Sông Hương số Đặc biệt đầu năm 2018, với những bài rất đáng quan tâm, vừa như lật tìm những vỉa tầng mới mẻ trong thi phẩm xưa (Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du), vừa là góc suy tư về vấn đề thời sự ẩn kín trong những dòng văn khắc khoải (truyện ngắn Khói).
Bìa Sông Hương Đặc Biệt - Số 28 - tháng 3 – 2018
Bước phát triển đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh thế giới khởi từ nước Pháp vào 1839, thì 6 năm sau (1845), hai bức ảnh đầu tiên chụp về Việt Nam xuất hiện và hiện được trưng bày tại Bảo tàng Nhiếp ảnh Pháp. Những sự kiện, câu chuyện về nghệ thuật nhiếp ảnh sơ khai, về ông tổ của nhiếp ảnh Việt Nam Đặng Huy Trứ cùng nhiều tư liệu hay liên quan đến những bức ảnh chụp về triều Nguyễn sẽ được giới thiệu.
Rất nhiều bạn đọc, và cả những bạn viết thử nghiệm sáng tác thơ Tân hình thức lâu nay vẫn cho rằng: “Đếm chữ xuống dòng là một trở ngại mang tính bản chất của thơ Tân hình thức”. Đây là một nhầm lẫn đáng tiếc khiến thơ Tân hình thức Việt bị hiểu lệch, bị biến dạng và do đó tạo nên lực cản đối với sự hòa nhập của thể loại này vào biển thi ca. Một bài viết kỹ lưỡng sẽ luận giải thấu đáo gửi tới bạn đọc.
Công chúa Huyền Trân qua 7 thế kỷ vẫn trung trinh một bóng hình, là tượng đài tâm thức sáng lòa, như một thần nữ trọn vẹn tình đời lung linh trong tấm gương Đạo nghiệp. Chuyên đề Vọng niệm Huyền Trân là góc nhìn từ lịch sử đến hiện đại về sự kiện kết giao đặc biệt hòa lẫn giữa tính dân gian và sắc màu chính trị. Đây cũng là mốc thời gian trong một không gian lãng đãng đậm đầy nhân văn làm thăng hoa cho các loại hình nghệ thuật xuyên suốt trong tâm thức các chủ thể sáng tạo tiếp nối. Những bài viết đã thể hiện niềm mong mỏi đợi chờ sự hiện diện của tượng đài Huyền Trân công chúa tại Cồn Hến ngay giữa sông Hương; nỗi suy tư cho ra một vở sân khấu về Nàng công chúa “đền nợ Ô Ly”; những hoài niệm còn tinh tươm trong ký ức về con đường Huyền Trân gắn với dấu ấn văn hóa rải rác sót lại từ một góc Huế thơ mộng, v.v. Mảng sáng tác dành cho Chuyên đề là chuỗi “hồi ức” sâu lắng về một mối tình nhiều khúc quanh, về những ẩn ức phận người khi đã phần nào nhẹ bớt gánh nặng mà tổ quốc phó thác.
Một lời vĩnh biệt dành cho Nghệ nhân Minh Mẫn với những lời ca lịm ngọt đã làm thăng hoa giá trị của những làn điệu cổ xứ Huế “khiến người nghe ngây ngất suốt đêm dài”… Vĩnh biệt thiên tài vật lý Stephen Hawking, người đã phần nào làm thay đổi tư duy khoa học thế giới không những bằng nhiều khám phá vĩ đại và hơn thế là sự nhiệt huyết và nỗ lực vượt lên số phận ngặt nghèo, “thích ứng với những thay đổi”. Và đó cũng chính là ẩn nghĩa mà ông đã chạm đến tinh hoa trí tuệ của con người vượt ra những khuôn sáo và định luật.
