Dòng chảy văn học nghệ thuật trên Sông Hương đang trôi qua một vòng với 12 số báo thường kỳ và 4 số đặc biệt. Một năm với nhiều dấu ấn trong dòng chảy văn hóa Huế có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa - lịch sử của đất nước. Chính vì vậy Ban Biên tập hướng đến thực hiện theo chuyên đề với những bài viết của các nhà nghiên cứu cùng những tư liệu mới đã để lại dấu ấn đậm nét, là nguồn tham khảo cho độc giả về sau. Đó là: Chuyên đề 100 Nam Phong tạp chí, Chuyên đề Cụ Huỳnh Thúc Kháng và báo Tiếng Dân.
Bìa tạp chí Sông Hương Số 346 - Tháng 12.2017
Nhân 150 năm ngày sinh của nhà yêu nước Phan Bội Châu, Chuyên đề Phan Bội Châu - Bản lĩnh yêu nước sẽ mang lại cho độc giả một góc nhìn chân thực về bản lĩnh một con người yêu nước bằng tầm nhìn rất mới so với mức dân trí lúc bấy giờ với sự o bế của thông tin và văn minh nhân loại. Với chí sĩ Phan Bội Châu, muốn giải phóng được bản thân/đất nước, con người trên đất nước đó phải có trí tuệ. Chính trí tuệ sẽ khai mở hướng đi cho một cuộc đời/dân tộc ra khỏi những khốn cùng thông qua sự thấu hiểu âm mưu, chiến lược của kẻ thù và hơn thế là phải khiến cho nhân dân của kẻ thù trong thời điểm đó hiểu đúng mục tiêu của chính phủ họ; bởi người dân ở bất cứ quốc gia nào xét đến cùng đều muốn hòa bình! Từ sự tiếp cận với bản thảo “Vụ án Phan Bội Châu năm 1925: Hồ sơ thẩm vấn” vừa được sưu tầm từ Thư viện CAOM ở nước Pháp. Đây là nguồn tư liệu rất quý, với 440 trang, gồm 1.997 câu hỏi của Hội đồng xét xử của Tòa Đề hình Pháp đã làm việc hàng ngày liên tục thẩm vấn Phan Bội Châu từ ngày 29/8/1925 đến ngày 9/11/1925; nhưng với bản lĩnh, trí tuệ, Phan Bội Châu đã nêu lên nghĩa khí cao thượng của bậc chí sĩ một lòng vì nghĩa lớn. Ban Biên tập Sông Hương lược trích những đoạn quan yếu nhất liên quan trực tiếp đến sự nghiệp yêu nước của cụ Phan trong Hồ sơ thẩm vấn để gửi đến bạn đọc sớm nhất.
Trong năm qua, Ban Biên tập chân thành cảm ơn những cộng tác viên quen thuộc đã dành cho Sông Hương những bài viết chất lượng ở nhiều mảng khác nhau. Bên cạnh đó, điều nữa là Ban Biên tập rất vui mừng chào đón những cây viết lần đầu đến với Sông Hương - đến và ở lại ngay trong lòng độc giả bằng sự chững chạc của mình với những sáng tác ám ảnh về đời thường hồn hậu, đánh thức mảng màu tươi nguyên bị ý niệm thời gian phủ bụi. Trong số báo cuối năm, tác giả Đỗ Quang Vinh lần đầu tiên gửi gắm một truyện ngắn đến Sông Hương: Mở mắt ra, nhắm mắt lại. Người cha là một ngư dân nửa cuộc đời trên biển, luôn khuyên con mình hãy buông xuống mọi ý niệm, hãy buông mình xuống mặt biển như một chiếc lá khô và gió và sóng sẽ đưa con về nơi cần muốn. Người con luôn khát khao bắt biển; là khát vọng ngầm chinh phục vùng tâm thức mênh mang vô tận mà ngay khi mở mắt hay nhắm mắt cá nhân ấy vẫn luôn thấy mình nhỏ bé và yếu đuối quá chừng.
Ban Biên tập trân trọng cảm ơn các cộng tác viên đã dành nhiều tình cảm với Sông Hương thông qua việc gửi gắm những đứa con tinh thần tâm đắc của mình; xin cảm ơn quý độc giả luôn đồng hành cùng Sông Hương. Đó là niềm hạnh phúc lớn mà Ban Biên tập nhận được và luôn tin vào sự cố gắng phụng sự bạn đọc, luôn hướng đến cái đẹp Chân - Thiện - Mỹ - Tuệ.
