung cảnh trong một bức tranh tươi sáng yên bình với nương dâu xanh mướt dưới mưa và đồi chè miên man nắng trời trung du một chiều mùa hạ, cơn cuồng phong dường như định mệnh nghiệt ngã làm tan hoang những bình yên một hạnh phúc gia đình nền nã; bão tố ấy phát xuất từ ý niệm tham lam và bội nghĩa lòng người. Rồi thời gian xõa tan mọi thứ như chàng họa sĩ xóa đi bức tranh có mái nhà âm trầm u tĩnh, bóng dáng của người con gái bỗng đổ xuống lồng vào bức tranh như vẻ đẹp của niềm bao dung vô hạn…
Tiếp nối đề tài nữ giới, Sông Hương giới thiệu phần 1 bài viết “Phụ nữ và chủ nghĩa dân tộc: Vấn đề phụ nữ trong dự án quốc gia - dân tộc của Phan Bội Châu”. Cụ Phan, tác giả của vở tuồng hấp dẫn Trưng Nữ vương cổ vũ lòng yêu nước, và cụ có lẽ là người Việt đầu tiên thảo luận vai trò của phụ nữ trong xã hội Việt. “Từ thân phận “viết vô” đến quẩn quanh trong xó bếp, người phụ nữ xuất hiện với tư cách người sinh thành, bảo trợ, động viên và chia sẻ với chí làm trai tang bồng hồ thỉ”.
Một truyện dịch không thể không giới thiệu đôi dòng đến bạn đọc trong số báo này: “Con người sống bằng gì”. Truyện ngắn thể hiện tài năng và đẳng cấp của nhà văn L. Tolstoy, nêu những triết lý sống quá ư bình dị trong một cuộc sống thường nhật. Một truyện ngắn đẹp như giấc mơ hay đó là giấc mơ về một hiện thực nhuốm sáng lòng nhân ái và hơn thế khi con người biết yêu nhau bằng tình thương của đấng linh thiêng hiện diện qua tấm gương hiện thực.
MỤC LỤC
- “CUỘC CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ BIÊN GIỚI PHÍA BẮC CỦA TỔ QUỐC - 40 NĂM NHÌN LẠI (1979 - 2019)” - Trần Đức Cường
Thơ: Đồng đội tôi vẫn ở Lạng Sơn - NGUYỄN TUẤN
Nhạc: Lời thề Vị Xuyên - TRẦM TÍCH
VĂN
- BẾN VẮNG - Nguyễn Hải Triều
+ Minh họa: Họa sĩ Phan Thanh Bình
- HOA ĐỂ MÙA SAU - Nguyễn Thị Duyên Sanh
+ Minh họa: Họa sĩ Nguyễn Duy Linh
THƠ:
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Ngoan
+ Mở cửa thành phố nhớ
- LÊ VY THỦY
+ Có những…
+ Mầm hạt
+ Màu hy vọng
- PHAN LỆ DUNG
+ Ký ức - chị
- LÊ KIM SƠN
+ Mùa mới
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Rét tháng ba nhớ mẹ
+ Vạt cải bên sông
- VŨ THỊ THANH HÒA
+ Vọng khúc chiều đông
- TỊNH BÌNH
+ Vọng khúc mẹ ru
- QUỲNH NGA
+ Những hạt nắng xanh
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Vẽ
- VÕ NGỘT
+ Hoa khế rụng tím cầu ao
+ Tổ ấm
- NGUYỄN THANH HẢI
+ Gió tìm ra những phân trần…
+ Đừng im lặng thế T ơi…
- PHẠM ÁNH
+ Chiều quê
- HOÀNG HƯƠNG TRANG
+ Đêm sông Hương
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Sân bay
- PHAN TÌNH
+ Sông quê
- ĐÔNG TRIỀU
+ Khi chúng ta nói về những đứa con không đồng huyết
+ Như trong quán trà ở Kaohsiung
- ĐỖ THÀNH ĐỒNG
+ Mông lung
NHẠC:
- Chị tôi - Nhạc: LÂM MINH ĐỨC & Thơ: ĐỖ TRUNG LAI
- Mừng em - ngày 8 tháng 3 - Nhạc và lời: TRƯƠNG KIM HÙNG (Bìa 4)
