Tháng Mười trở về trong hơi thu với lá vàng buông mình trong gió. Cuộc hiến dâng của những trái tim nhạy cảm vang lên diệu âm của nỗi buồn và một phần nhỏ nhoi bí mật đàn bà. Những vần thơ của các tác giả nữ trên ba miền trong số báo tháng 10 gửi vào hư vô lời tự trầm day dứt và ẩn sâu trong nó là những câu hỏi không thể trả lời.
Dường như đó là giấc mơ vẽ lại một câu chuyện vỡ tan (Ngô Thanh Vân), là thời gian phản bội khiến ngày tràn ngập bóng đêm (Như Quỳnh De Prelle), là thứ ánh sáng mù lòa (Lữ Thị Mai), là đỉnh hoang vu (Huỳnh Thúy Kiều), là giọt máu tình làm góa phụ (Nguyen Su Tu), là “tiếng còi tàu băng qua cánh đồng, lời hẹn đầu vàng lên cây lá, em một mình thiếu phụ, búi tóc phai màu” (Phan Lệ Dung)… Cũng như chuyện những người đàn bà trong tranh Đặng Thu An ở bìa 2 và 3, họ đang cùng nhau kể những câu chuyện đầy ám gợi về nữ quyền, ở đấy cái đẹp ẩn dấu trong sự nổi loạn của tình yêu và sự quyến rũ của vui buồn và thậm chí là nỗi cô đơn tuyệt cùng của chính họ.
Thời đại mà phần lớn đồng nghiệp của nhà văn tôi luyện làm độc giả chân chính dễ kích động các tác giả ngầm đánh bóng mình, song dễ khiến dòng tên phai dần trong đôi mắt tinh tường của thời gian nghiệt ngã. Số báo này giới thiệu đến bạn đọc nữ tác giả từng nhận Tặng thưởng của Sông Hương, Trần Băng Khuê. Truyện ngắn khá tự nhiên trong triển khai ý tưởng, đôi khi tự nhiên đến giật mình bởi nó dựng lên những hố thẳm tâm thức ám ảnh huyễn giác chúng ta. Cô gái này rất khéo giữ khách trong ngôi nhà nhuốm sáng giấc mơ của mình. Không gian kẻ sáng tạo và con người siêu hư cấu hòa lẫn với nhiều ngõ hẹp vẫn khiến họ dễ dàng thoát ra. Truyện Trần Băng Khuê luôn dẫn dụ người đọc lần tìm dấu vết tự ngã chủ nhân, bởi trong tự ngã các nhân vật có sức hút của thứ quyền lực dẻo, một phen gặp gỡ chợt là tri âm.
Chuyên đề Cụ Huỳnh Thúc Kháng và báo Tiếng Dân đã mở ra những hướng nhìn rất mới về một bậc trí thức chân chính. Cụ Huỳnh Thúc Kháng đỗ “tam giáp đồng tấn sĩ” lúc 29 tuổi, khoa Giáp Thìn triều Thành Thái 16 (1904) đã đưa ông lên vị trí “tinh hoa bản xứ”, trở thành một nhà yêu nước mẫu mực, dấn thân vào con đường hoạt động yêu nước, từng làm Viện trưởng Viện Dân biểu Trung Kỳ; đặc biệt cụ Huỳnh từng được Hồ Chủ tịch tin tưởng ủy thác, giao Quyền Chủ tịch nước trong thời đoạn đất nước trước hiểm họa ngàn cân treo sợi tóc. Nhà nghiên cứu trẻ Nguyễn Quang Huy nhìn nhận về động thái tri thức bản địa đầu thế kỷ XX, nhìn nhận vai trò người trí thức trong mối tương quan chằng chịt giữa xã hội để rồi tìm một hướng mở nhận diện cụ Huỳnh trong rất nhiều “nhà” ông từng hiện diện.
