Đang trong những ngày Huế kỷ niệm 60 năm thành lập Đại học Huế, bài viết “Tạp chí Đại học - đứa con tinh thần sáng giá của Viện Đại học Huế” in trong số này, nhắc đến một dấu ấn quan trọng mà đội ngũ trí thức của Huế năm xưa đã làm được. Đến nay, bộ tạp chí Đại học đã trở thành một di sản văn hóa quý báu, đóng góp nhiều tư liệu quan trọng cho công tác nghiên cứu hiện nay.
Một tạp chí nổi tiếng khác khởi đi từ Huế - B.A.V.H, được nghiên cứu dưới một góc nhìn khá mới: “Đôi nét về tranh minh họa qua tạp chí “Những người bạn Cố đô Huế “đầu thế kỷ XX”. Nghiên cứu này cho biết: So với nhiều tạp chí cùng thời, B.A.V.H có số lượng tranh minh họa nhiều hơn cả, do các họa sĩ nước ngoài và người Việt sáng tạo nên. Tranh minh họa đã góp phần đưa tạp chí B.A.V.H trở thành một trong những công trình độc đáo rất riêng của Huế so với bối cảnh văn hóa bản địa hồi đó. Quan trọng hơn, các tranh minh họa đó đã thể hiện hình ảnh Huế của một thời mà cho đến nay, các học giả khi nghiên cứu về văn hóa lịch sử Huế, đều lấy nhiều bài viết, tranh minh họa của tạp chí làm tư liệu chính.
Một vấn đề làm các nhà nghiên cứu trăn trở hàng chục năm qua: lăng mộ vua Quang Trung. Đã có nhiều người bỏ công sức tìm tòi, soi rọi các tài liệu liên quan đến vấn đề này, dù chỉ là những chi tiết nhỏ nhất. Bài viết “Ngày xuân “Vịnh sử” nhớ anh hùng” trong số này nhắc đến câu thơ “Ngọc Trản phong đầu thổ vị can” (Đầu núi Ngọc Trản đất còn chưa khô) trong bài “Vịnh sử” của Ngô Thì Hoàng (em cùng cha khác mẹ của Ngô Thì Nhậm). Từ đó đưa ra một luận đề mới: Giao của hai tập hợp “trục hoành cong” (theo bờ nam Sông Hương) và “trục tung cong” (núi Hương Uyển kéo dài đến bướu Kim Sơn) là vùng có nơi nguyên tán vua Quang Trung. Thêm một giả thuyết lý thú trên hành trình đi tìm nơi chôn cất người anh hùng áo vải.
Những sáng tác văn chương trong số này, mong đem lại cho bạn đọc những niềm vui cảm hứng mới. Cũng như một giới thiệu về thơ của W.H. Auden rất hay xin được trích ra đây: “Những nhà thơ vẫn phải tiếp tục theo đuổi thơ, với tiếng nói không giới hạn, không đối kháng cũng như không hứa hẹn bất cứ điều gì, chỉ mang niềm vui tới cho mọi người, biến những lời nguyền rủa (chiến tranh) thành những vườn nho (cuộc sống an lành), dạy con người biết ngợi ca về sự hiện hữu, và yêu quý đời sống của chính họ”.
Đang trong những ngày Huế chuẩn bị cho Festival Nghề truyền thống 2017 khai mạc cuối tháng 4 đến, đó sẽ là những ngày Huế sôi động và ngập tràn âm thanh, ánh sáng. Kính chúc quý bạn đọc có những ngày thật vui cùng Huế.
