Tháng Mười trở về trong hơi thu với lá vàng buông mình trong gió. Cuộc hiến dâng của những trái tim nhạy cảm vang lên diệu âm của nỗi buồn và một phần nhỏ nhoi bí mật đàn bà. Những vần thơ của các tác giả nữ trên ba miền trong số báo tháng 10 gửi vào hư vô lời tự trầm day dứt và ẩn sâu trong nó là những câu hỏi không thể trả lời.
Dường như đó là giấc mơ vẽ lại một câu chuyện vỡ tan (Ngô Thanh Vân), là thời gian phản bội khiến ngày tràn ngập bóng đêm (Như Quỳnh De Prelle), là thứ ánh sáng mù lòa (Lữ Thị Mai), là đỉnh hoang vu (Huỳnh Thúy Kiều), là giọt máu tình làm góa phụ (Nguyen Su Tu), là “tiếng còi tàu băng qua cánh đồng, lời hẹn đầu vàng lên cây lá, em một mình thiếu phụ, búi tóc phai màu” (Phan Lệ Dung)… Cũng như chuyện những người đàn bà trong tranh Đặng Thu An ở bìa 2 và 3, họ đang cùng nhau kể những câu chuyện đầy ám gợi về nữ quyền, ở đấy cái đẹp ẩn dấu trong sự nổi loạn của tình yêu và sự quyến rũ của vui buồn và thậm chí là nỗi cô đơn tuyệt cùng của chính họ.
Thời đại mà phần lớn đồng nghiệp của nhà văn tôi luyện làm độc giả chân chính dễ kích động các tác giả ngầm đánh bóng mình, song dễ khiến dòng tên phai dần trong đôi mắt tinh tường của thời gian nghiệt ngã. Số báo này giới thiệu đến bạn đọc nữ tác giả từng nhận Tặng thưởng của Sông Hương, Trần Băng Khuê. Truyện ngắn khá tự nhiên trong triển khai ý tưởng, đôi khi tự nhiên đến giật mình bởi nó dựng lên những hố thẳm tâm thức ám ảnh huyễn giác chúng ta. Cô gái này rất khéo giữ khách trong ngôi nhà nhuốm sáng giấc mơ của mình. Không gian kẻ sáng tạo và con người siêu hư cấu hòa lẫn với nhiều ngõ hẹp vẫn khiến họ dễ dàng thoát ra. Truyện Trần Băng Khuê luôn dẫn dụ người đọc lần tìm dấu vết tự ngã chủ nhân, bởi trong tự ngã các nhân vật có sức hút của thứ quyền lực dẻo, một phen gặp gỡ chợt là tri âm.
Chuyên đề Cụ Huỳnh Thúc Kháng và báo Tiếng Dân đã mở ra những hướng nhìn rất mới về một bậc trí thức chân chính. Cụ Huỳnh Thúc Kháng đỗ “tam giáp đồng tấn sĩ” lúc 29 tuổi, khoa Giáp Thìn triều Thành Thái 16 (1904) đã đưa ông lên vị trí “tinh hoa bản xứ”, trở thành một nhà yêu nước mẫu mực, dấn thân vào con đường hoạt động yêu nước, từng làm Viện trưởng Viện Dân biểu Trung Kỳ; đặc biệt cụ Huỳnh từng được Hồ Chủ tịch tin tưởng ủy thác, giao Quyền Chủ tịch nước trong thời đoạn đất nước trước hiểm họa ngàn cân treo sợi tóc. Nhà nghiên cứu trẻ Nguyễn Quang Huy nhìn nhận về động thái tri thức bản địa đầu thế kỷ XX, nhìn nhận vai trò người trí thức trong mối tương quan chằng chịt giữa xã hội để rồi tìm một hướng mở nhận diện cụ Huỳnh trong rất nhiều “nhà” ông từng hiện diện.
Với quan niệm “Trăm vạn quân không bằng một tờ báo” và luôn ý thức gắn sứ mệnh tờ báo với vận mệnh của dân tộc, riêng nghiệp làm báo của cụ Huỳnh Thúc Kháng đã để lại một di sản lớn. Suốt 17 năm, từ đầu năm 1927 đến lúc thực dân Pháp ra lệnh đình bản 1943, Tiếng Dân ra được 1766 số, là tờ báo đầu tiên ở Việt Nam có cái tên hoàn toàn bằng tiếng Việt; cụ Huỳnh là người sáng lập đồng thời làm Chủ nhiệm kiêm Chủ bút. Và đây xem như diễn đàn biện thuyết cho cuộc cải tổ tri thức hướng đến văn hóa nhận thức mới, như là nét trội nhất được nhà trí thức văn hóa Huỳnh Thúc Kháng thể hiện.
