Dấu ấn “Triển lãm Mỹ thuật trẻ lần thứ 1 - Huế 2016.”
TUỆ NGỌC
Hội họa nói riêng và nghệ thuật thị giác nói chung của Huế đã có một thời kỳ rực rỡ với những tên tuổi cống hiến cho mảnh đất giàu văn hóa này như Tôn Thất Đào, Phạm Đăng Trí, Bửu Chỉ, Điềm Phùng Thị, Lê Bá Đảng, Đinh Cường, Hoàng Đăng Nhuận, Vĩnh Phối, Nguyễn Văn Tuyên…
Độc thoại (acrylic) của Vũ Duy Tâm
Đây là một thế hệ mà nghệ thuật của họ được khởi từ chính những tháng năm thăng trầm của lịch sử, một màu sắc lịch sử bi hùng và giàu tính huyền thoại.
Ngày nay, nhiều người thường đem vào thế so sánh giữa tài năng và sự lối sống của các họa sĩ trẻ ở Huế với thế hệ đi trước. Thiết nghĩ, rất khó có thể đem đến một sự đối sánh bởi mỗi thế hệ đều mang một tâm thức sáng tạo khác nhau, đứng trước một thế giới khách quan khác và quan niệm nghệ thuật, tiếng nói nghệ thuật của mỗi thế hệ cũng có những dị biệt.
Quan sát những chuyển biến của hội họa trẻ Huế những năm vừa qua và đặc biệt là qua cuộc triển lãm mang tên: Triển lãm Mỹ thuật trẻ lần thứ 1 - Huế 2016 (tại NewSpace Arts Foundation - Làng nghề Huế, Trung tâm Văn hóa Phương Nam, triển lãm diễn ra từ ngày 26/3 tới ngày 02/4/ 2016) người xem thấy rằng giờ đây, các họa sĩ trẻ đã thực sự có những đột phá trong quan niệm hoàn toàn mới về cách định nghĩa như thế nào là một tác phẩm nghệ thuật.
Tất nhiên, để nhìn rõ hơn những quan niệm có tính đột phá của giới trẻ về nghệ thuật, chúng ta cần nhìn lại những nét tương đồng, những sắc màu tương cận trong quan niệm nghệ thuật của các bậc tiền bối. Nhìn chung, hội họa Huế trong truyền thống luôn dung chứa một không khí lãng mạn, hoài cổ và u buồn... gợi nhắc những huyền thoại thuộc về cái đẹp quá vãng. Điều đó hiện lên qua những tác phẩm nghiêng về tính chất biểu hình như: Người suối bạc của Phạm Đăng Trí; Bến thuyền của Tôn Thất Đào; loạt tranh không đề của Nguyễn Văn Tuyên; Theo em về Huế của Đinh Cường… Thậm chí ngay cả những tác phẩm nghiêng về hội họa diễn ý như: Sự phi lý của cuộc sống của Bửu Chỉ, Chiến sĩ ra trận vác vợ theo (điêu khắc) của Điềm Phùng Thị… thì người ta vẫn thấy được cái đẹp lãng mạn trong hình tượng và tính thi ca trong ý tưởng.
