Tháng 11, những vần thơ về nhà giáo trong số báo này mang hơi thở khác lạ về nghĩa thầy trò tiềm ẩn như những hạt giống luôn sẵn sàng nhú mầm nơi miền ký ức màu mỡ. Ý tưởng mạnh, những câu thơ phảng phất nét vẽ thơ ngây song thăm thẳm tình đời tràn ra khỏi bài học trong trang vở đã lấm màu thời gian.
Bìa Tạp chí Sông Hương số 357
Mảng văn xuôi số này. “Tình yêu” đưa ta về vùng quê xưa lưu dấu tuổi mới lớn với những rung động đầu đời mà chính lũ con gái đương độ dậy thì không định nghĩa được, và rồi bỗng một ngày chững lại bâng khuâng ngóng gió hè, say mê ngắm những cánh đồng gió đùa trên sóng lúa chập chờn, say nước sông tràn hoa nắng, say con đò và say gì chẳng biết nữa... Trên những bụi tre lào xào, con chim cu gáy, chim bìm bịp vẫn kêu. Và dường như bên bến sông lồng lộng gió trời vẫn in bóng câm lặng của người ấy đứng chờ cho đến tuổi hoa niên. “Gam màu lạnh” như ngọn gió hanh hao lùa qua hẻm phố xưa với vài ba khuôn mặt thấp thoáng tuồng không quen biết song lộ ra dấu vết sợi duyên tình trói buộc. Những tổ ấm nổi trôi giữa vùng ký ức cuộn sóng. Vài chiếc bóng nhòa vào nhau rồi tan ra, rồi nhập lại trong cơn đau của niềm hạnh phúc mong manh và lầm lỗi vẫn ánh lên sắc màu khi bóng của một người đàn ông bỗng đổ xuống lạnh lùng…
Mảng nghiên cứu mở ra nhiều hướng tiếp cận. “Giọng điệu văn chương Sơn Nam” nhìn lại một di sản hơn 60 đầu sách thuộc nhiều thể loại của nhà văn Sơn Nam. Qua sự phân tích và dẫn dụ, các tác giả làm bật lên tình cảm chân thành của chính tác giả đối với nhân vật của mình. Những con người tự nhiên đi vào tâm thức nhà văn, đi lại nói cười trong trang văn của Sơn Nam hòa quyện trong sự bao dung lẫn nhau, dìu nhau đi qua những hoàn cảnh khắc nghiệt, và đó cũng là cách để tác phẩm của Sơn Nam đi cùng năm tháng. “Bước đầu tìm hiểu lối nối vòng trong đồng dao” viết về một dạng văn học dân gian được cấu tạo theo lối nối vòng rất tự nhiên, thanh thoát, càng đọc càng thú vị như là một sáng tạo độc đáo và vô tình nghệ thuật văn chương của đồng dao đã đóng góp đáng kể cho kho tàng văn chương Việt. “Ba vùng mỹ thuật hiện đại Việt Nam” nhận chân những thành tựu của những họa sĩ bậc thầy về hội họa Việt Nam. Bằng tài năng và đặc biệt là tâm huyết với cội nguồn văn hóa dân tộc, họ đã thúc đẩy tiềm năng sáng tạo từ chính truyền thống để tạo nên những tác phẩm lớn. Cho là thấy xu hướng và khả năng “đi tắt” của các họa sĩ Việt Nam mong đạt đến đẳng cấp của các bậc thầy thế giới. “Những tập thơ đầu tiên của tôi” - Pablo Neruda luôn tâm niệm rằng “nhà thơ, ít nhất, phải là nỗ lực cá nhân vì lợi ích của tất cả mọi người”. Những cảm thức kỳ lạ đối với một người vừa viết những tập thơ và dòng thơ đầu tiên như Neruda vừa ám ảnh, vừa mãnh liệt, và đặc biệt nó cô độc mà dường như kết nối vô hình với những hình tượng đã sẵn.
Dưới đây là Mục lục
VĂN
- TÌNH YÊU - Phạm Ngọc Túy
+ Minh họa: Phan Thanh Bình
- BIỂN - Lê Vi Thủy
+ Minh họa: Lê Văn Ba
- GAM MÀU LẠNH - Nhụy Nguyên
THƠ:
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Thế giới hình chai vỡ
- NHẬT CHIÊU
+ Đón đợi thu không
- HUỲNH MINH TÂM
+ Trong hương cỏ mùa thu
+ Chúng ta hư đốn
- NGUYỄN THÁNH NGÃ
+ Ngày sinh của chiếc lá
- NGUYÊN HÀO
+ Phận chữ
+ Nét vẽ hình chữ nhật
- YẾN THANH
+ Đường tròn của thầy
- TRƯƠNG THỊ KIM THỦY
+ Chỉ là...
