Kỷ niệm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 năm nay, Tạp chí Sông Hương giới thiệu đến quý bạn đọc một số tư liệu vừa tìm thấy liên quan đến tuần báo Sông Hương cả hai thời kỳ: thời kỳ do Phan Khôi làm chủ bút và thời kỳ Sông Hương tục bản do Nguyễn Cửu Thạnh quản lý.
Các tư liệu như quyết định số 3120 ngày 3/6/1936 của Toàn quyền Đông Dương cho phép xuất bản Sông Hương tuần báo; Báo cáo mật số 2154 ngày 1/7/1937 của Giám đốc Sở Cảnh sát Trung Kỳ gửi Khâm sứ Trung kỳ về tuần báo Sông Hương; Quyết định đình bản tuần báo Sông Hương (số 1437 ngày 11/10/1937 của Toàn quyền Jules Brévier)… cho thấy: đã có một thời kỳ tuần báo Sông Hương đã mang sứ mệnh trung tâm vận động quần chúng trong phong trào đấu tranh dân chủ. Việc giới thiệu báo “Reo” - tờ báo văn nghệ và trào phúng của Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên, sẽ khiến độc giả thích thú, và cũng sẽ có nhiều người đặt dấu hỏi: tại sao ngày xưa Huế có các tờ báo trào phúng, mà ngày nay thì thiếu vắng…
Cùng trên số báo này, chuyên đề “Kiến trúc Pháp ở Huế” hy vọng sẽ giới thiệu đến bạn đọc một số thông tin tổng quan, một số tư liệu liên quan cũng như các ý kiến đề xuất từ các nhà chuyên môn, nhằm đóng góp cho việc nghiên cứu và hoạch định chính sách bảo tồn, phát huy di sản kiến trúc Pháo về sau.
Nhân kỷ niệm 110 năm phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục (ĐKNT), bài “Nghĩ thêm về Đông Kinh Nghĩa Thục” đã có những phản biện chuẩn xác trước các ngộ nhận trước đây, nhất là quan điểm cho rằng: Phong trào Duy Tân ở miền Trung và miền Nam do tiếp thu thêm ảnh hưởng của ĐKNT mà mở rộng thêm kinh doanh thương nghiệp… Thực tế không hẳn là như vậy, bởi các doanh thương mà quan điểm đó đưa ra, phần lớn đều xuất hiện trước khi phong trào ĐKNT. Nhận thức lịch sử có thể là nhận thức khách quan hay không luôn là câu hỏi lớn đặt ra cho mọi thời đại sử học. Nhưng nhìn nhận lịch sử, đối tượng nhận thức của sử học là một hiện thực đã diễn ra trong quá khứ, chỉ xảy ra một lần và không lặp lại, vì vậy rất cần đến khoa học so sánh và đối chiếu…
Những sáng tác, những bài viết về ký ức cuộc đời trên dặm dài lịch sử, dặm dài bước chân rong ruổi đó đây… chắc chắn sẽ đem đến nhiều cảm xúc cho bạn đọc trong những ngày nắng hạ mênh mông…
Ban Biên Tập
MỤC LỤC:
*Kỉ niệm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam:
- Báo chí Huế đầu thế kỷ XX: TUẦN BÁO SÔNG HƯƠNG - THANH BIÊN
- Sông Hương tục bản và cuộc đấu tranh nghị trường - NGUYỄN KỲ
- REO - Tờ báo văn nghệ và trào phúngcủa Liên đoàn VHCQ Thừa Thiên -DƯƠNG PHƯỚC THU
*Nhân 110 năm ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC (1907 - 2017):
NGHĨ THÊM VỀ ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC - TRẦN VIẾT NGẠC
*50 năm ngày mất Giáo sư Đặng Văn Ngữ:
Chuyến đi cuối cùng của cha tôi - ĐẶNG NHẬT MINH
*Truyện ký:
- Ngài đội Cóc - NGUYỄN VĂN UÔNG
*Tạp bút:
- Nghe đêm - NGUYÊN HƯƠNG
*Bút ký:
- Hành hương miền đất thánh - VÕ QUÊ
*Thơ: NGUYỄN HOÀNG THỌ- PHÙNG TẤN ĐÔNG - NHƯ QUỲNH PRELLE - HOÀNG VÂN KHÁNH * HOÀNG THU PHỐ - NGUYỄN TÂN DÂN - NGUYỄN THỊ NAM - ĐỖ QUYÊN - HÀ VĂN SĨ
-Vừa khóc, vừa mơ, vừa vẽ - NGUYỄN HÀNG TÌNH
*Chuyện ít ai biết:
- Năm 1935, Việt Nam đã có người tự chế thành công chiếc máy bay - HƯƠNG CẦN
*Chuyện mấy lối:
- CHUYỆN Ô NHIỄM Ở CHỢ ĐÔNG BA TRÊN BÁO HUẾ NGÀY XƯA - NGUYỄN HOÀNG THẢO
*CHUYÊN ĐỀ KIẾN TRÚC PHÁP Ở HUẾ:
- KIẾN TRÚC KHU PHỐ TÂY Ở HUẾ THỜI PHÁP THUỘC - PHAN THUẬN AN
- ĐẶC ĐIỂM KIẾN TRÚC PHÁP TẠI HUẾ - NGUYỄN NGỌC TÙNG *NGUYỄN THỊ MINH XUÂN * LÊ NGỌC VÂN ANH
- MỘT SỐ NÉT ĐẶC TRƯNG TRONG QUY HOẠCH XÂY DỰNG KHU PHỐ TÂY Ở HUẾ THỜI KỲ PHÁP THUỘC - NGUYỄN VŨ MINH - NGUYỄN VĂN THÁI
- BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN KIẾN TRÚC PHÁP Ở HUẾ TRONG ĐỜI SỐNG ĐƯƠNG ĐẠI - TRẦN VĂN DŨNG
*Kỷ niệm 100 năm Trường Đồng Khánh: Nữ hiệu trưởng cuối cùng của trường Đồng Khánh - BÙI KIM CHI
- “Văn chương đích thực là một cõi vô biên giới...” NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ
- DẤU ẤN DÂN GIAN TRONG TRUYỆN THIẾU NHI CỦA PHAN THỊ THANH NHÀN - MỘC MIÊN
*Huế muôn phương:
- Người giữ màu tím Huế ở Đồng Nai - ĐÀO SỸ QUANG
*BÌA 2 : KIẾN TRÚC BAOQUE CỦA PHÁP - KHẢ HÂN
*Tranh bìa: “HUE ANNAM” (1886) của họa sĩ GASTON ROULLET
TG (tổng hợp)
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.
Đề cao vai trò cũng như trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình cũng như trong xã hội, lần đầu tiên tại Huế, cũng là lần đầu tiên ở nước ta, có một tổ chức giáo dục đã nêu rõ quan điểm, lập trường, bảo vệ quyền của người phụ nữ: trường Nữ Công học hội.