Nhà văn là ai? Tác phẩm của anh ta đảm nhận những sứ mệnh nào? Đâu là những giới hạn của văn chương? Đó là những câu hỏi mà nhiều người cầm bút đã tự vấn. Có nhiều người cho rằng, sứ mệnh duy nhất của nhà văn, không gì khác đó là hướng đến những giá trị nhân văn, chính giá trị nhân văn đã khiến tác phẩm nhà văn vượt qua mọi giới hạn.
Trên hành trình nhân văn ấy, nhiều thế hệ cầm bút đã ý thức về sự tự vượt qua những giới hạn nghệ thuật, các trào lưu sáng tác nối nhau ra đời làm phong phú nền văn chương thế giới là do vậy. Khi những cảm thức cuộc sống biến đổi, thì những phương thức nghệ thuật biểu hiện cũng biến đổi, những người mang trong mình nỗi khát khao sáng tạo do đó, đã nhìn thấy những giới hạn biểu hiện, và đã tìm cách vượt thoát. Lịch sử nghệ thuật đương đại trên thế giới đang chứng kiến những câu chuyện về những khả thể vô hạn và những cuộc tìm kiếm cái mới, cái mới này vừa ra đời, cái mới khác đã xuất hiện, vượt qua…
Văn học, và cả phê bình văn học Việt Nam hiện nay đang cần được nhìn lại trên nhiều phương diện, sau 30 năm đổi mới (1986 - 2016). Ví như, phê bình văn học cũng đang tồn tại trong những giới hạn - cả chủ quan lẫn khách quan. Nhưng điều quan trọng là vẫn đang tồn tại những giới hạn lớn hơn của văn học, những giới hạn đó đến từ khả năng tư duy, từ phương pháp sáng tạo, từ sự hạn hẹp của hệ thống triết mỹ, từ sự tồn tại rối rắm cùng lúc nhiều hệ hình sáng tác, từ những giới hạn nhận thức thẩm mỹ của công chúng, từ những định chế của văn hóa, chính trị... Nhìn thẳng vào giới hạn chính để có những cách thức chủ động vượt qua những giới hạn, là điều mong mỏi của nhiều người.
Đó cũng là lý do trong số báo này, Sông Hương thực hiện chuyên đề “Văn học Việt nam đương đại - giới hạn và khả năng vượt thoát, từ một vài góc nhìn”.
Những bài viết khác ngoài chuyên đề, ít nhiều cũng góp phần cho chúng ta hình dung thêm về những giới hạn đã và đang tồn tại, từ đó khát khao vượt qua để sáng tạo. Và như những câu thơ của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm được nhắc đến ở một bài viết trong số này:
“Anh trôi đi…
Mang tự do của nước đến với mọi cuộc đời…
Để sống”.
Dưới đây là MỤC LỤC:
Thư Tòa soạn
Chuyên đề: VĂN HỌC VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI -
GIỚI HẠN VÀ KHẢ NĂNG VƯỢT THOÁT, TỪ MỘT VÀI GÓC NHÌN
- NHỮNG MÙA SƯƠNG XÁM LẠNH - Trần Băng Khuê
- MÊ CUNG - Đinh Phương
Thơ: HUỲNH MINH TÂM - NG.H.DAO TRÌ - TRẦN VÕ THÀNH VĂN -
TRẦN QUỐC TOÀN - LÊ VI THỦY - PHÁP HOAN
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA SỰ VIẾT - Nguyễn Thanh Tâm
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA PHÊ BÌNH VĂN HỌC HIỆN NAY - Đỗ Lai Thúy
- LÝ LUẬN VĂN HỌC VIỆT NAM SAU 1975 - NHỮNG GIỚI HẠN
VÀ SỰ HÒA/HÓA GIẢI GIỚI HẠN - Phan Tuấn Anh
- Ý THỨC ĐA NGỮ TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM THỜI TOÀN CẦU HÓA -