- NGUYỄN CHÍ NGOAN
+ Mê lộ giấc mơ
+ Mật ngữ đồng bằng
- NGÔ THỊ Ý NHI
+ Mặt trời đi trong chiều sương
+ Sương
- NGUYỄN THIỆN ĐỨC
+ Ánh sáng của đêm thẳm
+ Sự sâu thẳm của bóng đêm
- KAI HOÀNG
+ Trên con dốc của chiều
+ Những phố
- LƯU XÔNG PHA
+ Trên cánh gió
- SƠN TRẦN
+ Tản mạn phía
+ Vấp
- TRẦN TỊNH YÊN
+ Bản thảo tro bụi
- NGUYỄN VĂN THANH
+ Với các bệnh nhi ung thư
NHẠC:
- Lời thầy - Nhạc và lời: TRẦM TÍCH
- Lặng lẽ trong đời - Nhạc và lời: NGUYỄN TẤT NGÃI
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- GIỌNG ĐIỆU VĂN CHƯƠNG SƠN NAM - Hà Trần Thùy Dương - Phạm Phú Phong
- BA VÙNG MỸ THUẬT HIỆN ĐẠI VIỆT NAM - Vũ Hiệp
- BẢN CHẤT CỦA LỐI NỐI VÒNG TRONG ĐỒNG DAO - Triều Nguyên
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- NHỮNG TẬP THƠ ĐẦU TIÊN CỦA TÔI - Pablo Neruda - Ngô Thanh Tuấn dịch và giới thiệu
- KÝ ỨC VÀ PHẢN CHIẾU: HÀNH TRÌNH KHÁM PHÁ LẠI VIỆT NAM CỦA MỘT CỰU BINH MỸ - William D. Adams - Văn Cầm Hải dịch và giới thiệu
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- NHÂN VẬT LỊCH SỬ ĐÀNG TRONG: VĂN CHỨC QUỐC SƯ HỒ QUANG ĐẠI - Trần Đình Hằng - Lê Đình Hùng
- TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC NGOẠI GIAO CỦA NGUYỄN VĂN THÀNH ĐỐI VỚI XIÊM LA VÀ MÃN THANH DƯỚI THỜI NGUYỄN - Đặng Thị Thanh Loan
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- MỌC NHƯ MỘT KIÊU HÃNH LẶNG CÂM… - Phan Văn Nam
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3):
- “Ra đầm”. Ảnh: NSNA TUYẾT MAI
* Bìa 2: Hội họa của Francis Bacon - TRẦN PHƯỢNG TRÚC LINH
*
* Bìa 1: Tác phẩm “Đêm trăng ấy” (Sơn dầu, 80cm x 80cm, 2018) của họa sĩ NGUYỄN VĂN TÙNG
- Vi nhét: NGUYỄN THIỆN ĐỨC
BAN BIÊN TẬP
Ít người biết tượng “ông già Bến Ngự” Phan Bội Châu bên bờ sông Hương (Huế) lại có liên quan đến nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn.
Chiều ngày 19/10, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi giới thiệu hai cuốn sách “Em còn gì sau chiến tranh” và “Biến cố 182010” của nhà văn Hà Khánh Linh.
Ngày kinh đô Huế thất thủ (5/7/1885), không những hàng vạn thần dân bị sát hại mà vô số cổ vật triều đình cũng bị cướp đi, kể cả ống đựng tăm xỉa răng.
Sau hơn 140 năm tồn tại, nhà Nguyễn đã để lại cả kho tàng cổ vật, làm nên phần hồn của di sản văn hóa Huế ngày nay.
Chuyên đề Phê bình Nữ quyền là một cố gắng của Ban biên tập nhằm giới thiệu những nét phác thảo ban đầu: “Người viết nữ, giới tính và trang giấy trắng” (Đoàn Huyến) đề cập Cái bẫy giới tính - giới tính như một cái bẫy êm ái - đã làm hạn chế sức sáng tạo; vậy phải thoát khỏi cái bẫy đó như thế nào? Và có đủ cam đảm để tự “khánh thành mình” như một trang giấy trắng, mà ở đó cô đơn và tự do là những xung lực lạ kỳ để chủ thể sáng tạo có thể thăng hoa? “Những khúc quành của văn học nữ Việt Nam đương đại” (Đoàn Ánh Dương) dẫn dắt bạn đọc đi theo hành trình văn học nữ Việt Nam từ sau 1975 đến nay; xác định những khúc quành: từ sự quy chiếu của diễn ngôn dân tộc qua diễn ngôn dân sự đến diễn ngôn đặt nền tảng ở nhìn nhận về tính cá thể.