Lớp họa sĩ trẻ hiện nay ít chịu sự níu kéo của ký ức như lớp họa sĩ trước. Họ mạnh dạn hơn trong cách phá vỡ những hình tượng cũ, hướng đến diễn tả một tâm thức đương đại mới mẻ, hướng tới biểu tả những ý niệm không dễ lý giải. Họ không còn bị gò ép trong công thức mô phỏng, họ hướng tới những hình tượng hàm ý thách thức quan niệm thẩm mỹ truyền thống. Bằng sự bóp méo hình thể, họ phản ứng cuộc sống hiện bằng những thái độ dứt khoát, phản ánh cuộc sống của những con người bé mọn bằng những hình ảnh, họa tiết đôi khi khắc khổ, u trầm, đôi khi mỉa mai, chua chát và giễu cợt…
 |
| The end - Tác phẩm sắp đặt của Trần Hữu Nhật |
Tại cuộc triển lãm Mỹ thuật trẻ lần thứ 1 - Huế 2016, trò chuyện với chúng tôi, họa sĩ Trần Hữu Nhật đã bày tỏ những quan niệm khác biệt của tuổi trẻ về cái được gọi là nghệ thuật. The end là tác phẩm sắp đặt của Trần Hữu Nhật tại cuộc triển lãm lần này. Tác phẩm không những đưa tới sự phản ánh một thái độ của nghệ sĩ trước thực tại cuộc sống bức bí mà còn là sự sáng tạo về chất liệu cấu nên tác phẩm. Chất liệu của tác phẩm là Than cục, gương phản chiếu và một chiếc ly thủy tinh trống rỗng. Với sự va đập giữa các chất liệu khác nhau, cộng hưởng với sự sắp đặt có ý đồ của tác giả, ngay lập tức đem đến những diễn giải khác nhau đối với người xem. Mỗi người đứng trước tác phẩm này đều có cách hiểu tác phẩm riêng biệt, tùy thuộc vào căn nền văn hóa, trình độ thẩm mỹ, quan niệm thẩm mỹ của mỗi người. Riêng tác giả Trần Hữu Nhật thì diễn giải rằng: Cuộc sống đang đi đến hủy diệt, chúng ta chính là những chủ thể đưa cuộc sống tới bờ vực thẳm bằng chính thái độ sống của chúng ta. Bạn hãy tới bên tác phẩm, gương phản chiếu sẽ in hằn khuôn mặt của bạn và bạn sẽ nhận ra chính bạn (dù không trực tiếp can dự) nhưng cũng đã góp phần đưa cuộc sống này đi đến hồi kết…
 |
| Trò chơi - Tác phẩm sắp đặt của Nguyễn Văn Hè |
Tại Triển lãm này, một tác phẩm thuộc nghệ thuật sắp đặt không kém phần thú vị khác là tác phẩm Trò chơi của Nguyễn Văn Hè, chưa nói về ý tưởng, chỉ xét riêng về cách sắp đặt, chất liệu tác phẩm cũng đã nói lên được những nỗ lực đem tới một quan niệm khác về cái đẹp của người nghệ sĩ có nhiều tìm tòi này. Chất liệu của tác phẩm là phế liệu chiến tranh, bao gồm: Mảnh vở bom, đạn, quân phục người lính… đây là phế liệu chiến tranh Việt Nam tại Huế. Những mảnh vụn từ bom, đạn, sắt máy bay… tưởng như đã ngủ vùi trong lòng đất nhưng với Nguyễn Văn Hè đó chính là nơi khởi đi cho những ý tưởng. Tác phẩm Trò chơi là một hình nhân bằng sắt vụn, đầu là một chiếc mũ sắt đựng nước chứa hai chú cá nhỏ đang sống rượt đuổi nhau, tất cả nằm trên mảnh vụn của bom, đạn… Phế liệu đó tạo nên những hình ảnh đầy ám ảnh và gợi nên những cặp phạm trù đối lấp trong ý nghĩ của người xem như: Chiến tranh - hòa bình; Sự sống - cái chết; Tạo sinh - hủy diệt; Thiện - ác; Vô hạn - giới hạn; Được chơi/ bị chơi… Về tác phẩm này, họa sĩ Nguyễn Văn Hè cho rằng: “Chất liệu: mảnh bom, đạn, cũ kĩ, rỉ sét… (đang trong quá trình chuyển hóa thành đất) ở giữa một sự sống mong manh hiện hình qua tính chất trò chơi “chọi cá” của con trẻ, trong chiếc mũ quân đội làm chậu nước. Chiến tranh: trò chơi của người lớn, “chọi cá”: trò chơi của con trẻ. Hai trò chơi, có kẻ thắng người thua, sinh và tử, chính và tà? Liệu hai chữ Hòa Bình có là câu trả lời?”
