Đang trong những ngày Huế kỷ niệm 60 năm thành lập Đại học Huế, bài viết “Tạp chí Đại học - đứa con tinh thần sáng giá của Viện Đại học Huế” in trong số này, nhắc đến một dấu ấn quan trọng mà đội ngũ trí thức của Huế năm xưa đã làm được. Đến nay, bộ tạp chí Đại học đã trở thành một di sản văn hóa quý báu, đóng góp nhiều tư liệu quan trọng cho công tác nghiên cứu hiện nay.
Một tạp chí nổi tiếng khác khởi đi từ Huế - B.A.V.H, được nghiên cứu dưới một góc nhìn khá mới: “Đôi nét về tranh minh họa qua tạp chí “Những người bạn Cố đô Huế “đầu thế kỷ XX”. Nghiên cứu này cho biết: So với nhiều tạp chí cùng thời, B.A.V.H có số lượng tranh minh họa nhiều hơn cả, do các họa sĩ nước ngoài và người Việt sáng tạo nên. Tranh minh họa đã góp phần đưa tạp chí B.A.V.H trở thành một trong những công trình độc đáo rất riêng của Huế so với bối cảnh văn hóa bản địa hồi đó. Quan trọng hơn, các tranh minh họa đó đã thể hiện hình ảnh Huế của một thời mà cho đến nay, các học giả khi nghiên cứu về văn hóa lịch sử Huế, đều lấy nhiều bài viết, tranh minh họa của tạp chí làm tư liệu chính.
Một vấn đề làm các nhà nghiên cứu trăn trở hàng chục năm qua: lăng mộ vua Quang Trung. Đã có nhiều người bỏ công sức tìm tòi, soi rọi các tài liệu liên quan đến vấn đề này, dù chỉ là những chi tiết nhỏ nhất. Bài viết “Ngày xuân “Vịnh sử” nhớ anh hùng” trong số này nhắc đến câu thơ “Ngọc Trản phong đầu thổ vị can” (Đầu núi Ngọc Trản đất còn chưa khô) trong bài “Vịnh sử” của Ngô Thì Hoàng (em cùng cha khác mẹ của Ngô Thì Nhậm). Từ đó đưa ra một luận đề mới: Giao của hai tập hợp “trục hoành cong” (theo bờ nam Sông Hương) và “trục tung cong” (núi Hương Uyển kéo dài đến bướu Kim Sơn) là vùng có nơi nguyên tán vua Quang Trung. Thêm một giả thuyết lý thú trên hành trình đi tìm nơi chôn cất người anh hùng áo vải.
Những sáng tác văn chương trong số này, mong đem lại cho bạn đọc những niềm vui cảm hứng mới. Cũng như một giới thiệu về thơ của W.H. Auden rất hay xin được trích ra đây: “Những nhà thơ vẫn phải tiếp tục theo đuổi thơ, với tiếng nói không giới hạn, không đối kháng cũng như không hứa hẹn bất cứ điều gì, chỉ mang niềm vui tới cho mọi người, biến những lời nguyền rủa (chiến tranh) thành những vườn nho (cuộc sống an lành), dạy con người biết ngợi ca về sự hiện hữu, và yêu quý đời sống của chính họ”.
Đang trong những ngày Huế chuẩn bị cho Festival Nghề truyền thống 2017 khai mạc cuối tháng 4 đến, đó sẽ là những ngày Huế sôi động và ngập tràn âm thanh, ánh sáng. Kính chúc quý bạn đọc có những ngày thật vui cùng Huế.
Dưới đây là Mục lục
Thư Tòa soạn
*Festival nghề truyền thống Huế năm 2017: “Tinh hoa nghề Việt” – Phóng viên
- Ngày xuân “Vịnh sử” nhớ anh hung – Trần Viết Điền
Từ trong di sản:
- ĐÔI NÉT VỀ TRANH MINH HỌA QUA TẠP CHÍ “NHỮNG NGƯỜI BẠN CỐ ĐÔ HUẾ” ĐẦU THẾ KỶ XX – Nguyễn Thị Hòa
- Về một số nghiên cứu tượng người và thú trên lăng tẩm các vua Huế - Nguyễn Văn Lê Nhật
- ĐÀI CHIẾN SĨ TRẬN VONG MỘT KIẾN TRÚC NGHỆ THUẬT BÊN BỜ SÔNG HƯƠNG – Phan Thuận Hóa
*Nhân dịp kỷ niệm 60 năm thành lập Đại Học Huế& 60 năm Khoa Văn Đại học Khoa học Huế:
- TẠP CHÍ ĐẠI HỌC ĐỨA CON TINH THẦN SÁNG GIÁ CỦA VIỆN ĐẠI HỌC HUẾ - Phan Thuận An
- Vùng ký ức - l HỒ QUỐC HÙNG –
Truyện ngắn
Bức ảnh – Nguyễn Thị Thanh Lưu
Giả lập – Trần Băng KHuê
Thơ
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Gởi một người đàn bà vừa lái xe vừa khóc, sáng thứ hai
PHAN BÍCH MAI
Chiếc cúc áo...