Dưới đây là mục lục:
Thơ các tác giả nữ:
LỮ THỊ MAI - NGÔ THANH VÂN - ĐÔNG HÀ - TRẦN THỊ TƯỜNG VY - PHAN LỆ DUNG - NGUYEN SU TU - NHƯ QUỲNH DE PRELLE - HUỲNH THUÝ KIỀU - CHÂU THU HÀ - HOÀNG THỤY ANH - NGUYỄN THỊ HẢI - NGUYỄN THANH LƯU - TẠ ANH THƯ - KIM QUÝ
VĂN:
- MƯỜI NGÀY - Trần Băng Khuê
TRANG THIẾU NHI:
Cây bút tuổi hồng: Lê Huỳnh Bảo Châu - Nguyễn Phương Nghi - Đoàn Nguyên Khánh Mỹ - Nguyễn Thị Phương Duyên - Lê Trần Minh Thư
THƠ:
ĐÀO DUY ANH - ĐỖ QUANG VINH - ĐOÀN TRỌNG HẢI - MAI VĂN HOAN - NGUYỄN THỐNG NHẤT - LÊ NHƯỢC THỦY
NHẠC:
- NHỚ VỀ ĐỒNG KHÁNH - Nhạc & Lời: Hoàng Hương Trang
- NẮNG HOÀNG HOA - Nhạc: Hoàng Ngọc Biên & Lời: Hoàng Phủ Ngọc Tường - Bìa 4
* Chuyên đề CỤ HUỲNH THÚC KHÁNG VÀ BÁO TIẾNG DÂN
- ĐỘNG THÁI TRI THỨC BẢN ĐỊA ĐẦU THẾ KỈ XX - NHÌN TỪ TRƯỜNG HỢP HUỲNH THÚC KHÁNG - Nguyễn Quang Huy
- VÀI NÉT VỀ CÔNG TY HUỲNH THÚC KHÁNG VÀ BÁO TIẾNG DÂN - Dương Phước Thu
- HUỲNH THÚC KHÁNG - TRƯỚC NGÃ BA THỜI ĐẠI - Phạm Phú Phong
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- NHÀ THƠ QUANG DŨNG TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HỌC MIỀN NAM 1954 - 1975 - Trần Hoài Anh
- CÔ GÁI TRÊN SÔNG - ĐẶNG NHẬT MINH
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- THƠ VÀ KHÔNG THƠ (kỳ 2) - Khế Iêm
...
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “TÌNH YÊU ĐẠI DƯƠNG” (Sơn dầu) của họa sĩ Công Huyền Tôn Nữ Tuyết Mai
- Phụ bản bìa 2 & 3: SỨC QUYẾN RŨ CỦA NHỮNG LỜI THÌ THẦM - Bạch Diệp
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
BAN BIÊN TẬP
SHO - Sau thời gian 5 ngày thâm nhập thực tế đời sống lao động, chiến đấu của cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng, chiều ngày 02/8, Liên Hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Thừa thiên Huế đã tổ chức Bế mạc Trại sáng tác Văn học nghệ thuật với chủ đề “Biển, đảo quê hương”, diễn ra tại đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Chân Mây, huyện Phú Lộc.
SHO -Sáng 26/7, tại thành phố Thanh Hóa đã diễn ra Hội thảo phát triển báo chí văn nghệ các tỉnh Bắc Miền Trung thời kì công nghiệp hóa - hiện đại hóa.
Sáng ngày 24/7, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Ủy ban Nhân dân, Phòng Văn hóa - Thông tin - huyện Hương Trà, Ủy ban Nhân dân xã Hương Vân tổ chức bế mạc “Trại sáng tác Văn học Hương Vân năm 2011”, diễn ra tại tại Nhà Văn hóa Cộng đồng thôn Lại Bằng.
Tối 17/7, tại Trung tâm Hoạt động thanh thiếu niên Thừa Thiên Huế đã diễn ra Chung kết Liên hoan khiêu vũ lần thứ I do Trung tâm tổ chức.
Sáng 15/7, tại xã Hương Vân – huyện Hương Trà, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Ủy ban Nhân dân huyện Hương Trà, Phòng Văn hóa – Thông tin, Ủy ban Nhân dân xã Hương Vân tổ chức “Trại sáng tác Văn học Hương Vân năm 2011”.
SHO - Vào lúc 20 giờ tối ngày 9/7, trên bãi biển Lăng Cô, huyện Phú Lộc đã tổ chức khai mạc lễ hội “Lăng Cô - Vịnh đẹp thế giới” năm 2011 nhân kỷ niệm 2 năm Lăng Cô được công nhận là một trong những Vịnh biển đẹp nhất thế giới.
