Tháng 11, những vần thơ về nhà giáo trong số báo này mang hơi thở khác lạ về nghĩa thầy trò tiềm ẩn như những hạt giống luôn sẵn sàng nhú mầm nơi miền ký ức màu mỡ. Ý tưởng mạnh, những câu thơ phảng phất nét vẽ thơ ngây song thăm thẳm tình đời tràn ra khỏi bài học trong trang vở đã lấm màu thời gian.
Bìa Tạp chí Sông Hương số 357
Mảng văn xuôi số này. “Tình yêu” đưa ta về vùng quê xưa lưu dấu tuổi mới lớn với những rung động đầu đời mà chính lũ con gái đương độ dậy thì không định nghĩa được, và rồi bỗng một ngày chững lại bâng khuâng ngóng gió hè, say mê ngắm những cánh đồng gió đùa trên sóng lúa chập chờn, say nước sông tràn hoa nắng, say con đò và say gì chẳng biết nữa... Trên những bụi tre lào xào, con chim cu gáy, chim bìm bịp vẫn kêu. Và dường như bên bến sông lồng lộng gió trời vẫn in bóng câm lặng của người ấy đứng chờ cho đến tuổi hoa niên. “Gam màu lạnh” như ngọn gió hanh hao lùa qua hẻm phố xưa với vài ba khuôn mặt thấp thoáng tuồng không quen biết song lộ ra dấu vết sợi duyên tình trói buộc. Những tổ ấm nổi trôi giữa vùng ký ức cuộn sóng. Vài chiếc bóng nhòa vào nhau rồi tan ra, rồi nhập lại trong cơn đau của niềm hạnh phúc mong manh và lầm lỗi vẫn ánh lên sắc màu khi bóng của một người đàn ông bỗng đổ xuống lạnh lùng…
Mảng nghiên cứu mở ra nhiều hướng tiếp cận. “Giọng điệu văn chương Sơn Nam” nhìn lại một di sản hơn 60 đầu sách thuộc nhiều thể loại của nhà văn Sơn Nam. Qua sự phân tích và dẫn dụ, các tác giả làm bật lên tình cảm chân thành của chính tác giả đối với nhân vật của mình. Những con người tự nhiên đi vào tâm thức nhà văn, đi lại nói cười trong trang văn của Sơn Nam hòa quyện trong sự bao dung lẫn nhau, dìu nhau đi qua những hoàn cảnh khắc nghiệt, và đó cũng là cách để tác phẩm của Sơn Nam đi cùng năm tháng. “Bước đầu tìm hiểu lối nối vòng trong đồng dao” viết về một dạng văn học dân gian được cấu tạo theo lối nối vòng rất tự nhiên, thanh thoát, càng đọc càng thú vị như là một sáng tạo độc đáo và vô tình nghệ thuật văn chương của đồng dao đã đóng góp đáng kể cho kho tàng văn chương Việt. “Ba vùng mỹ thuật hiện đại Việt Nam” nhận chân những thành tựu của những họa sĩ bậc thầy về hội họa Việt Nam. Bằng tài năng và đặc biệt là tâm huyết với cội nguồn văn hóa dân tộc, họ đã thúc đẩy tiềm năng sáng tạo từ chính truyền thống để tạo nên những tác phẩm lớn. Cho là thấy xu hướng và khả năng “đi tắt” của các họa sĩ Việt Nam mong đạt đến đẳng cấp của các bậc thầy thế giới. “Những tập thơ đầu tiên của tôi” - Pablo Neruda luôn tâm niệm rằng “nhà thơ, ít nhất, phải là nỗ lực cá nhân vì lợi ích của tất cả mọi người”. Những cảm thức kỳ lạ đối với một người vừa viết những tập thơ và dòng thơ đầu tiên như Neruda vừa ám ảnh, vừa mãnh liệt, và đặc biệt nó cô độc mà dường như kết nối vô hình với những hình tượng đã sẵn.
Dưới đây là Mục lục
VĂN
- TÌNH YÊU - Phạm Ngọc Túy
+ Minh họa: Phan Thanh Bình
- BIỂN - Lê Vi Thủy
+ Minh họa: Lê Văn Ba
- GAM MÀU LẠNH - Nhụy Nguyên
THƠ:
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Thế giới hình chai vỡ
- NHẬT CHIÊU
+ Đón đợi thu không
- HUỲNH MINH TÂM
+ Trong hương cỏ mùa thu
+ Chúng ta hư đốn
- NGUYỄN THÁNH NGÃ
+ Ngày sinh của chiếc lá
- NGUYÊN HÀO
+ Phận chữ
+ Nét vẽ hình chữ nhật
- YẾN THANH
+ Đường tròn của thầy
- TRƯƠNG THỊ KIM THỦY
+ Chỉ là...
- NGUYỄN CHÍ NGOAN
+ Mê lộ giấc mơ
+ Mật ngữ đồng bằng
- NGÔ THỊ Ý NHI
+ Mặt trời đi trong chiều sương
+ Sương
- NGUYỄN THIỆN ĐỨC
+ Ánh sáng của đêm thẳm
+ Sự sâu thẳm của bóng đêm
- KAI HOÀNG
+ Trên con dốc của chiều
+ Những phố
- LƯU XÔNG PHA
+ Trên cánh gió
- SƠN TRẦN
+ Tản mạn phía
+ Vấp
- TRẦN TỊNH YÊN
+ Bản thảo tro bụi
- NGUYỄN VĂN THANH
+ Với các bệnh nhi ung thư
NHẠC:
- Lời thầy - Nhạc và lời: TRẦM TÍCH
- Lặng lẽ trong đời - Nhạc và lời: NGUYỄN TẤT NGÃI
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- GIỌNG ĐIỆU VĂN CHƯƠNG SƠN NAM - Hà Trần Thùy Dương - Phạm Phú Phong
- BA VÙNG MỸ THUẬT HIỆN ĐẠI VIỆT NAM - Vũ Hiệp
- BẢN CHẤT CỦA LỐI NỐI VÒNG TRONG ĐỒNG DAO - Triều Nguyên
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- NHỮNG TẬP THƠ ĐẦU TIÊN CỦA TÔI - Pablo Neruda - Ngô Thanh Tuấn dịch và giới thiệu
- KÝ ỨC VÀ PHẢN CHIẾU: HÀNH TRÌNH KHÁM PHÁ LẠI VIỆT NAM CỦA MỘT CỰU BINH MỸ - William D. Adams - Văn Cầm Hải dịch và giới thiệu
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- NHÂN VẬT LỊCH SỬ ĐÀNG TRONG: VĂN CHỨC QUỐC SƯ HỒ QUANG ĐẠI - Trần Đình Hằng - Lê Đình Hùng
- TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC NGOẠI GIAO CỦA NGUYỄN VĂN THÀNH ĐỐI VỚI XIÊM LA VÀ MÃN THANH DƯỚI THỜI NGUYỄN - Đặng Thị Thanh Loan
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- MỌC NHƯ MỘT KIÊU HÃNH LẶNG CÂM… - Phan Văn Nam
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3):
- “Ra đầm”. Ảnh: NSNA TUYẾT MAI
* Bìa 2: Hội họa của Francis Bacon - TRẦN PHƯỢNG TRÚC LINH
*
* Bìa 1: Tác phẩm “Đêm trăng ấy” (Sơn dầu, 80cm x 80cm, 2018) của họa sĩ NGUYỄN VĂN TÙNG
- Vi nhét: NGUYỄN THIỆN ĐỨC
BAN BIÊN TẬP
Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.
Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.