Để mùa lễ hội trong lành

16:53 05/01/2015

Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.

Người dân vô tư nhét tiền thật vào mũi sư tử tại đền thờ

Đau đầu với nạn cướp lộc, bói toán, đốt vàng mã…

Năm này qua năm khác, vẫn là nỗi lo đốt vàng mã tràn lan, ném tiền giọt dầu, khấn thuê, bói toán… bủa vây du khách trong mùa lễ hội xuân ở đền Đồng Bằng, đền Tiên La (Thái Bình), đền Mẫu (Hưng Yên), đền Cuông, đền Cờn (Nghệ An), bia Bà (Hà Nội), đền Mẫu, đền Bắc Lệ (Lạng Sơn)… Rồi rác thải bừa bãi khắp nơi, giá vé gửi xe đắt đỏ; hòm công đức, giọt dầu vẫn đặt quá nhiều tại di tích. Chính vì thế, trước mùa lễ hội xuân năm nay, một lần nữa những vấn nạn ấy lại tiếp tục được đưa ra mổ xẻ.

Vài năm gần đây, công tác quản lý và tổ chức lễ hội bước đầu cũng có chuyển biến. Điển hình là tình trạng chen lấn, phản cảm ở một số lễ hội đã giảm; hiện tượng hàng quán lộn xộn, chèo kéo du khách cũng đã hạn chế ở nhiều lễ hội. Song cũng phải thừa nhận rằng tính thương mại hóa cùng các yếu tố lai căng đang ngày càng xâm nhập, lấn át làm biến dạng lễ hội; nhiều cá nhân, đơn vị vẫn coi lễ hội là “mảnh đất màu mỡ” để kiếm tiền, trục lợi. Hàng quán, ki-ốt được xây mới, đình chùa được tu bổ tôn tạo cũng theo xu hướng to hơn, sặc sỡ hơn, còn người đi lễ luôn có tâm lý cảnh giác đối phó với đủ mọi cạm bẫy từ các dịch vụ “chặt chém”, “cò” vé cho đến những lo ngại về vệ sinh an toàn thực phẩm. Hiện nay, xuất hiện tình trạng, thay vì cướp ấn là cướp lộc. Mùa hội năm 2014, dư luận choáng váng bởi hình ảnh tranh cướp lộc tre tới đổ máu trong lễ hội Gióng - Hà Nội.

Chia sẻ về hiện tượng này, Viện trưởng Viện Nghiên cứu tôn giáo Nguyễn Quốc Tuấn nhiều lần khẳng định, đó là hành động thể hiện sự mù quáng về tâm linh... Còn ban tổ chức phân trần rằng đó là tình huống mới phát sinh ngoài dự đoán, rằng lượng người dồn về lễ hội quá đông nên không xử lý kịp... Vì thế, câu hỏi lớn đặt ra là năm nay ban tổ chức lễ hội này không còn “bị động”, vậy có thể tin tưởng rằng không gian linh thiêng sẽ không còn cảnh tranh cướp ồn ào nữa?

Siết chặt quản lý

Năm nay, từ rất sớm, Bộ VH-TT-DL đã có văn bản gửi Sở VH-TT-DL các địa phương chỉ đạo công tác quản lý và tổ chức lễ hội năm 2015. Văn bản có đề cập tới việc hướng dẫn nhân dân đặt tiền lễ trong lễ hội và các nơi thờ tự đúng nơi quy định, bố trí lực lượng thu gom kịp thời các loại nhang, tiền công đức và tiền lễ mà nhân dân đã đặt không đúng nơi quy định. Bố trí, sắp xếp các hàng quán, dịch vụ, nơi trông giữ phương tiện giao thông gọn gàng, đảm bảo tính thẩm mỹ, thuật tiện cho nhân dân, không trở thành nguyên nhân gây ùn tắc, lộn xộn, mất vệ sinh môi trường và an ninh trật tự trong lễ hội. Không để các hàng quán lợi dụng tín ngưỡng kinh doanh trong lễ hội bày bán các loại thực phẩm tươi sống gây phản cảm, mất mỹ quan. Không để các hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc, cờ bạc trá hình, ăn mày ăn xin, móc túi, trộm đồ lễ, tranh giành, đeo bám khách, tăng giá cả hàng hóa, dịch vụ, đổi tiền lẻ, đốt pháo nổ, thả đèn trời, trang trí đèn lồng không rõ nguồn gốc xuất xứ...