Bên cạnh những tác phẩm sắp đặt, hội họa cũng là lĩnh vực đáng chú ý trong cuộc triển lãm lần này. Nếu như trước đây hội họa biểu hình là thế mạnh của các họa sĩ Huế thì nhìn chung, thế hệ họa sĩ trẻ hiện tại thường tìm cách diễn ý trong tác phẩm. Đứng trước một thế giới quan có nhiều chiều hướng biến đổi, trước những rạn nứt của các giá trị tưởng như vĩnh cửu, sự xáo trộn trong cuộc sống hiện đại không ngừng va đập vào sự tri nhận của người trẻ, áp lực và sự hoang mang đến từ những điều không thể lẫn tránh… những điều đó đã tạo nên một tâm thức khác, đòi hỏi người họa sĩ trẻ phải nói lên tiếng nói của mình, đó cũng là cách họ giải phóng đi những xung năng ở nội tại.
 |
| Đứa trẻ (sơn dầu) của Nguyễn Văn Trung |
Đứa trẻ (sơn dầu) của Nguyễn Văn Trung là một tác phẩm hội họa hoàn toàn thuộc về nghệ thuật hiện đại, thậm chí không khí trong tác phẩm là không khí của nghệ thuật Hậu hiện đại. Tác phẩm không hướng tới cái đẹp nằm trong thế cân bằng để làm thỏa mãn thị giác, mà không khí của tác phẩm đến từ hình ảnh, hình họa của tác phẩm khiến chúng ta đứng trước một xúc cảm khó gọi thành tên. Đó có thể là sự hoang mang, nỗi hoài nghi, sự sợ hãi, ý thức gây hấn… Tác phẩm Độc thoại (acrylic) của Vũ Duy Tâm (tác phẩm này đạt Giải thưởng Bửu Chỉ - 2016) cũng là tác phẩm dung chứa cảm trạng, tâm thức và ngôn ngữ mới.
Triển lãm Mỹ thuật trẻ lần thứ 1 - Huế 2016 trưng bày 57 tác phẩm của 52 tác giả trẻ. Với nhiều chất liệu thể hiện như sơn dầu, màu nước, bút sắt, gò nhôm, lụa, acrylic, phế liệu… cùng với đó là sự đa dạng thể loại như hội họa, video art, sắp đặt, điêu khắc… Đây là cuộc triển lãm để người xem thấy rõ hơn sự bùng nổ trong quan niệm về cái đẹp và những chất liệu có thể cấu nên nghệ thuật hiện tại đã khác xa truyền thống. Triển lãm Mỹ thuật trẻ sẽ được tổ chức định kỳ hàng năm và dĩ nhiên chúng ta có quyền hi vọng cho một sân chơi có thể làm nảy mầm những tác phẩm lớn.
T.N
(SHSDB20/04-2016)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN HỮU NGÔKhu nhà máy bên kia sông tràn đầy sức sống giữa một bầu trời êm ả. Những bông cỏ chen nhau vươn lên… và bỗng nhiên một cánh chuồn chuồn đỏ thắm đáp xuống - một chi tiết thật bất ngờ và thú vị. Toàn thể bức tranh tỏa ra ánh dịu dàng của một buổi sáng mùa xuân.
-
ĐẶNG MẬU TỰUKhi được Hội Mỹ Thuật Việt Nam phân bố cho miền Trung một suất đi thực tế Trường Sa, Họa sĩ Lê Văn Nhường là một điểm trong tầm ngắm để được giới thiệu đi trong chuyến hải hành này. Trường Sa là một trong những mục tiêu mà Hội Mỹ thuật quan tâm trong cuộc vận động sáng tác về biển đảo trong năm 2010 - là điểm nóng vì là tiền tiêu của Tổ quốc. Ai cũng mong có một lần được đi đến đó.