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Con người sống bằng gì - L. TOLSTOY - TRẦN THỊ PHƯƠNG PHƯƠNG (dịch)
+ Minh họa: Họa sĩ NGÔ LAN HƯƠNG
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Bên dòng sông Hương T. TRINBY - NGUYỄN PHIN (giới thiệu và dịch)
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- NHỮNG BÀI THƠ TÚ NÓI (Thử một cách đọc bản thảo thơ: Trường hợp Những mùa hoa anh nói (*) của Trương Anh Tú) - ĐỖ QUYÊN
- NGÔN NGỮ ĐIỆN ẢNH TRONG NGỰA THÉP CỦA PHAN HỒN NHIÊN - Sơn Ca
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- PHỤ NỮ VÀ CHỦ NGHĨA DÂN TỘC: VẤN ĐỀ PHỤ NỮ TRONG DỰ ÁN QUỐC GIA - DÂN TỘC CỦA PHAN BỘI CHÂU (Kỳ 1) - Đoàn Ánh Dương
- DIỄN BIẾN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN HỒN TRƯƠNG BA DA HÀNG THỊT TRONG SÂN KHẤU VIỆT NAM - Nguyễn Thị Thanh Vân
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3): Tác phẩm “Phượng vàng” của NSNA NGUYỄN VĂN THƯƠNG
* Bìa 2: - “Thời gian” của sơn mài - VŨ LINH
* Bìa 1: Tác phẩm “Dưới trăng” (Sơn mài, 160cm x 130cm của họa sĩ NGUYỄN HÀ
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
BAN BIÊN TẬP
SHO - Chào mừng kỷ niệm 40 năm ngày giải phóng quê hương Thừa Thiên Huế (26/3/1975- 26/3/2015), Liên hiệp các hội VHNT tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc triển lãm ảnh thời sự nghệ thuật với chủ đề: “Thừa Thiên Huế- 40 năm xây dựng và phát triển” vào chiều ngày 25/3, tại Bảo tàng Văn hóa Huế - số 25 Lê Lợi - Thành phố Huế.
Tiếp bước hành trình khám phá những ngôi chùa Huế, ta sẽ đến với một ngôi chùa – một tổ đình – nơi thể hiện tấm lòng bao dung của nhà Phật với những con người không toàn vẹn – Từ Hiếu. Chùa nằm ở thôn Dương Xuân Thượng III, xã Thủy Xuân, thành phố Huế.
Khi bàn về Nhã nhạc người ta thường chú trọng nhiều đến thành phần, biên chế các loại dàn nhạc và bộ phận nhạc không lời do các nhạc cụ diễn tấu, mà ít đề cập đến một bộ phận quan trọng của Nhã nhạc là thể loại nhạc có lời.
Trong kiến trúc cung đình Nguyễn tại Huế, hình thức nhà tạ có mặt ở khắp nơi: Hoàng cung, Hành cung, Biệt cung và ở cả các lăng tẩm đế vương.
Để nhã nhạc cung đình Huế “sống lại” như ngày hôm nay, có công rất lớn của cụ Lữ Hữu Thi- nhạc công cuối cùng của triều Nguyễn. Cụ đã âm thầm, kiên trì vượt qua khó khăn trước những thăng trầm của lịch sử để giữ gìn và trao truyền ngọn lửa nhã nhạc, đưa nhã nhạc từ chỗ bị lãng quên trở thành di sản của nhân loại.
Nhà văn Nguyễn Tuân đã tinh tế nhận xét: “Người Huế ăn bằng mắt trước khi ăn bằng miệng”.
Ngài thủy tổ họ Hồ Đắc làng An Truyển, xã Phú An, huyện Phú Vang tỉnh Thừa Thiên Huế vốn là gốc từ ngoài bắc vào lập nghiệp thường được dân làng gọi là Hồ Quản Lãnh.
Nói thiệt thì o Huế của tôi cũng có uy lắm đấy, đừng tưởng là o hiền. Đôi lúc vui miệng tôi hỏi o: “Vậy chớ Kho Rèn ngoài nớ nó rèn cái giống gì vậy?”, thì o không trả lời mà trừng mắt nhìn tôi!!!