Đáng chú ý, văn bản này đặc biệt nhấn mạnh việc không để tình trạng xây dựng, sửa chữa di tích, tiếp nhận công đức, tiến cúng bằng hiện vật đưa vào bài trí trong khuôn viên di tích khi chưa được phép của các cơ quan quản lý có thẩm quyền. Đây được coi là động thái tích cực sau hàng loạt các văn bản của các đơn vị văn hóa triển khai trong suốt nhiều tháng qua về việc rà soát, kiểm tra và đưa linh vật, đồ thờ cúng ngoại lai ra khỏi các di tích. Trước đây, Ban Quản lý di tích danh thắng địa phương cũng nhiều lần bày tỏ sự lúng túng khi các cá nhân, tổ chức đua nhau cúng tiến sư tử đá, tượng Phật, tượng thánh, tượng Quan âm Bồ tát bằng thạch cao; lọ lục bình, đèn thờ kiểu ngoại vào di tích. Thậm chí ông Nguyễn Hữu Sơn, Giám đốc Sở VH-TT-DL Lào Cai, còn khẳng khái chia sẻ: “Chẳng cán bộ di tích nào lại không biết, việc đưa hiện vật mới vào là trái quy định của Luật Di sản văn hóa, làm sai lệch hồ sơ gốc, chưa kể những hiện vật đó trái với phong tục tập quán, truyền thống văn hóa người Việt. Nhưng không lẽ một lãnh đạo cấp cao hơn, về địa phương cung tiến hiện vật mà Ban quản lý di tích lại từ chối?”.

Hy vọng, sự quyết liệt chỉ đạo của Bộ VH-TT-DL trong mùa lễ hội này sẽ là một liều thuốc tốt để chống bệnh “nể nang”, trả lại sự uy nghiêm cho di tích gốc.

Theo Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam - đơn vị được giao nghiên cứu Đề án quản lý đốt đồ mã - việc đốt đồ mã đang đi quá giới hạn và trở thành vấn đề “nóng” gây lãng phí lớn. Tuy nhiên, khi đưa vấn đề này ra bàn thảo thì nhiều nhà khoa học lại lắc đầu vì để cấm triệt để, triệt tiêu tận gốc là khó hơn… lên trời. Do vậy, thay vì đưa ra nhiều quy định cứng nhắc thì giải pháp đưa ra là phải vận động, tuyên truyền bắt đầu từ việc trao đổi với các cơ sở thờ tự, vận động các sư trụ trì, thủ nhang, từ đền vào cuộc vì họ là những người có khả năng hướng dẫn những người thực hành đúng nghi lễ.


Nguồn: Mai An - SGGP

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.

  • “Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

  • Câu chuyện về văn hóa đọc không còn là đề tài mới mẻ nhưng vẫn luôn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Liệu rằng độc giả trẻ đã chọn được cho mình hướng đi đúng đắn?

  • Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp tổng kết năm của Cục Xuất bản chiều 24/12. Nguyên nhân của việc không đọc xuể sách phát hành là do thiếu nhân lực.

  • Cùng với yêu cầu ngày một cao đối với chất lượng bản dịch, việc nhận xét, hồi âm của độc giả cũng ngày càng nhiều hơn và trực tiếp hơn, tuy nhiên, trong số đó có những người đang làm việc “ném đá” thay vì “phê bình” một cách thiện chí – đó là ý kiến của BTV Phùng Hồng Minh về những tranh luận quanh bản dịch tiểu thuyết “Bên phía nhà Swann” của Marcel Proust.