Dưới đây là Mục Lục:
- Thư Tòa soạn
VĂN:
- NHẮM MẮT LẠI, MỞ MẮT RA - Đỗ Quang Vinh
- TÂN CẢNH DƯƠNG - Phạm Ngọc Túy
THƠ:
NGUYỄN THIỆN ĐỨC - LÊ HÀO - VÕ NGỘT - NGUYỄN THỤY VÂN ANH
VĨNH NGUYÊN - PHAN BÙI BẢO THY - VŨ TRỌNG QUANG - NGUYÊN QUÂN NGUYỄN HẢI TRIỀU - TRẦN VĂN LIÊM - FAN TUẤN ANH - THẠCH ĐÀ
TRIỆU NGUYÊN PHONG - HOÀNG THU PHỐ
NHẠC:
- LẠI THẾ TÌNH QUÊ - Nhạc & Lời: Nguyễn Trọng Quý
- MƯA HUẾ VÀ ANH - Thơ: Châu Thu Hà & Nhạc: Nguyễn Văn Thiết
Chuyên đề PHAN BỘI CHÂU - BẢN LĨNH YÊU NƯỚC:
- HỒ SƠ THẨM VẤN PHAN BỘI CHÂU: NGUỒN TƯ LIỆU GIÀU GIÁ TRỊ LỊCH SƯ - Chương Thâu
- MỘT SỐ TƯ LIỆU LƯỢC TRÍCH TRONG “HỒ SƠ THẨM VẤN VỤ ÁN PHAN BỘI CHÂU 1925”
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG NHÂN VẬT THIẾU NHI TRONG TUỔI THƠ DỮ DỘI - Bùi Thanh Truyền
- BÓNG TỐI CỦA WOOLF: ÔM CHỨA CÁI BẤT KHẢ GIẢI - Rebecca Solnit - Đoàn Huyền dịch
- TIẾNG ĐÀN THÚY KIỀU VÀ TÍNH ĐA NGHĨA CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC - Phạm Tuấn Vũ
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ ADONIS - Thân Trọng Sơn dịch
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- NHẬN LẠI MỘT TIẾNG CHUÔNG CHO HUẾ - Nguyễn Cao Thái
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- ĐI VÀO CÕI TẠO HÌNH VÀ TỪ CÕI TẠO HÌNH ĐI RA - Đỗ Lai Thúy
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “ĐƯỜNG MÂY” (Tổng hợp) của họa sỹ Nguyễn Duy Linh
- Phụ bản bìa 2: HỘI HỌA CỘNG SẮC - Khả Hân
-Những khoảnh khắc đẹp: THĂM RỚ. Ảnh: Trương Vững
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
BBT
Ít người biết tượng “ông già Bến Ngự” Phan Bội Châu bên bờ sông Hương (Huế) lại có liên quan đến nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn.
Chiều ngày 19/10, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi giới thiệu hai cuốn sách “Em còn gì sau chiến tranh” và “Biến cố 182010” của nhà văn Hà Khánh Linh.
Ngày kinh đô Huế thất thủ (5/7/1885), không những hàng vạn thần dân bị sát hại mà vô số cổ vật triều đình cũng bị cướp đi, kể cả ống đựng tăm xỉa răng.
Sau hơn 140 năm tồn tại, nhà Nguyễn đã để lại cả kho tàng cổ vật, làm nên phần hồn của di sản văn hóa Huế ngày nay.
Chuyên đề Phê bình Nữ quyền là một cố gắng của Ban biên tập nhằm giới thiệu những nét phác thảo ban đầu: “Người viết nữ, giới tính và trang giấy trắng” (Đoàn Huyến) đề cập Cái bẫy giới tính - giới tính như một cái bẫy êm ái - đã làm hạn chế sức sáng tạo; vậy phải thoát khỏi cái bẫy đó như thế nào? Và có đủ cam đảm để tự “khánh thành mình” như một trang giấy trắng, mà ở đó cô đơn và tự do là những xung lực lạ kỳ để chủ thể sáng tạo có thể thăng hoa? “Những khúc quành của văn học nữ Việt Nam đương đại” (Đoàn Ánh Dương) dẫn dắt bạn đọc đi theo hành trình văn học nữ Việt Nam từ sau 1975 đến nay; xác định những khúc quành: từ sự quy chiếu của diễn ngôn dân tộc qua diễn ngôn dân sự đến diễn ngôn đặt nền tảng ở nhìn nhận về tính cá thể.
Trong hành trình tìm kiếm và quảng bá những điểm đến hấp dẫn của Việt Nam, bằng những phương pháp so sánh, đối chiếu và bình chọn của các đơn vị du lịch, cộng đồng Kỷ lục gia Việt Nam, du khách trong cả nước. Vừa qua, Tổ chức kỷ lục Việt Nam đã công bố Top 45 điểm đến hấp dẫn nhất ở Việt Nam, trong đó Thừa Thiên Huế vinh dự có 6/45 điểm đến du lịch hấp dẫn được bình chọn.