Người đàn bà của đêm
LÊ MINH THẮNG
Khúc biến tấu & mùa
HẠ NHIÊN THẢO
Hư vô
Đóa trăng mơ
KINH THƯỢNG
Chiều Đà Lạt không em
THẢO NGUYÊN
Giữ riêng mình
NGUYỄN HỮU TRUNG
Bài thơ không có dấu chấm hỏi
LÊ TRINH
Độc hành số 1
Độc hành số 2
TRƯƠNG HỮU THUẬN
Nghiêng
NGÔ MINH
Trái tim cô ấy với tôi và… anh
THÁI KIM LAN
Kinh hành trong mùa xuân
1. Im Garten - Trong vườn
2. Frühlingstag - Ngày xuân
3. Forsythien - Hoa Liên Kiều
Tạp Bút
- Sự bi thảm của những con kiến – Hạ Nguyên
- BỬU Ý NHÌN LẠI ĐỜI SỐNG VĂN HỌC MIỀN NAM GIAI ĐOẠN TỪ 1954 – 1975 - Võ Bảo Trâm (thực hiện)
- Lý Văn Sâm và khoảnh khắc – Bùi Kim Chi
- Có “Gánh Rối nước” rong Xứ Huế như thế! – Văn Học
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- THƠ DANA GIOIA 99 bài Thơ: những bài Mới và những bài Tuyển - MICAH MATTX - Phạm Kiều Tùng dịch
- Thơ W. H. AUDEN - Khế Iêm dịch
In memory of W. B. Yeats - Tưởng nhớ W. B. Yeats
- DAISETZ TEITARO SUZUKI luận về vô thức trong thiền Phật giáo – Võ Công Liêm
Đọc sách:
- TRIỆU TỪ TRUYỀN & Những chữ qua cầu tâm linh – Nguyên Quân
- Triết luận trong thơ Văn Công Hùng –Trương Thị Tường Thi
- Một tác giả trẻ đáng chú ý – Tuệ An
Thư tín Sông Hương
Bìa 1 : “CHÂN DUNG VỢ VÀ CÁC CON” (sơn dầu) của họa sĩ TÔN THẤT ĐÀO
Bìa 2: Sự THĂNG HOA CủA ĐƯƠNG KIM VÀ MŨI CHỉ - Khả Hân
Bìa 3: HOA ĐĂNG TRÊN DONG TịNH LặNG - Ảnh: Văn Đình Huy – Bài: Do Yên
BAN BIÊN TẬP
Khi chọn Huế làm đất đóng đô, các vua chúa nhà Nguyễn đã quên mất một yếu tố quan trọng và cơ bản của phong thủy.
Tác phẩm “văn sử bất phân” Xứ Đàng Trong - Lịch sử kinh tế - xã hội Việt Nam thế kỷ 17 - 18 (Nguyễn Nghị dịch, NXB Trẻ tái bản lần thứ nhất, quý 3/2013) của Li Tana, đã được trao giải Sách hay 2013..
Ngày 1-1-2014, chúng ta kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Ðại tướng Nguyễn Chí Thanh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư T.Ư Ðảng, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Bí thư T.Ư Cục miền Nam kiêm Chính ủy Quân giải phóng miền Nam - Người con ưu tú của đất nước và quê hương Thừa Thiên - Huế, nhà lãnh đạo kiệt xuất, kiên trung, mẫu mực của Ðảng; vị tướng đức tài trọn vẹn, trí dũng song toàn của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam.
Bên tả ngạn của sông Hương, cách thành phố Huế chừng 15 km về hướng tây, có một ngọn đồi người ta quen gọi là “Đồi thiên thần”, nơi nương náu của gần 50.000 thai nhi bị phá bỏ.
Vào một buổi chiều, tình cờ đi quanh làng Dã Lê Thượng, phường Thủy Phương, tôi thấy chú Dương Văn Thọ (56 tuổi) ở tổ 01 (phường Thủy Phương, thị xã Hương Thủy) đang quét dầu cho chiếc ghe mới đan của mình. Trong trí nhớ của mình và những gì mình biết, tôi chợt nhận thấy bóng dáng của một cái nghề mà ngày xưa người làng mình đã làm: nghề làm, đan ghe thuyền.
Dân làng vẫn truyền tai nhau tại gò đất bên cạnh thôn Tư bây giờ trước đây vốn là một bãi đất trống, nhưng sau một đêm mưa gió, sấm chớp đùng đoàng, đất trời rung chuyển, đến sáng ra đã thấy tượng Bà nằm sừng sững trên mặt đất, ...