Với quan niệm “Trăm vạn quân không bằng một tờ báo” và luôn ý thức gắn sứ mệnh tờ báo với vận mệnh của dân tộc, riêng nghiệp làm báo của cụ Huỳnh Thúc Kháng đã để lại một di sản lớn. Suốt 17 năm, từ đầu năm 1927 đến lúc thực dân Pháp ra lệnh đình bản 1943, Tiếng Dân ra được 1766 số, là tờ báo đầu tiên ở Việt Nam có cái tên hoàn toàn bằng tiếng Việt; cụ Huỳnh là người sáng lập đồng thời làm Chủ nhiệm kiêm Chủ bút. Và đây xem như diễn đàn biện thuyết cho cuộc cải tổ tri thức hướng đến văn hóa nhận thức mới, như là nét trội nhất được nhà trí thức văn hóa Huỳnh Thúc Kháng thể hiện.
Dưới đây là mục lục:
Thơ các tác giả nữ:
LỮ THỊ MAI - NGÔ THANH VÂN - ĐÔNG HÀ - TRẦN THỊ TƯỜNG VY - PHAN LỆ DUNG - NGUYEN SU TU - NHƯ QUỲNH DE PRELLE - HUỲNH THUÝ KIỀU - CHÂU THU HÀ - HOÀNG THỤY ANH - NGUYỄN THỊ HẢI - NGUYỄN THANH LƯU - TẠ ANH THƯ - KIM QUÝ
VĂN:
- MƯỜI NGÀY - Trần Băng Khuê
TRANG THIẾU NHI:
Cây bút tuổi hồng: Lê Huỳnh Bảo Châu - Nguyễn Phương Nghi - Đoàn Nguyên Khánh Mỹ - Nguyễn Thị Phương Duyên - Lê Trần Minh Thư
THƠ:
ĐÀO DUY ANH - ĐỖ QUANG VINH - ĐOÀN TRỌNG HẢI - MAI VĂN HOAN - NGUYỄN THỐNG NHẤT - LÊ NHƯỢC THỦY
NHẠC:
- NHỚ VỀ ĐỒNG KHÁNH - Nhạc & Lời: Hoàng Hương Trang
- NẮNG HOÀNG HOA - Nhạc: Hoàng Ngọc Biên & Lời: Hoàng Phủ Ngọc Tường - Bìa 4
* Chuyên đề CỤ HUỲNH THÚC KHÁNG VÀ BÁO TIẾNG DÂN
- ĐỘNG THÁI TRI THỨC BẢN ĐỊA ĐẦU THẾ KỈ XX - NHÌN TỪ TRƯỜNG HỢP HUỲNH THÚC KHÁNG - Nguyễn Quang Huy
- VÀI NÉT VỀ CÔNG TY HUỲNH THÚC KHÁNG VÀ BÁO TIẾNG DÂN - Dương Phước Thu
- HUỲNH THÚC KHÁNG - TRƯỚC NGÃ BA THỜI ĐẠI - Phạm Phú Phong
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- NHÀ THƠ QUANG DŨNG TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HỌC MIỀN NAM 1954 - 1975 - Trần Hoài Anh
- CÔ GÁI TRÊN SÔNG - ĐẶNG NHẬT MINH
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- THƠ VÀ KHÔNG THƠ (kỳ 2) - Khế Iêm
...
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “TÌNH YÊU ĐẠI DƯƠNG” (Sơn dầu) của họa sĩ Công Huyền Tôn Nữ Tuyết Mai
- Phụ bản bìa 2 & 3: SỨC QUYẾN RŨ CỦA NHỮNG LỜI THÌ THẦM - Bạch Diệp
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
BAN BIÊN TẬP
Chiều 2/2, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã khai mạc triển lãm về hoàng đế Minh Mạng tại Ngọ Môn (Hoàng Thành Huế) nhân kỷ niệm 200 năm ngày hoàng đế Minh Mạng lên ngôi (mồng 1 tháng Giêng năm Canh Thìn).
Ngày 31/01, tại Thế Tổ Miếu - Đại nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, Hội đồng Trị sự Nguyễn Phúc Tộc đã tổ chức lễ kỷ niệm 200 năm ngày băng hà của vua Gia Long (1820 - 2020) và khai mạc trưng bày về Hoàng đế Gia Long.
