Tháng 5 về luôn khiến chúng ta nhớ đến Người với tấm lòng nhân ái bao dung với người dân Việt Nam và hướng đến những người còn bị áp bức và bị tước nhân quyền trên thế giới. Bài viết “Bao la nhân ái một con người” mở đầu cho Sông Hương số này sẽ làm bật lên Tư tưởng Nhân văn của Bác Hồ - là ánh dương soi sáng suốt cuộc trường chinh kháng chiến đến ngày thắng lợi, cả hôm nay và mai sau; bởi suy cho cùng ở mọi thời đại, chỉ khi tư tưởng nhân văn của những vị lãnh đạo phát sáng chiếu soi lên mọi hành động, vận nước mới thật bình an.
Bìa tạp chí Sông Hương số 351 tháng 05/2018
Mục văn xuôi kỳ này. Ký ức về một người lính từ “đứa trẻ” một ngày bỗng nhận ra mạ nuôi giấu cán bộ giữa giai đoạn “Luật 10/1959” giám sát khắc nghiệt. Người lính ấy sau này là một thương binh, vô tình gặp lại đứa trẻ ngày nào cùng chia sẻ tâm tư trong hầm bí mật ở một hoàn cảnh đặc biệt thời bình. Từ nhân vật chính, “đứa trẻ” năm xưa đã lặng lẽ lui xuống vai phụ, làm bật lên một tình đồng đội đầy ân nghĩa. Truyện ngắn Mầm nhói, bức ký họa về ngọn đồi Anh Hài trắng nhức san sát những nấm mộ nhỏ nhoi; nơi bao sinh mệnh bị tước đoạt quyền sống ngay khi còn trong bào thai. Nhưng hết thảy các em nơi ngọn đồi này đều đã trở thành thiên thần, những thiên thần chấp chới giữa hư không chờ lần siêu thoát. Ở truyện ngắn còn lại, con Bù nhìn được bện bằng rơm từ tay một người đàn ông không bình thường, đã thức dậy niềm hạnh phúc trần tục từ người con gái đêm đêm thức với nỗi khát khao được làm mẹ; và đó cũng là sự thức dậy nỗi đau của người chồng bất lực. Tác giả dường như tự bện một con bù nhìn có hồn, sống động lặng thầm giữa bao la cánh đồng ngập ngụa ánh trăng, là một hình ảnh đẹp dẫu rất buồn.
Mục Nghiên cứu và bình luận. Phần cuối của bài viết “Phạm trù nhân vật trong tiểu thuyết Việt Nam theo xu hướng hậu hiện đại” khởi đăng từ số trước, tác giả đã đào sâu hơn về tâm thức nhân-vật-con-người thời hậu hiện đại bị hành hạ bởi cảm thức nghi ngờ, bi quan về chính sự tồn tại của họ trước một xã hội bị chi phối bởi các sức mạnh siêu nhiên trong lúc con người lại chối bỏ sự tìm hiểu để hòa đồng vào nó. Đó cũng chính là “sự ám thị của nhà văn về một thế giới không hoàn tất, một thế giới mà trong quan hệ phải đối diện với sự hỗn độn và ám ảnh bởi hư vô”.
“Nguyễn Trọng Tạo, một cây si với một cây bồ đề” - bài viết về đời/thơ của con người luôn cố giữ thăng bằng giữa thế tục và hư vô; “một người đi giữa đất trời lồng lộng, thấy cái nhỏ và cái lớn, thấy trước và sau, biết sợ hãi cái vĩnh hằng”. Bên cạnh đó là chân dung nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ với những linh cảm về dấu lặng cuộc đời: “Em chết trong nỗi buồn/ Chết như từng giọt sương/ Rơi không thành tiếng”…
- BAO LA NHÂN ÁI MỘT CON NGƯỜI - Trần Nguyên Hào
VĂN:
- Mầm nhói - NHỤY NGUYÊN
- Bù nhìn - NGUYỆT CHU
- Ký ức về một người lính - PHẠM XUÂN PHỤNG
THƠ:
- HUỲNH GIA
+ Bài ca dao của Mẹ
- LÊ HÀO
+ Bài hát và niềm mơ
- PHAN DUY
+ Mênh mông đồng chiều
+ Những chuyến rơi xanh
- TRẦN HUY MINH PHƯƠNG
+ Khúc rụng 2
+ Khúc rụng 1
- NGUYỄN THÁNH NGÃ
+ Tháp trôi sông
+ Về thôi
- BÙI KIM ANH
+ Giấc ngủ quê
- NGUYỄN HÀN CHUNG
+ Ngày em trăm tuổi
- PHAN NAM
+ Bản phác thảo đêm trắng
- SƠN TRẦN
+ Về với cha
+ Ký ức tháng Tư
- NGUYỄN CHÍ NGOAN
+ Nỗi buồn thinh lặng
- VÕ VĂN LUYẾN
+ Ngày cũ phố cũ hồn cũ
- NGUYỄN THÚY HẠNH (giới thiệu chùm thơ)
+ Mỹ dạ ngâm
+ Mù(ư)a thu
+ Bóc một lớp vỏ
NHẠC:
- Mưa Huế tình yêu - Nhạc và lời: NGỌC ÁNH
- Sen hồng Thành Nội - Nhạc và lời: ÁNH MAI
NGHIÊN CỨU BÌNH LUẬN:
- Nguyễn Trọng Tạo, một cây si với một cây bồ đề - NGUYỄN ĐỨC TÙNG
- Phạm trù nhân vật trong tiểu thuyết Việt Nam theo xu hướng hậu hiện đại (Phần cuối) - NGUYỄN HỒNG DŨNG
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Hệ hình mỹ học tiếp nhận như là chân trời mới cho diễn giải lịch sử văn học - HOÀNG PHONG TUẤN dịch
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- Ruộng tịch điền và vị vua khởi xướng dưới triều Nguyễn - TRẦN ĐÌNH BA
- Lại bàn về nơi an táng đại thi hào Nguyễn Du - MAI VĂN HOAN
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Lâm Thị Mỹ Dạ - Trái tim sinh nở - TRUNG TRUNG ĐỈNH
- Văn hóa đọc và đọc văn hóa - PHẠM PHÚ PHONG
- Đi giữa lằn ranh giữa thực và mộng - NGUYỄN VĂN SƯỚNG
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “SELFIE” (Sơn mài 100x100cm) của họa sĩ Đinh Khắc Thịnh
- Phụ bản bìa 2, bìa 3: “LẠI VỀ LẠI 2018” VÀ KHÚC ĐỒNG VỌNG CỦA QUÁ KHỨ - Khả Hân
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu
BAN BIÊN TẬP
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.
Thời thượng, đâu cũng piano, ghi ta thì có một người vẫn ngày đêm lưu giữ và phục chế hàng ngàn cây đàn cổ quý báu của tổ tiên để lại.
Khi chọn Huế làm đất đóng đô, các vua chúa nhà Nguyễn đã quên mất một yếu tố quan trọng và cơ bản của phong thủy.