Trong hành trình tìm kiếm và quảng bá những điểm đến hấp dẫn của Việt Nam, bằng những phương pháp so sánh, đối chiếu và bình chọn của các đơn vị du lịch, cộng đồng Kỷ lục gia Việt Nam, du khách trong cả nước. Vừa qua, Tổ chức kỷ lục Việt Nam đã công bố Top 45 điểm đến hấp dẫn nhất ở Việt Nam, trong đó Thừa Thiên Huế vinh dự có 6/45 điểm đến du lịch hấp dẫn được bình chọn.
Huế đã trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử. Ca Huế không chỉ phản ánh dòng chảy lịch sử, di sản này còn là quá trình tinh chế vốn văn hóa dân gian có nguồn gốc từ cội nguồn dân tộc Việt hỗn dung với văn hóa bản địa tạo nên một âm sắc Huế, rất riêng.
Với sự tham gia của ĐẶNG MẬU TỰU * LÊ VĂN LÂN * ĐINH CƯỜNG * PHẠM THỊ ANH NGA * LÊ HUỲNH LÂM * TÔN PHONG * MAI VĂN PHẤN * PHẠM ĐỨC MẠNH * HỒNG VINH * NGUYÊN NGỌC - TÔN NỮ MINH CHÂU * NGUYỄN XUÂN SANG * NGUYỄN ĐỨC TÙNG * ALICIA OSTRIKER * JEAN VALENTINE * TIM SUERMONDT * NHẬT CHIÊU * PHI TÂN * VÕ NGỌC LAN * PHƯƠNG ANH * NGUYỄN DƯ HOÀI MỤC * ĐỖ XUÂN CẨM * QUẾ HƯƠNG * NGUYỄN KHOA QUẢ * HOÀNG DIỆP LẠC * LÊ MINH PHONG * NGÔ ĐÌNH HẢI * NGÔ MINH
Sông Hương số đặc biệt tháng 9/2105 trân trọng gửi đến quý bạn đọc.
Số báo này xuất bản cũng nhằm vào những ngày Liên hiệp Hội tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập. Bài “70 năm, một dòng chảy văn học nghệ thuật nối tiếp văn mạch của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế” của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa sẽ điểm lại diễn trình 70 năm đáng tự hào của văn nghệ xứ Huế.
Hiếm có làng nào lại quy định rõ ràng về việc dọn thức ăn trong ma chay như làng Mỹ Phú (xã Phong Chương, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế).
Ở không ít làng quê xứ Huế ngày nay, lệ làng vẫn tồn tại với nhiều quy định khắt khe, chặt chẽ.
Tháng 8 năm này, kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà. Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Chùa Từ Hiếu hay còn gọi là chùa “Thái giám” nằm trên ngọn núi Dương Xuân thuộc phường Thuỷ Xuân (TP.Huế). Đây là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Huế, nhưng ít người biết được nguồn gốc đầy nước mắt của ngôi cổ tự này. Nơi đây có một nghĩa trang của những con người mang thân phận không phải đàn ông mà cũng chẳng phải đàn bà...
Ngọ Môn là cổng chính phía nam của Hoàng Thành – Kinh Thành Huế, cũng được coi là bộ mặt của Hoàng Thành và vương triều phong kiến.
Hệ thống thơ văn trên di tích Huế có một phần rất lớn là Ngự chế thi của vua Minh Mạng, trong đó, đặc biệt tại Hiếu Lăng (lăng vua Minh Mạng) là nơi có nhiều thơ của nhà vua được chạm khắc, trang trí để lưu truyền cho hậu thế.
Từ ngày 17 đến 23 tháng 7 năm 2015, trại sáng tác văn học Phong Điền năm 2015 đã diễn ra tại vùng Ngũ Điền do Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với UBND huyện Phong Điền tổ chức.
Câu chuyện này lại có liên quan đến một sự kiện diễn ra cách nay đúng một 150 năm, đó là câu chuyện sứ đoàn đầu tiên của nước ta sang Pháp (1863 - 1864)...
Trên các đền đài, lăng tẩm, cung điện triều Nguyễn tại cố đô Huế xuất hiện hàng ngàn bài thơ, văn, câu đối bằng chữ Hán. Hệ thống di sản tư liệu độc đáo này vừa được giải mã để đề nghị UNESCO công nhận là di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới.
Chỉ cần nhìn làn da bất chấp tuổi tác của những người phụ nữ trong gia đình này, bạn sẽ thấy bí quyết làm đẹp từ hoàng cung mà họ được truyền lại qua mấy đời thực sự diệu kỳ đến thế nào. Đó là bí mật để làm ra những viên phấn nụ, dưới công thức của các ngự y triều Nguyễn, chỉ dành cho những giai nhân ở chốn cấm cung.
Nét khác biệt của lăng Hoàng Cô gắn liền với câu chuyện cảm động về cuộc đời tiết hạnh của Công chúa Long Thành - người chị ruột của vua Gia Long.