Chiều ngày 29/01/2021, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt Cộng tác viên và trao tặng thưởng tác phẩm hay năm 2020.
- Có một văn phong Hồ Chí Minh trong 50 năm sự nghiệp viết - Phong Lê
Sáng 07/01, tại Khu tưởng niệm Anh hùng dân tộc Quang Trung -Nguyễn Huệ đã diễn ra lễ dâng hương và kỷ niệm 232 năm Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế và xuất binh đại phá quân Thanh.
VĂN
- Về một tuổi trẻ màu xanh - Trần Băng Khuê
- Ngọn nến - Trần Hoàng Vy
Sáng ngày 1/1/2021, Dàn nhạc Kèn Huế đã chính thức ra mắt ngay tại nhà tại Nhà Kèn Huế, công trình do người Pháp xây dựng cách đây khoảng 100 năm.
Chương trình sự kiện âm nhạc, đếm ngược chào năm mới Huế Countdown 2021 sẽ được tổ chức vào lúc 21h00 ngày 31/12/2020 và kết thúc lúc 00h30' ngày 01/01/2021 tại khu vực Ngã 6 đường Hà Nội - Đống Đa - Hùng Vương - Lê Quý Đôn - Bến Nghé.
Tối 29/12, tại nhà thi đấu Trung tâm thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế (01 Hà Huy Tập), Sở Du lịch Thừa Thiên Huế tổ chức Ngày hội Lân Huế 2020.
Chiều 25/12 tại Tạp chí Sông Hương đã diễn ra lễ khai mạc triển lãm “Mộng mị một mình” của họa sĩ Đặng Mậu Tựu. Tham dự khai mạc triển lãm có ông Phan Ngọc Thọ, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh cùng đông đảo văn nghệ sĩ Huế.
Chiều 25/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức chương trình tôn vinh văn nghệ sĩ và trao tặng thưởng các tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật xuất sắc năm 2020.
Chiều 23/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức hội nghị Tổng kết hoạt động Quỹ Hỗ trợ sáng tạo tác phẩm, công trình VHNT giai đoạn 2016 - 2020.
Sông Hương xin gửi đến quý bạn đọc mục lục số Đặc biệt, tháng 12 - 2020:
Sáng ngày 22/12, Bảo tàng lịch sử Huế đã tổ chức Lễ khánh thành công trình bảo tồn và tôn tạo Khu chứng tích Lao Thừa Phủ.
Tối 20/12, tại Phố đi bộ Nguyễn Đình Chiểu đã diễn ra buổi Bế mạc chương trình Ngày hội Áo dài và Lễ hội Ẩm thực Huế 2020.
Tối 19/12, tại sân khấu Phố đi bộ Huế, Hội May – Thêu - Thời trang Huế đã tổ chức chương trình Thời Trang – Nghệ thuật “Huế- Kinh đô áo dài.
Tối ngày 18/12, tại phố đi bộ Nguyễn Đình Chiểu (thành phố Huế) đã diễn ra chương trình khai mạc Ngày hội Áo dài và Lễ hội Ẩm thực Huế 2020.
Chiều 18/12, tại Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị, Sở Văn hóa và Thể thao đã tổ chức khai mạc triển lãm ảnh “Văn hóa và con người xứ Huế” của cố nghệ sĩ Nông Thanh Toàn.
Sáng 18/12, tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao thành phố Huế (23-25 Lê Lợi, TP Huế), Hội May – Thêu- thời trang Huế phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ Huế tổ chức khai mạc "Không gian trưng bày và thao diễn nghề may áo dài Huế".
Chiều 17/12, Omega+ kết hợp với Viện Pháp Huế tổ chức buổi tọa đàm “Giáo dục Việt Nam dưới thời thuộc địa”. Buổi tọa đàm được tổ chức nhân dịp ra mắt tác phẩm “Giáo dục Việt Nam dưới thời thuộc địa – Huyền thoại đỏ và Huyền thoại đen”.