Dưới đây là MỤC LỤC:
- Thư Tòa soạn
- Doanh nghiệp Huế, những động lực phát triển - VĨNH AN
CHUYÊN ĐỀ VỌNG NIỆM HUYỀN TRÂN
- Lời giới thiệu - Phạm Tấn Hầu (gt)
- Vọng Huyền Trân - HẠ NGUYÊN
- Công chúa Huyền Trân trong tâm thức của hậu thế - TRẦN ĐẠI VINH
- Khắc họa hình tượng công chúa Huyền Trân - Bao giờ Huế có một vở diễn sân khấu trọn vẹn - TRƯƠNG TRỌNG BÌNH
- Chùm tranh ký họa về văn hóa Champa của họa sĩ PHAN NGỌC MINH
TRUYỆN NGẮN, TÙY BÚT:
- Vọng niệm về nàng dâu dưới bóng tháp Chàm - TRẦN NGUYÊN
- Từ trong tiếng mõ cầu kinh - TRẦN CHÂU LONG
NHẠC:
- Con đường cái quan - PHẠM DUY
- Ai Về Cầu Ngói Thanh Toàn - Nhạc: Nguyễn Việt Hoàng & Lời: Kiều Giáp Thành
THƠ:
- NGÀN THƯƠNG
+ Nghiêng xuống phương này
- ĐÔNG HÀ
+ Xuân khúc Huyền Trân
- NGUYÊN QUÂN
+ Giấc mơ Huyền Trân
- LÊ VĨNH THÁI
+ Đêm huyền sử
- MAI VĂN HOAN
+ Nỗi niềm Huyền Trân
- Con đường Huyền Trân Công Chúa - TRẦN KIÊM ĐOÀN
CHUYỆN MẤY LỐI:
- Quyết ra kinh khiếu kiện - PHẠM XUÂN DŨNG
- Huế và những dấu ấn đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam - NGUYỄN XUÂN HOA
CHUYỆN ÍT AI BIẾT:
- Thắt thẻo chiều quê - Cao Thị Hoàng
- Các nhà văn Huế tuổi 80: Còn chan chứa nghiệp văn chương lắm! - NGÔ MINH
- Nhớ cô Minh Mẫn - HÀN NHÃ LẠC
- Đớn đau lòng Minh Mẫn đã đi xa… - Thơ VÕ QUÊ
SÁNG TÁC:
- Khói - TRU SA
- Chìm - NGUYÊN HƯƠNG
- Phù hư - NGÔ ĐÌNH HẢI
- Kẻ dối trá - ALEKSANDAR HEMON (Nguyễn Huy Hoàng dịch)
Thơ:
- NAM NGUYÊN
+ Nhìn nắng đang lên
+ Một ký ức buồn
+ Khi một bài thơ đã chết
- NGUYỄN HOÀNG THỌ
+ Giữa những giới hạn
- HOÀN NGUYỄN
+ Hai cái bóng trên tường vôi trắng
+ Trong thơ em chúng mình yêu nhau
- PHẠM QUYÊN CHI
+ Chuyện của cô gái
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Đêm lao xao
+ Những kí âm đêm
+ Thành phố
NGHIÊN CỨU PHÊ BÌNH:
- Biên luận về trà với thơ - ĐỖ QUYÊN
- Đếm chữ xuống dòng có phải là bản chất của thơ Tân hình thức Việt?- KHẾ IÊM
- Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du - PHẠM TUẤN VŨ
- Stephen William Hawking, ngôi sao vẫn bay trong vũ trụ - PHẠM ĐĂNG
ĐỌC SÁCH:
- Mơ được mở mắt trên đồi - LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
- Từ đọc “Thiền sư ở đâu”… - LIỄU TRẦN
NHỮNG KHOẢNH KHẮC ĐẸP:
Nét đẹp vùng cao. Ảnh: Đặng Văn Trân
Đến Trường. Ảnh: Cao Minh
PHỤ BẢN BÌA 2:
Huế Ta nhìn từ “Một thoáng tam giang” - KHẢ HÂN
Tranh bìa 1: Tác phẩm MƯA XANH (Sơn dầu) của họa sỹ NGUYỄN ÁNH DƯƠNG,
Ban Biên Tập
Chiều ngày 21/11, hoạ sỹ Phan Ngọc Minh đã tổ chức triển lãm cá nhân mang tên “ Minh & Heritages” (Minh và Di sản) được diễn ra tại khách sạn La RéSidenCe, số 5 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 16/11/2009, ông Ngô Hòa- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã đi kiểm tra tiến độ thi công Khu tưởng niệm anh hùng dân tộc Hoàng đế Quang Trung tại Núi Bân thuộc phường An Tây, thành phố Huế.
Chiều ngày 14/11, tại Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế, 26 Lê Lợi, đã diễn ra triển lãm tranh thiếu nhi mang chủ đề Tôn sư trọng đạo của học sinh trường THCS Chu Văn An nhằm chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam trong hai ngày 13- 14/11, sáng ngày 14/11, Thủ tướng Cộng hòa Pháp Francois Fillon cùng phu nhân và đoàn đại biểu cấp cao đã đến thăm và làm việc tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chiều 05/11/2009, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức khai mạc phòng tranh của tác giả Hoàng Xuân Định, tại 26 Lê Lợi.
