Kỷ niệm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 năm nay, Tạp chí Sông Hương giới thiệu đến quý bạn đọc một số tư liệu vừa tìm thấy liên quan đến tuần báo Sông Hương cả hai thời kỳ: thời kỳ do Phan Khôi làm chủ bút và thời kỳ Sông Hương tục bản do Nguyễn Cửu Thạnh quản lý.
Các tư liệu như quyết định số 3120 ngày 3/6/1936 của Toàn quyền Đông Dương cho phép xuất bản Sông Hương tuần báo; Báo cáo mật số 2154 ngày 1/7/1937 của Giám đốc Sở Cảnh sát Trung Kỳ gửi Khâm sứ Trung kỳ về tuần báo Sông Hương; Quyết định đình bản tuần báo Sông Hương (số 1437 ngày 11/10/1937 của Toàn quyền Jules Brévier)… cho thấy: đã có một thời kỳ tuần báo Sông Hương đã mang sứ mệnh trung tâm vận động quần chúng trong phong trào đấu tranh dân chủ. Việc giới thiệu báo “Reo” - tờ báo văn nghệ và trào phúng của Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên, sẽ khiến độc giả thích thú, và cũng sẽ có nhiều người đặt dấu hỏi: tại sao ngày xưa Huế có các tờ báo trào phúng, mà ngày nay thì thiếu vắng…
Cùng trên số báo này, chuyên đề “Kiến trúc Pháp ở Huế” hy vọng sẽ giới thiệu đến bạn đọc một số thông tin tổng quan, một số tư liệu liên quan cũng như các ý kiến đề xuất từ các nhà chuyên môn, nhằm đóng góp cho việc nghiên cứu và hoạch định chính sách bảo tồn, phát huy di sản kiến trúc Pháo về sau.
Nhân kỷ niệm 110 năm phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục (ĐKNT), bài “Nghĩ thêm về Đông Kinh Nghĩa Thục” đã có những phản biện chuẩn xác trước các ngộ nhận trước đây, nhất là quan điểm cho rằng: Phong trào Duy Tân ở miền Trung và miền Nam do tiếp thu thêm ảnh hưởng của ĐKNT mà mở rộng thêm kinh doanh thương nghiệp… Thực tế không hẳn là như vậy, bởi các doanh thương mà quan điểm đó đưa ra, phần lớn đều xuất hiện trước khi phong trào ĐKNT. Nhận thức lịch sử có thể là nhận thức khách quan hay không luôn là câu hỏi lớn đặt ra cho mọi thời đại sử học. Nhưng nhìn nhận lịch sử, đối tượng nhận thức của sử học là một hiện thực đã diễn ra trong quá khứ, chỉ xảy ra một lần và không lặp lại, vì vậy rất cần đến khoa học so sánh và đối chiếu…
Những sáng tác, những bài viết về ký ức cuộc đời trên dặm dài lịch sử, dặm dài bước chân rong ruổi đó đây… chắc chắn sẽ đem đến nhiều cảm xúc cho bạn đọc trong những ngày nắng hạ mênh mông…
Ban Biên Tập
MỤC LỤC:
*Kỉ niệm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam:
- Báo chí Huế đầu thế kỷ XX: TUẦN BÁO SÔNG HƯƠNG - THANH BIÊN
- Sông Hương tục bản và cuộc đấu tranh nghị trường - NGUYỄN KỲ
- REO - Tờ báo văn nghệ và trào phúngcủa Liên đoàn VHCQ Thừa Thiên -DƯƠNG PHƯỚC THU
*Nhân 110 năm ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC (1907 - 2017):
NGHĨ THÊM VỀ ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC - TRẦN VIẾT NGẠC
*50 năm ngày mất Giáo sư Đặng Văn Ngữ:
Chuyến đi cuối cùng của cha tôi - ĐẶNG NHẬT MINH
*Truyện ký:
- Ngài đội Cóc - NGUYỄN VĂN UÔNG
*Tạp bút:
