Đất nước đang trên hành trình 30 năm Công cuộc Đổi mới, kể từ năm 1986. Nền văn học nghệ thuật của nước nhà cũng vậy, đang hướng đến việc đánh giá chặng đường 30 năm đổi mới. Văn nghệ xứ Huế trong 30 năm qua cũng đã có những thành tựu mới, cũng có những hạn chế cần được gợi mở để cho những trang viết về sau vượt qua, sung mãn hơn, nghệ thuật hơn, đầy trách nhiệm nhân văn hơn. Kể từ số báo này, Sông Hương sẽ khởi đăng những bài viết nghiên cứu liên quan đến chủ đề này. Việc nhìn nhận lại văn nghệ Thừa Thiên Huế sẽ được giới thiệu đầy đủ hơn trong các số báo tiếp theo, sau khi Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức hội thảo về Văn học Thừa Thiên Huế 30 năm đổi mới 1986 - 2016 vào khoảng tháng 6 tới đây.
Tháng 4 năm nay, chúng ta đang hướng đến kỷ niệm 15 năm ngày mất nhạc sĩ thiên tài Trịnh Công Sơn (1/4/2001 - 1/4/2016). 15 năm sau ngày ông qua đời, người ta vẫn nghe và hát nhạc của ông, và âm nhạc Trịnh Công Sơn sẽ còn vang mãi trong cuộc đời này. Sinh thời, nhạc sĩ Văn Cao từng viết về Trịnh Công Sơn: “Tôi gọi Trịnh Công Sơn là người thơ ca (chantre) bởi ở Sơn, nhạc và thơ quyện vào nhau đến độ khó phân định cái nào là chính, cái nào là phụ. Và bởi Sơn đã hát về quê hương đất nước bằng cả tấm lòng của một đứa con biết vui tận cùng những niềm vui và đau tận cùng những nỗi đau của Tổ quốc mẹ hiền… Cái quyến rũ của nhạc Trịnh Công Sơn có lẽ chính là ở chỗ không định tạo ra một trường phái nào, một triết học nào, mà vẫn thấm vào lòng người như suối tưới. Với những lời, ý đẹp và độc đáo đến bất ngờ hôn phối cùng một kết cấu đặc biệt như một hình thức của dân ca hầu như không thay đổi, Trịnh Công Sơn đã chinh phục hàng triệu con tim, không chỉ ở trong nước, mà cả bên ngoài biên giới nữa…” (Trịnh Công Sơn - Người thơ ca). Có lẽ chỉ chừng đó, đã đủ lý giải vì sao âm nhạc Trịnh Công Sơn sẽ vĩnh hằng cùng dân tộc. Một nghiên cứu về con người - thơ Trịnh Công Sơn đăng trong số báo này, cùng với các hoạt động do Sông Hương tổ chức như triển lãm tranh “Niệm” của các họa sĩ Huế, chương trình ca nhạc “Hãy yêu nhau đi”… là cách mà văn nghệ sĩ, trí thức Huế nhớ về người nhạc sĩ tài hoa của quê hương.
Một bài viết cần đọc chậm, như là một tóm tắt những yếu tố và tiến trình hình thành thể loại thơ này, qua sự đối chiếu các thang giá trị giữa thơ Việt và thơ Anh, Mỹ; bài “Tân hình thức - nghĩ về cách làm thơ” đăng trong số này, sẽ giúp cho bạn đọc hiểu kỹ hơn về thơ Tân hình thức Việt.
Những sáng tác mới đầy chất trữ tình tự sự góp mặt trong số báo này, cùng những hồi ức cũ xưa về thế giới, về một Huế thời quá vãng, hy vọng sẽ góp phần đem lại cho bạn đọc những phút giây thú vị khi lần giở Sông Hương.