Sáng 3/7, tại Tòa soạn Tạp chí Sông Hương đã diễn ra buổi gặp mặt, giao lưu giữa các nhà thơ, nhà văn Cố đô Huế với các nhà thơ, nhà văn Nguyễn Hữu Hồng Minh, Văn Cát Tiên, Vương Huy.
Sau gần một năm thi công (từ tháng 8/2010), sáng ngày 30/6, báo Tuổi Trẻ đã tổ chức lễ khánh thành và chính thức đưa vào sử dụng trụ sở Văn phòng đại diện báo Tuổi Trẻ tại Huế; đây là văn phòng thứ 8 được xây dựng mới trong hệ thống 11 văn phòng đại diện báo Tuổi Trẻ trên các vùng miền của đất nước.
Chiều ngày 24/6/2011 (nhằm ngày 23/5 Ất Mão), tại Đàn Âm hồn (cạnh cửa Nhà Đồ), phường Thuận Hòa, Huế, người dân đã tổ chức Lễ tế Âm hồn nhân sự kiện ngày thất thủ Kinh đô cách đây 126 năm (23/5 Ất Dậu - 5/7/1885).
Nhân kỷ niệm 86 năm Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam, Hội Nhà báo tỉnh đã tổ chức lễ tổng kết và trao giải báo chí Thừa Thiên Huế lần thứ IV năm 2011, diễn ra vào tối ngày 20/6, tại Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Huế.
Sáng ngày 18/6, tại hội trường Uỷ ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Khoa học Lịch sử tỉnh phối hợp với Viện Văn học Việt Nam và gia tộc bà Đạm Phương Nữ Sử tổ chức hội thảo khoa học “Kỷ niệm 130 năm ngày sinh Đạm Phương Nữ sử (1881-2011)”.
Hôm qua, 14/6, Cảng hàng không quốc tế Phú Bài (Thừa Thiên-Huế) sẽ hoạt động trở lại, sau khi ngừng các chuyến bay để sửa chữa từ 3/5/2011 đến nay.
“Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc miền núi” tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ IX - 2011 đã chính thức khai mạc vào sáng ngày 09/6, tại thị trấn Khe Tre, huyện Nam Đông, diễn ra trong hai ngày 09 và 10/6/2011.
Chiều 5/6, tại Trung tâm văn hóa Phương Nam, 15 Lê Lợi- Huế, đã diễn ra triển lãm ảnh “Ấn tượng sắc tộc châu Á”, đây là nhứng bức ảnh được nhà nhiếp ảnh người Pháp Laval Sebatien ghi lại trong các chuyến đi tại nước Việt Nam, Lào và Capuchia.
Chiều ngày 29/5, tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế đã diễn ra buổi giới thiệu tác phẩm “Văn hóa ẩm thực Huế” của GS.Bs Bùi Minh Đức với sự tham dự của đông đảo bạn đọc Huế.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh và UBND huyện Nam Đông vừa thống nhất kế hoạch tổ chức Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ IX (diễn ra tại huyện Nam Đông từ ngày 8/6 - 10/6/2011).
Sáng ngày 28/5, Nhà Thiếu nhi Huế đã phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế, Thành đoàn và Phòng GD&ĐT thành phố Huế lễ trao giải cuộc thi viết “Cây bút tuổi hồng”, buổi lễ diễn ra tại sô 8 Lê Lợi, Huế.
Theo lời mời của Hội cứu tế bình dân Pháp, Đoàn công tác của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch do Thứ trưởng Lê Tiến Thọ làm trưởng đoàn đã có chuyến công tác sang Cộng Hòa Pháp để bàn bạc, thảo luận về việc tham gia Festival Huế 2012. Tham gia Đoàn còn có Giám Đốc Trung tâm Festival Huế Nguyễn Duy Hiền.
Sáng ngày 17/5, tại Cố đô Hoa Lư đã diễn ra cuộc Tọa đàm “Sắc thái thơ mỗi vùng kinh đô xưa và nay”, do Hội VHNT Ninh Bình đăng cai tổ chức. Tham dự có lãnh đạo các Hội VHNT và gần một trăm nhà thơ đến từ 5 vùng kinh đô xưa và nay: Thừa Thiên Huế, Thanh Hóa, Ninh Bình, Hà Nội, Phú Thọ.
Chiều ngày 10/5 (08/4 Âm lịch), tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế, Ban Tổ chức Đại lễ Phật đản đã khai mạc triển lãm “Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam”, chương trình nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng Đại lễ Phật đản Phật lịch 2555.