Nguyễn Văn Thuấn
- NHÌN LẠI KIỂU TÁC GIẢ TỰ Ý THỨC CỦA VĂN HỌC ĐỔI MỚI: TRƯỜNG HỢP NGUYỄN HUY THIỆP - Mai Anh Tuấn
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- BOUSSOLE (LA BÀN) - Lê Trọng Sâm dịch
ThƠ:
NHƯ QUỲNH DE PRELLE - HOÀNG THÚY - PHÙNG SƠN - NGÀN THƯƠNG NGUYỄN LOAN - NGUYỄN NGỌC HẠNH - NGUYÊN TIÊU - NGUYỄN BỘI NHIÊN NGUYỄN NGỌC HƯNG - LÊ HƯNG TIẾN
NHẠC:
- MÀU THIÊN THU - Nhạc: Hoàng Trọng Mộc & Thơ: Thái Ngọc San
- TRƯỜNG SA THIÊNG LIÊNG - Nhạc & Lời: Nguyễn Việt Hoàng - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- TÂM SỰ VỀ ĐỔI MỚI THƠ CỦA MỘT NHÀ THƠ THẾ HỆ CHIẾN TRANH -
Nguyễn Trọng Tạo
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- THƯỞNG TRÀ THUỞ ẤY - Lê Văn Kinh
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- NGUYỄN KHOA ĐIỀM KHAO KHÁT ĐẾN NHỮNG MIỀN TRONG XANH - Lê Thành Nghị – 85
- HẸN GẶP LẠI! - Ngọc Bái
- Bìa 1: “CÕI VÔ MINH 2” - Tranh của TÔ TRẦN BÍCH THÚY
- Phụ bản bìa 3: ““HỌ” THẾ GIỚI MÀU SẮC CỦA NHÀ VĂN”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “MẮT ĐẢO LÝ SƠN” - Ảnh NGUYỄN HỮU ĐÍNH
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
BBT
(TG tổng hợp)
Vào lúc 15h ngày 03/05, tại trụ sở Liên hiệp Các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Viện Goethe tại Hà Nội đã tổ chức cuộc giao lưu giữa văn nghệ sĩ Huế với nhà thơ Jan Wagner (CHLB Đức).
Vào lúc 15h ngày 27/04, UBND thành phố Huế, Ban Tổ chức Festival nghề truyền thống Huế năm 2017 đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu Festival lần này tại Trung tâm Hành chính Thành phố.
Vào lúc 18h30 ngày 22/04, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức chương trình kích cầu “Tuần lễ Vàng du lịch tại khu di sản Huế” đợt 1 năm 2017 (từ ngày 22/04 đến ngày 28/04/2017) và chính thức mở cửa tham quan “Đại Nội về đêm” từ ngày 22/04/2017.
Vào lúc 14h30, ngày 21/04, Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức buổi triển lãm sách của các nhà văn ở Huế và buổi nói chuyện chuyên đề: “Sách – Bài học về giá trị cuộc sống” tại thư viện Tổng hợp tỉnh, số 29A Lê Quý Đôn, nhân ngày sách Việt Nam lần thứ tư.
Nằm trong chương trình “Tình Sông Hương”, chương trình âm nhạc thiện nguyện "Thắp sáng niềm tin" nhằm phục vụ bệnh nhân tại Trung tâm Ung Bứu - Bệnh viện Trung Ương Huế đã được tổ chức vào lúc 18h ngày 15/4.
Nhân dịp kỷ niệm 170 năm thành lập Tập đoàn Carlsberg, Carlsberg Việt Nam phối hợp cùng Carlsberg Bequest và Young Global Pioneers (YGP) trao một suất học bổng cho bạn trẻ Việt Nam tham gia chương trình Hành trình Học tập YGP (YGP Learning Journey) kéo dài 3 tuần từ 23/7 đến 12/8/2017 tại Tanzania.
Vào lúc 14h30 chiều ngày 07/04, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi trao đổi về vấn đề dịch thuật với sự góp mặt của đông đảo các nhà nghiên cứu cùng các bạn sinh viên.