Huế đã trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử. Ca Huế không chỉ phản ánh dòng chảy lịch sử, di sản này còn là quá trình tinh chế vốn văn hóa dân gian có nguồn gốc từ cội nguồn dân tộc Việt hỗn dung với văn hóa bản địa tạo nên một âm sắc Huế, rất riêng.
Với sự tham gia của ĐẶNG MẬU TỰU * LÊ VĂN LÂN * ĐINH CƯỜNG * PHẠM THỊ ANH NGA * LÊ HUỲNH LÂM * TÔN PHONG * MAI VĂN PHẤN * PHẠM ĐỨC MẠNH * HỒNG VINH * NGUYÊN NGỌC - TÔN NỮ MINH CHÂU * NGUYỄN XUÂN SANG * NGUYỄN ĐỨC TÙNG * ALICIA OSTRIKER * JEAN VALENTINE * TIM SUERMONDT * NHẬT CHIÊU * PHI TÂN * VÕ NGỌC LAN * PHƯƠNG ANH * NGUYỄN DƯ HOÀI MỤC * ĐỖ XUÂN CẨM * QUẾ HƯƠNG * NGUYỄN KHOA QUẢ * HOÀNG DIỆP LẠC * LÊ MINH PHONG * NGÔ ĐÌNH HẢI * NGÔ MINH
Sông Hương số đặc biệt tháng 9/2105 trân trọng gửi đến quý bạn đọc.
Số báo này xuất bản cũng nhằm vào những ngày Liên hiệp Hội tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập. Bài “70 năm, một dòng chảy văn học nghệ thuật nối tiếp văn mạch của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế” của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa sẽ điểm lại diễn trình 70 năm đáng tự hào của văn nghệ xứ Huế.
Hiếm có làng nào lại quy định rõ ràng về việc dọn thức ăn trong ma chay như làng Mỹ Phú (xã Phong Chương, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế).
Ở không ít làng quê xứ Huế ngày nay, lệ làng vẫn tồn tại với nhiều quy định khắt khe, chặt chẽ.
Tháng 8 năm này, kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà. Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Chùa Từ Hiếu hay còn gọi là chùa “Thái giám” nằm trên ngọn núi Dương Xuân thuộc phường Thuỷ Xuân (TP.Huế). Đây là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Huế, nhưng ít người biết được nguồn gốc đầy nước mắt của ngôi cổ tự này. Nơi đây có một nghĩa trang của những con người mang thân phận không phải đàn ông mà cũng chẳng phải đàn bà...
Ngọ Môn là cổng chính phía nam của Hoàng Thành – Kinh Thành Huế, cũng được coi là bộ mặt của Hoàng Thành và vương triều phong kiến.
Hệ thống thơ văn trên di tích Huế có một phần rất lớn là Ngự chế thi của vua Minh Mạng, trong đó, đặc biệt tại Hiếu Lăng (lăng vua Minh Mạng) là nơi có nhiều thơ của nhà vua được chạm khắc, trang trí để lưu truyền cho hậu thế.
Từ ngày 17 đến 23 tháng 7 năm 2015, trại sáng tác văn học Phong Điền năm 2015 đã diễn ra tại vùng Ngũ Điền do Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với UBND huyện Phong Điền tổ chức.
Câu chuyện này lại có liên quan đến một sự kiện diễn ra cách nay đúng một 150 năm, đó là câu chuyện sứ đoàn đầu tiên của nước ta sang Pháp (1863 - 1864)...
Trên các đền đài, lăng tẩm, cung điện triều Nguyễn tại cố đô Huế xuất hiện hàng ngàn bài thơ, văn, câu đối bằng chữ Hán. Hệ thống di sản tư liệu độc đáo này vừa được giải mã để đề nghị UNESCO công nhận là di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới.
Chỉ cần nhìn làn da bất chấp tuổi tác của những người phụ nữ trong gia đình này, bạn sẽ thấy bí quyết làm đẹp từ hoàng cung mà họ được truyền lại qua mấy đời thực sự diệu kỳ đến thế nào. Đó là bí mật để làm ra những viên phấn nụ, dưới công thức của các ngự y triều Nguyễn, chỉ dành cho những giai nhân ở chốn cấm cung.
Nét khác biệt của lăng Hoàng Cô gắn liền với câu chuyện cảm động về cuộc đời tiết hạnh của Công chúa Long Thành - người chị ruột của vua Gia Long.