Địa danh Thanh Hà thuộc xã Hương Vinh, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên-Huế ngày nay. Nằm phía bờ tả ngạn sông Hương, cách kinh thành Huế 4 km, cách cửa biển Thuận An khoảng 10km.
Tranh làng Sình đã trở thành nhu cầu của đời sống văn hóa, là thành tố của mỹ thuật cổ truyền và hợp thành văn hóa truyền thống xứ Huế.
Sáu câu chuyện dưới đây là 6 lần thoát chết của vua Gia Long do Diễn đàn lịch sử Việt
Đêm xuống, sau khi chờ cha đi ngủ, đứa bé mới trốn cha đi học hát. Người chị cột sợi dây ở ngón tay, đầu dây kia móc ở ngách cửa, lơ mơ ngủ. Khuya, cô em gái về, khẽ giật sợi dây, cánh cửa được hé ra, một bóng nhỏ loắt choắt nhanh nhẹn len vào trong, bóng đêm im lìm phủ lấy ngôi nhà, không một ai hay biết.
Từ xa xưa, nghệ vàng thuốc bắc là một trong những phương pháp bí truyền của các bà mụ xứ Huế để giúp các mỹ nữ Cung Đình lấy lại vóc dáng thon gọn và làn da hồng hào, quyến rũsau khi sinh.
Từ xưa cho tới nay, câu chuyện về những cổ vật là đồ tùy táng luôn được bao trùm bởi những lời đồn thổi nhuốm màu ma mị tâm linh. Người nào lấy trộm hoặc có được những thứ không phải của mình sẽ bị quả báo. Nhưng dù rùng rợn ma quái đến đâu, dù cho những lời nguyền quả báo có ám ảnh thế nào đi chăng nữa thì những món đồ cổ có giá vẫn luôn có sức hút đối với những kẻ khoét ngạch trộm cổ vật…
Theo Nhà nghiên cứu Hồ Vĩnh, khi biên soạn cuốn sách “Lịch sử khẩn hoang miền Nam”, nhà văn Sơn Nam đã lặn lội từ Nam Bộ ra Huế, ngược dòng Hương Giang, lên đến ngã ba Tuần, rồi vượt sông qua bên tê tả ngạn dòng Tả Trạch để kính viếng lăng chúa Nguyễn Phúc Chu....
Nằm dưới chân nơi an nghỉ của cụ Phan Bội Châu, là ngôi mộ của hai chú khuyển. Ngày hai chú khuyển mất, chính bàn tay cụ Phan chôn cất và lập bia mộ. Gần 100 mùa xuân đi qua, câu chuyện về hai chú khuyển trung thành cũng phai nhạt trong ý niệm bao người. Đến bây giờ, nhiều người lại đặt ra câu hỏi: Vì sao lại có hai ngôi mộ ấy?
Từng lâm cảnh đầu rơi với thịt nát xương tan, người ta đồn rằng đây là những vị thần trấn yểm, bảo vệ giấc ngủ và gìn giữ kho báu mà triều thần an táng cùng Vua Gia Long dưới lòng cổ mộ!
Du khách đến Huế, dường như ai cũng muốn tham quan những cung điện vàng son một thuở bên trong những vòng tường thành rêu phong cổ kính, hay viếng thăm những lăng tẩm uy nghi của các vị vua triều Nguyễn đang giấu mình dưới bóng cổ tùng nơi vùng đồi núi chập chùng ở phía tây Kinh Thành Huế…
Lên A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế những ngày này, khắp các bản làng của đồng bào dân tộc Pa Cô đều đang rộn ràng chuẩn bị đón lễ hội A Za - ngày Tết truyền thống của đồng bào trên đỉnh Trường Sơn này. Đây cũng là thời điểm kết thúc vụ mùa cuối năm, khi những hạt lúa, bắp ngô, củ sắn… đã được thu hoạch và cất vào trong kho của mỗi gia đình; là lúc để bản làng trẩy hội, cất lên những điệu khèn, điệu múa… hay nhất đón chào Tết A Za.
Ngày 16/1/2015, tại Nhà hát Quân đội, Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã tổ chức Lễ trao giải thưởng Bộ Quốc phòng về văn học nghệ thuật, báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm ( 2009-2014).