Dưới đây là Mục lục
Thư Tòa soạn
*Festival nghề truyền thống Huế năm 2017: “Tinh hoa nghề Việt” – Phóng viên
- Ngày xuân “Vịnh sử” nhớ anh hung – Trần Viết Điền
Từ trong di sản:
- ĐÔI NÉT VỀ TRANH MINH HỌA QUA TẠP CHÍ “NHỮNG NGƯỜI BẠN CỐ ĐÔ HUẾ” ĐẦU THẾ KỶ XX – Nguyễn Thị Hòa
- Về một số nghiên cứu tượng người và thú trên lăng tẩm các vua Huế - Nguyễn Văn Lê Nhật
- ĐÀI CHIẾN SĨ TRẬN VONG MỘT KIẾN TRÚC NGHỆ THUẬT BÊN BỜ SÔNG HƯƠNG – Phan Thuận Hóa
*Nhân dịp kỷ niệm 60 năm thành lập Đại Học Huế& 60 năm Khoa Văn Đại học Khoa học Huế:
- TẠP CHÍ ĐẠI HỌC ĐỨA CON TINH THẦN SÁNG GIÁ CỦA VIỆN ĐẠI HỌC HUẾ - Phan Thuận An
- Vùng ký ức - l HỒ QUỐC HÙNG –
Truyện ngắn
Bức ảnh – Nguyễn Thị Thanh Lưu
Giả lập – Trần Băng KHuê
Thơ
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Gởi một người đàn bà vừa lái xe vừa khóc, sáng thứ hai
PHAN BÍCH MAI
Chiếc cúc áo...
Người đàn bà của đêm
LÊ MINH THẮNG
Khúc biến tấu & mùa
HẠ NHIÊN THẢO
Hư vô
Đóa trăng mơ
KINH THƯỢNG
Chiều Đà Lạt không em
THẢO NGUYÊN
Giữ riêng mình
NGUYỄN HỮU TRUNG
Bài thơ không có dấu chấm hỏi
LÊ TRINH
Độc hành số 1
Độc hành số 2
TRƯƠNG HỮU THUẬN
Nghiêng
NGÔ MINH
Trái tim cô ấy với tôi và… anh
THÁI KIM LAN
Kinh hành trong mùa xuân
1. Im Garten - Trong vườn
2. Frühlingstag - Ngày xuân
3. Forsythien - Hoa Liên Kiều
Tạp Bút
- Sự bi thảm của những con kiến – Hạ Nguyên
- BỬU Ý NHÌN LẠI ĐỜI SỐNG VĂN HỌC MIỀN NAM GIAI ĐOẠN TỪ 1954 – 1975 - Võ Bảo Trâm (thực hiện)
- Lý Văn Sâm và khoảnh khắc – Bùi Kim Chi
- Có “Gánh Rối nước” rong Xứ Huế như thế! – Văn Học
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- THƠ DANA GIOIA 99 bài Thơ: những bài Mới và những bài Tuyển - MICAH MATTX - Phạm Kiều Tùng dịch
- Thơ W. H. AUDEN - Khế Iêm dịch
In memory of W. B. Yeats - Tưởng nhớ W. B. Yeats
- DAISETZ TEITARO SUZUKI luận về vô thức trong thiền Phật giáo – Võ Công Liêm
Đọc sách:
- TRIỆU TỪ TRUYỀN & Những chữ qua cầu tâm linh – Nguyên Quân
- Triết luận trong thơ Văn Công Hùng –Trương Thị Tường Thi
- Một tác giả trẻ đáng chú ý – Tuệ An
Thư tín Sông Hương
Bìa 1 : “CHÂN DUNG VỢ VÀ CÁC CON” (sơn dầu) của họa sĩ TÔN THẤT ĐÀO
Bìa 2: Sự THĂNG HOA CủA ĐƯƠNG KIM VÀ MŨI CHỉ - Khả Hân
Bìa 3: HOA ĐĂNG TRÊN DONG TịNH LặNG - Ảnh: Văn Đình Huy – Bài: Do Yên
BAN BIÊN TẬP
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.
Đề cao vai trò cũng như trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình cũng như trong xã hội, lần đầu tiên tại Huế, cũng là lần đầu tiên ở nước ta, có một tổ chức giáo dục đã nêu rõ quan điểm, lập trường, bảo vệ quyền của người phụ nữ: trường Nữ Công học hội.