Những ngọn núi linh thiêng trên mảnh đất di sản miền Trung thường gắn liền với những huyền thoại đẹp, mang âm hưởng tiêu dao. Tạm xa cuộc sống ồn ào nơi phố thị, bạn hãy thực hiện chuyến du hành tâm linh khám phá một trong số những ngọn núi linh thiêng, đó là Bạch Mã Sơn.
Đi từ Cha Lịnh, Mù Nú qua Khe Liềm (TT- Huế), nơi đâu cũng thấy dấu chân của những cán bộ kiểm lâm ngày đêm cắt rừng lội suối, bảo vệ những cánh rừng xanh của thượng nguồn Hương Giang, Ô Giang.
Nếu có dịp dạo chơi trên con đường Kim Long thênh thang, lộng gió; sau khi ghé thăm lăng tẩm, thưởng thức món bánh ướt nổi tiếng xứ Huế bạn đừng quên dừng chân ghé lại trà thất Kim Long-chỉ đơn giản là để thả mình trong một không gian nhẹ nhàng, thư thái và khám phá hương vị thơm ngon của những tách trà ấm nóng dậy hương.
Cho dù đã trải qua nhiều biến động, thăng trầm của lịch sử, đấu trường Hổ quyền vẫn tọa lạc sừng sững, phảng phất chất uy nghi, và là một kiến trúc vô cùng quan trọng trong quần thể di tích đất cố đô Huế.
Ẩn mình giữa rừng cây cối um tùm của thôn Kim Ngọc (xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế) là một túp lều đơn sơ bằng tranh tre nứa lá. Nương mình trong đó là một mái đầu đã bạc trắng vì sương gió, một gương mặt hằn đầy vết thời gian.
Theo ông Bernard Dorival, Giám đốc Bảo tàng Nghệ thuật quốc gia Pháp, Điềm Phùng Thị là một trong những nhà tạc tượng tài hoa nhất của thời đại ông đang sống.
Những năm qua, có không ít các tác phẩm văn học nghệ thuật viết về Ðại tướng Nguyễn Chí Thanh, một vị tướng văn võ song toàn, một nhà chỉ huy quân sự, một nhà lãnh đạo xuất sắc của Ðảng ta. Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của ông (1-1-1914 - 1-1-2014), nhà văn Trần Công Tấn đã kể những kỷ niệm về Ðại tướng đã thôi thúc ông viết cuốn tiểu thuyết Nguyễn Chí Thanh - Sáng trong như ngọc một con người.
Hỏi chiến trường nào gắn bó nhất với nhà văn Xuân Thiều, chắc chắn đó là Trị Thiên - Huế, chiến trường thuộc loại ác liệt nhất của đất nước ta ở cả hai cuộc kháng chiến. Từ tuổi 20, ông đã trực tiếp tham gia chiến đấu ở chiến trường này, và rồi gần như trọn vẹn cuộc kháng chiến chống Mỹ ông bám trụ ở đây. Nhất là trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968. Đây không phải quê hương của Xuân Thiều (ông người Đức Thọ - Hà Tĩnh), nhưng là quê hương của đời lính, là quê hương văn học của ông.
SHO - Nhân 62 năm ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam, 56 năm ngày thành lập Hội Mỹ Thuật Việt Nam; chiều ngày 07/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức Khai mạc phòng triển lãm Mừng ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam 10/12 và Trao giải thưởng tác phẩm mỹ thuật xuất sắc năm 2013, diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam, số 15 Lê Lợi, Huế.
Dù nằm giữa thành phố Huế, nhưng Thủy Biều lại mang dáng dấp của một làng quê yên bình với khu vườn thanh trà ngát hương và những ngôi nhà rường hàng trăm năm tuổi.
Ngày 3/12, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế đã tổ chức họp báo giới thiệu các hoạt động nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (1/1/1914 - 1/1/2014), tại Thừa Thiên - Huế (quê hương ông) và Hà Nội.
Ngày 01/12/2013, tại Nhà thờ Tam công Nguyễn Tri Phương (thôn Trung Thạnh, xã Phong Chương, huyện Phong Điền), Ủy ban nhân dân huyện Phong Điền đã tổ chức tưởng niệm nhân kỷ niệm 140 năm ngày mất của danh tướng Nguyễn Tri Phương (1873 - 2013.
Trải qua hàng trăm năm với bao biến thiên lịch sử, đến nay, cố đô Huế vẫn còn lưu giữ được những vết tích của một đấu trường độc nhất vô nhị trên thế giới - đấu trường Hổ quyền, đây không chỉ là nơi từng diễn ra những trận quyết chiến đẫm máu giữa hai loài voi - hổ, mà còn là cuộc thị uy quyền lực tuyệt đối của triều đại nhà Nguyễn.