Dưới đây là mục lục số tháng 4/2016
- Thư Tòa soạn
VĂN:
- CON ĐƯỜNG LÔNG NGỖNG BAY - Hà Khánh Linh
- ĐÔNG KINH MÙA LÁ ĐỔ - Song Cầm
- BỨC TRANH - Lê Minh Phong
THƠ:
ĐỨC SƠN - NGUYỄN MINH KHIÊM - VŨ DY - TRẦN VÕ THÀNH VĂN -
BÙI HOÀNG VŨ - VƯƠNG KIỀU - KHALY CHÀM - NGUYỄN HƯNG HẢI - VŨ ANH VŨ
NHẠC:
- SOI MÌNH VÀO CỔ XƯA - Nhạc: Nguyễn Việt & Thơ: Nguyễn Việt Chiến
- MỘT NÉT HUẾ - Nhạc: Lê Anh & Thơ: Từ Nguyễn - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- NHỮNG HÌNH THÁI DIỄN NGÔN MỚI TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM SAU ĐỔI MỚI - Nguyễn Văn Hùng
- TÂN HÌNH THỨC (Nghĩ về cách làm thơ) - Khế Iêm
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- MÓN QUÀ ĐÚNG NGHĨA - Alissa York - Lưu Diệu Vân chuyển ngữ
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- ĐÔI DÒNG TẢN MẠN VỀ CON-NGƯỜI-THƠ TRỊNH CÔNG SƠN - Lý Toàn Thắng
- ĐỂ CÓ PHÒNG TRANH “NIỆM” - Đặng Mậu Tựu
- “HÃY YÊU NHAU ĐI” - Chương trình văn nghệ của những người yêu nhạc Trịnh tại Huế
- “NIỆM” - Tuệ Ngọc - Bìa 2
- PHAN TUẤN ANH VÀ CÁC GÓC ĐỘ DIỄN GIẢI G.G.MÁRQUEZ - Phan Trọng Hoàng Linh
- NHIẾP ẢNH VÀ VĂN CHƯƠNG - NHỮNG CUỘC GẶP GỠ - Lê Viễn Phương - Bìa 3 & 78
- YẾU TỐ THỜI GIAN TRONG SƠN MÀI VÕ XUÂN HUY - Hoàng Diệp Lạc
Thơ: TỊNH THY - PHÙNG TẤN ĐÔNG
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- KINH ĐÔ HUẾ, MÙA HÈ 1943 - Claudie Beaucarnot - Đặng Thị Kim Ly dịch
- Bìa 1: “NGƯỜI DU CA” - Tranh của ĐẶNG MẬU TỰU
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, LÊ MINH PHONG, NHÍM
BAN BIÊN TẬP
(TG tổng hợp)
Lễ bái ở lăng Minh Mạng, lính canh ở lăng Gia Long... là hình ảnh sinh động về con người ở kinh thành Huế xưa.
Bài viết liên quan:
Cách đây gần 100 năm nhiều công trình kiến trúc ở Huế vẫn còn nguyên vẹn, chưa bị xuống cấp và đổ nát như bây giờ.
Nhiều hình ảnh quý giá về kinh thành Huế của nhà Nguyễn trong khoảng năm 1919-1926 đã được nhiếp ảnh gia Pháp ghi lại...
Trong khuôn viên lăng vua Minh Mạng ở Huế có một di tích độc đáo nhưng ít người biết đến, đó là Tả tùng phòng trên núi Tịnh Sơn. Điểm đặc biệt của công trình này là cánh cửa vòm cuốn đã bị một cây si cổ thụ "nuốt chửng". Đây là minh chứng cho sức mạnh tàn phá của thiên nhiên và thời gian đối với các công trình do con người xây dựng.
Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt
Người Huế vốn là người xứ kinh kỳ, nên lời ăn tiếng nói, cung cách ứng xử, đi lại cũng nhẹ nhàng, tri thức. Ẩm thực cung đình Huế cũng mang nhiều nét ảnh hưởng của cung cách hoàng gia: Ăn uống nhẹ nhàng, khoan thai, các món ăn ngoài khẩu vị ngon phải nhẹ và thanh, cách trình bày cũng phải đẹp, bắt mắt.
Ba giờ sáng, tại Đàn Nam Giao (Thừa Thiên Huế), không còn nghe tiếng hô đức vua xa giá, chỉ có âm thanh rì rầm dội vào rừng thông và những ánh mắt hướng về linh vị đặt trên bàn thờ. Những người dân đến Đàn Nam Giao để nguyện xin sự viên mãn, gia đình bình an.
Kinh thành ở cố đô Huế vốn là vùng đất thấp trũng. Người xưa đã làm những gì để chống ngập cũng là một bài học đáng tham khảo cho chúng ta hôm nay.
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.