  • Hiện, khá nhiều kiệt tác của văn chương, triết học thế giới đã được dịch ra tiếng Việt với mục đích khai trí, “mở mắt”, dẫn bạn đọc vào biển kiến thức sâu rộng của nhân loại. Song, trước những bản dịch sai “từng xăngtimét”, bạn đọc không thể “nhắm mắt làm ngơ”…

  • Theo mấy nghiên cứu gần đây thì việc đọc sách văn học khiến cho người ta thông minh hơn, giàu tình cảm hơn, và văn minh hơn. Báo New York Times bèn đặt cho một số nhà văn và học giả câu hỏi: “Văn chương dạy chúng ta điều gì về tình yêu?”

  • Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.

  • Nghề vẽ tranh trên kiếng ở Phú Tân (H.Châu Thành, Sóc Trăng) từng một thời nổi tiếng khắp Nam bộ nhưng giờ đây phải đối mặt với nguy cơ mai một.

  • L.T.S: “Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt”. Đó là nhận định xuyên suốt cuộc nói chuyện với phóng viên Tạp chí VHNA của Nhà xuất nhập khẩu văn hóa Hữu Ngọc. Khó mà ngờ được ở tuổi 97, ông vẫn giữ tác phong nhanh nhẹn, trí nhớ minh mẫn đến vậy. Bạn bè gọi ông là “cầu thủ ngoại hạng”, điều đó thật chính xác.

  • Những tư liệu quý chìm trong hỗn độn hiện vật xung quanh. Những bảng biểu số liệu nặng tính báo cáo... Chúng khiến triển lãm Hà Nội 60 năm xây dựng và phát triển (từ ngày 4 - 12.10 tại Bảo tàng Hà Nội nhân kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô) giống như một báo cáo thành tích khô cứng.

  • Biết bao tác giả có tác phẩm thơ, văn được sử dụng trong sách giáo khoa đã không được chi trả tiền tác quyền suốt hàng chục năm qua...

  • Họa sĩ Trần Lương vừa trở thành một trong hai nghệ sĩ, nhà hoạt động văn hóa nhận được Giải thưởng Lớn giải Hoàng tử Claus 2014 (cùng Abel Rodriguez từ Colombia). “Giải thưởng cho tôi thấy rõ là mình đang làm những công việc bình thường của một công dân bình thường có trách nhiệm” - nghệ sĩ chia sẻ.

  • Tồn tại mấy trăm năm qua, vấn đề i và y trong chính tả tiếng Việt đã được chính quyền thuộc địa Pháp đặt vấn đề cải cách từ đầu thế kỷ XX. Sau 30-4-1975 các cơ quan hữu quan như Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng có những quy định về vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu cả trong lẫn ngoài nước trước nay cũng đã tìm hiểu và có ý kiến, nhưng vẫn chưa được giải quyết rốt ráo.

  • Nếu như ca trù, dân ca quan họ, hát xoan, đờn ca tài tử Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế… của Việt Nam được quốc tế công nhận là di sản văn hóa phi vật thể thì trong tài nguyên, cũng có tài nguyên phi vật thể- tài nguyên con người.

  • Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.

  • Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.

  • Bắc Kạn có nhiều di tích lịch sử, với 12 di tích cấp quốc gia và 33 di tích cấp tỉnh. Trong thời gian qua, nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo. Tuy nhiên, việc trùng tu lẽ ra phải trân trọng lịch sử, thì những người thực hiện lại “hoành tráng hóa” di tích.

  • Người ta hay quan niệm tháng bảy âm lịch là tháng “cô hồn”, rằm tháng bảy là để “xá tội vong nhân”, toàn khái niệm thuộc về “thế giới khác”. Ai đi chùa thì được biết tháng bảy còn gọi là mùa Vu Lan.

  • Lòng hiếu thảo hay lòng từ bi ở cấp độ cá nhân và gia đình giúp chúng ta tăng cường sức đề kháng với cái xấu, cái ác bên ngoài. Một người con hiếu thảo sẽ khó bị cám dỗ bởi những tệ đoan xã hội.