Kỷ niệm 10 năm Đại hồng thuỷ Thừa Thiên Huế 1999- 2009, Tạp chí Sông Hương số 249 tháng 11/2009 thực hiện Chuyên đề LỤT. Chuyên đề nhằm tưởng nhớ niệm các nạn nhân đã bị trôi trong cơn nước dữ, nhắc lại những điều khủng khiếp không thể nào quên mà thiên nhiên đã bạo hành; nhắc lại để thêm tri ân nghĩa đồng bào, tri ân những tấm lòng nhân ái, hào hiệp còn mãi quanh ta... của các tác giả đã từng chứng kiến trận lũ lịch sử 1999. Ngoài ra còn có các bài viết mới của các tác giả nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...
Chiều ngày 28/10, tại Toà soạn Tạp chí Sông Hương, Chi hội Nhà báo Tạp chí Sông Hương đã tổ chức đại hội nhiệm kỳ 2009- 2011.
Chiều 13/10, Văn phòng đại diện Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam tại Huế đã tổ chức lễ ra mắt tại Nhà Văn hoá thành phố.
Hướng đến kỷ niệm 1000 năm Thăng Long- Hà Nội, chiều ngày 10/10, tại số 4 Hoàng Hoàng Hoa Thám, Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ Thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Phòng Văn hoá và Thông tin thành phố Huế đã khai mạc phòng triển lãm tranh Cảm xúc từ những Cố Đô.
Chiều ngày 6/9, tại Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Ban chỉ đạo Phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức họp báo về Hội nghị tổng kết Phong trào xây dựng làng văn hoá giai đoạn 1997-2009 và tuyên dương làng văn hoá tiêu biểu Thừa Thiên Huế năm 2009, Hội nghị sẽ diễn ra vào ngày 8/10 tại Trung tâm Văn hoá Thông tin tỉnh.
Chiều ngày 21/9, Hội Liên hiệp VHNT, Hội Nhà Văn tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Trung tâm giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức “Hội thảo Văn học Nhật Bản” tại trụ sở Hội LH VHNT, 26 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 19/9, tại số 4 Hoàng Hoa Thám, Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá và Thông tin TP Huế và hoạ sỹ Lê Duy Đoàn cùng phối hợp tổ chức phòng triển lãm tranh sơn dầu mang tên “Lạ”.
Sáng ngày 7/9, tại thành phố Huế, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức khai giảng Lớp tập huấn, bồi dưỡng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật cho đội ngũ làm công tác lý luận, phê bình và chỉ đạo, quản lý văn hóa nghệ thuật ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Sáng 6/9, tại trụ sở 130/7 Đặng Thái Thân, TP Huế, Trung tâm Phát triển Cộng đồng và Công tác Xã hội ( tên viết tắt là CODES) đã công bố thành lập và tổ chức lễ công bố sứ mệnh CODES, đồng thời ký kết hợp tác giữa CODES với các đối tác: Trung tâm vì sự phát triển miền núi (CSDM) Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Quản lý và Phát triển vùng duyên hải (CMD) thuộc trường ĐH Khoa học Huế, Công ty Cổ phần truyền thông Nghệ thuật hiện đại VN (VMA) ở Hà Nội,Tạp chí Sông Hương, trường Tiểu học Kim Long (Huế).
Chào mừng kỷ niệm 64 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2/9 (1945- 2009) và 40 năm thực hiện di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều ngày 1/9, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Hội Mỹ thuật, Hội nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thể thao thành phố Huế tổ chức triển lãm Mỹ thuật Mùa thu 2009 tại số 4 Hoàng Hoa Thám và phòng trưng bày các tác phẩm Nhiếp ảnh đạt giải trong 30 năm qua tại 26 Lê Lợi, Huế.
Ngày 13/8/2009, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Viện Di sản Thế giới UNESCO – Đại học Waseda đã tổ chức Hội thảo Quốc tế về Nghiên cứu Bảo tồn Di tích Huế và Dự án Phục nguyên Điện Cần chánh.
Tối ngày 8/8, tại Nhà Thiếu nhi Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ Thuật, Sở Giáo dục và Đào tạo- Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thông tin, Phòng Giáo dục và Đào tạo - thành phố Huế cùng đơn vị sở tại đã phối hợp tổ chức kỷ niệm 30 năm thành lập Câu lạc bộ sáng tác văn học Sao Khuê (1979- 2009) và Trao giải sáng tác văn thơ thiếu nhi 2009.
Ngày 25/7, tại 197 đường Âu Cơ, Ban biên tập Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt thân mật cộng tác viên tại Hà Nội.
Sáng ngày 16/7, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt đã phối hợp với Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức buổi gặp mặt các nhạc sỹ nhằm trao đổi về công tác bảo hộ bản quyền các tác phẩm âm nhạc.
Tối ngày 5/6, tại xã Quảng Ngạn, UBND huyện Quảng Điền, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức đêm công diễn tác phẩm và bế mạc Trại sáng tác Văn học Nghệ thuật Quảng Điền.