- Nghe đêm - NGUYÊN HƯƠNG
*Bút ký:
- Hành hương miền đất thánh - VÕ QUÊ
*Thơ: NGUYỄN HOÀNG THỌ- PHÙNG TẤN ĐÔNG - NHƯ QUỲNH PRELLE - HOÀNG VÂN KHÁNH * HOÀNG THU PHỐ - NGUYỄN TÂN DÂN - NGUYỄN THỊ NAM - ĐỖ QUYÊN - HÀ VĂN SĨ
-Vừa khóc, vừa mơ, vừa vẽ - NGUYỄN HÀNG TÌNH
*Chuyện ít ai biết:
- Năm 1935, Việt Nam đã có người tự chế thành công chiếc máy bay - HƯƠNG CẦN
*Chuyện mấy lối:
- CHUYỆN Ô NHIỄM Ở CHỢ ĐÔNG BA TRÊN BÁO HUẾ NGÀY XƯA - NGUYỄN HOÀNG THẢO
*CHUYÊN ĐỀ KIẾN TRÚC PHÁP Ở HUẾ:
- KIẾN TRÚC KHU PHỐ TÂY Ở HUẾ THỜI PHÁP THUỘC - PHAN THUẬN AN
- ĐẶC ĐIỂM KIẾN TRÚC PHÁP TẠI HUẾ - NGUYỄN NGỌC TÙNG *NGUYỄN THỊ MINH XUÂN * LÊ NGỌC VÂN ANH
- MỘT SỐ NÉT ĐẶC TRƯNG TRONG QUY HOẠCH XÂY DỰNG KHU PHỐ TÂY Ở HUẾ THỜI KỲ PHÁP THUỘC - NGUYỄN VŨ MINH - NGUYỄN VĂN THÁI
- BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN KIẾN TRÚC PHÁP Ở HUẾ TRONG ĐỜI SỐNG ĐƯƠNG ĐẠI - TRẦN VĂN DŨNG
*Kỷ niệm 100 năm Trường Đồng Khánh: Nữ hiệu trưởng cuối cùng của trường Đồng Khánh - BÙI KIM CHI
- “Văn chương đích thực là một cõi vô biên giới...” NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ
- DẤU ẤN DÂN GIAN TRONG TRUYỆN THIẾU NHI CỦA PHAN THỊ THANH NHÀN - MỘC MIÊN
*Huế muôn phương:
- Người giữ màu tím Huế ở Đồng Nai - ĐÀO SỸ QUANG
*BÌA 2 : KIẾN TRÚC BAOQUE CỦA PHÁP - KHẢ HÂN
*Tranh bìa: “HUE ANNAM” (1886) của họa sĩ GASTON ROULLET
TG (tổng hợp)
Lễ bái ở lăng Minh Mạng, lính canh ở lăng Gia Long... là hình ảnh sinh động về con người ở kinh thành Huế xưa.
Bài viết liên quan:
Cách đây gần 100 năm nhiều công trình kiến trúc ở Huế vẫn còn nguyên vẹn, chưa bị xuống cấp và đổ nát như bây giờ.
Nhiều hình ảnh quý giá về kinh thành Huế của nhà Nguyễn trong khoảng năm 1919-1926 đã được nhiếp ảnh gia Pháp ghi lại...
Trong khuôn viên lăng vua Minh Mạng ở Huế có một di tích độc đáo nhưng ít người biết đến, đó là Tả tùng phòng trên núi Tịnh Sơn. Điểm đặc biệt của công trình này là cánh cửa vòm cuốn đã bị một cây si cổ thụ "nuốt chửng". Đây là minh chứng cho sức mạnh tàn phá của thiên nhiên và thời gian đối với các công trình do con người xây dựng.
Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt
Người Huế vốn là người xứ kinh kỳ, nên lời ăn tiếng nói, cung cách ứng xử, đi lại cũng nhẹ nhàng, tri thức. Ẩm thực cung đình Huế cũng mang nhiều nét ảnh hưởng của cung cách hoàng gia: Ăn uống nhẹ nhàng, khoan thai, các món ăn ngoài khẩu vị ngon phải nhẹ và thanh, cách trình bày cũng phải đẹp, bắt mắt.
Ba giờ sáng, tại Đàn Nam Giao (Thừa Thiên Huế), không còn nghe tiếng hô đức vua xa giá, chỉ có âm thanh rì rầm dội vào rừng thông và những ánh mắt hướng về linh vị đặt trên bàn thờ. Những người dân đến Đàn Nam Giao để nguyện xin sự viên mãn, gia đình bình an.
Kinh thành ở cố đô Huế vốn là vùng đất thấp trũng. Người xưa đã làm những gì để chống ngập cũng là một bài học đáng tham khảo cho chúng ta hôm nay.
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.