Vừa qua, Lê Thừa Tiến là họa sĩ Huế duy nhất được chọn tham gia triển lãm “Mở cửa mỹ thuật 30 năm thời kỳ đổi mới” do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh & Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch) tổ chức tại Hà Nội năm 2016.
Trong sự dung hòa phong vị cảm thụ của nhiều thế hệ độc giả khác nhau, nhất là sự xung đối giữa cách tân và truyền thống, mảng Văn trên Sông Hương số tháng 4 này đăng tải hai truyện ngắn. Tiếng thở dài từ bạn viết trẻ ở Hà Nội thiên về cảm thức phi lý, ở đó căn cước cá nhân thường bị đóng vào trong dấu chỉ của một thứ cảm trạng nhiễu loạn, đầy hồ nghi và khủng hoảng. Truyện Hồ Xuân của một tác giả có tuổi ở Huế nhẹ nhàng, gợn chút sóng lao xao bởi ngọn gió xuân muộn màng thoảng qua tâm hồn của những con người quen nếp sống quê mùa thân thuộc.
Chiều 2/4, tại Trung tâm Văn Thể mỹ (11 Đống Đa), Giải Bóng bàn Super League Huế 2017 đã chính thức khai mạc.
Mượn câu slogan của Ngành Du lịch Việt Nam "Việt Nam vẻ đẹp tiềm ẩn" để nói về một vùng đầm phá ở Thừa Thiên- Huế- Phá Tam Giang.
Vào lúc 14h00 ngày 23/03, Khoa Ngữ văn thuộc trường ĐHKH Huế đã tổ chức “Lễ kỷ niệm 60 năm xây dựng và phát triển” tại Trung tâm Văn hóa – Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế.
Đang trong những ngày Huế kỷ niệm 60 năm thành lập Đại học Huế, bài viết “Tạp chí Đại học - đứa con tinh thần sáng giá của Viện Đại học Huế” in trong số này, nhắc đến một dấu ấn quan trọng mà đội ngũ trí thức của Huế năm xưa đã làm được. Đến nay, bộ tạp chí Đại học đã trở thành một di sản văn hóa quý báu, đóng góp nhiều tư liệu quan trọng cho công tác nghiên cứu hiện nay.
Nhà vua Akihito (Minh Nhân) lên ngôi vào ngày 07/01/1989, là Nhà vua thứ 125 của Nhật Bản sau khi Nhà vua Hirohito (Nhật hoàng Chiêu Hòa) băng hà.
Vào tối 10/02 (14 tháng giêng), cùng chung bầu không khí thơ Nguyên Tiêu của cả nước, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Liên hiệp các Hội VHNT TT-Huế đã tổ chức đêm thơ Nguyên Tiêu Đinh Dậu (2017) với chủ đề “Tiếng vọng mùa xuân”.
Sáng ngày 10/02 (14 tháng giêng) Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chương trình Đầu năm viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế và thị xã Hương Thủy để tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất.
Không khí Xuân Đinh Dậu 2017 đang lan tràn khắp nơi. Những trang báo tết của Sông Hương được hình thành trong những ngày nắng mới lên sau hai tháng kỷ lục mưa Huế dầm dề hiếm có xưa nay. Đất trời đã chuyển vận theo biến đổi khí hậu, đó là những lời nhắc nhở của tạo hóa, và từ đó, nhân loại cũng phải nhìn nhận lại cách ứng xử của mình - “phải biết lễ độ trước thiên nhiên”. Xa hơn, con người đã đến lúc cần nhìn lại về cuộc sống của mình như thế nào cho đúng bản chất đời sống mà tạo hóa đã ban cho.
Vào lúc 15h00, ngày 14/01, Hội Nhà văn TT Huế đã tổ chức “Lễ tổng kết hoạt động năm 2016 và triển khai phương hướng hoạt động năm 2017” tại hội trường Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật TT Huế.
Vào lúc 08h, ngày 11/01, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Huế 2016 đồng thời triển khai nhiệm vụ công tác năm 2017.