-
THANH TÙNGVào những ngày cuối tháng 7-2010 Đinh Cường từ Mỹ về và Phan Ngọc Minh từ Đà Nẵng ra tổ chức một cuộc triển lãm tranh ở gallery Chiêu Ê - số 89 Minh Mạng, thành phố Huế - nhà riêng của hoạ sĩ Hoàng Đăng Nhuận.
-
TRẦN THANH BÌNHCách đây đúng 9 năm, có một họa sĩ xứ Huế đã lang thang gần 2 tháng trời trên những góc phố cổ kính Hà Nội để "chiêm nghiệm", đó là Lê Quý Long.
-
LÊ QUÝ LONGMùa xuân năm ấy, vào dịp Tết, chợt nhớ đến người bạn đồng nghiệp ở cách thành phố hơn hai kilômét về phía tây dọc theo dòng sông Hương. Anh ở gần chợ Long Thọ, bên trái là con đường đi đến sân Hổ Quyền.
-
SĨ THIỆNTrại sáng tác điêu khắc Quốc tế lần 2 được tổ chức tại Huế đã kết thúc được 3 tháng. Bằng sự lao động sáng tạo, bất chấp cái "mưa thúi đất thúi trời", 14 nhà điêu khắc Việt Nam là 16 nhà điêu khắc đến từ châu Mỹ, châu Âu, châu Á đã để lại cho Huế 30 bức tượng, một món quà vô giá và vĩnh hằng.
-
NGÔ MINHTôi quen biết họa sĩ Đặng Mậu Tựu từ những ngày gửi con trai đi học lớp hội họa ở Nhà Thiếu nhi Huế. Những ngày đó thiếu nhi đến học vẽ đông lắm. Có lớp buổi sáng, buổi chiều, lại có lớp ban đêm. Lớp nào cũng có mặt thầy Đặng Mậu Tựu có mái tóc bồng bềnh như sóng Quy Nhơn, mặt mày hốc hác vì thiếu ngủ và thiếu dinh dưỡng, cặm cụi dạy các cháu cách cầm cọ, pha màu, phác thảo tranh. Rồi thầy Tựu dắt các em đi chơi Bạch Mã, Lăng Cô... để tìm cảm hứng vẽ.
-
LGT: Sau hơn năm tháng bị tai biến, họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận đang dần hồi phục trở lại. Ý thức sống là sáng tạo đã thôi thúc người họa sĩ. Và như vậy toile đã căng lại trên khung, màu cũng đã sẵn sàng.A. Camus trong một cơn bệnh đã chiêm nghiệm “Bệnh tật là một dòng tu kín”. Hy vọng rằng trong ngọn lửa sáng tạo nhen lên lần này, tranh Hoàng Đăng Nhuận có thêm nhiều chiêm nghiệm mới trong dòng tu kín của mình.S.H
-
ĐẶNG MẬU TỰU... Về quê, về quê, ai cũng có ít ra một lần về quê.Về cái nơi chôn nhau cắt rốn ấy, dù giàu nghèo đến đâu thì mảnh đất ấy cũng rất thiêng và rất riêng với mình.
-
NGUYỄN NGUYÊN ANTừ những thập niên sáu mươi đến tám mươi của thế kỷ trước, trong làng vẽ Huế, họa sĩ Lê Vinh - một cây cọ cinéma nổi lên như hiện tượng. Tưởng rằng, ông chuyên vẽ tranh quảng cáo, pano, nhưng không, ông có 20 bức vẽ còn lưu giữ trong Bệnh viện Trung ương Huế từ năm 1970 và là người vẽ tranh Bác Hồ to lớn nhất Việt Nam trong thời điểm 1975.
-
HẠNH NHIĐó là tên sê-ri tranh sơn mài của họa sĩ Đinh Khắc Thịnh - người được biết đến nhiều với các tác phẩm mỹ thuật sắp đặt trong các Festival nghề thủ công truyền thống và các Festival Huế.
-
PHAN THANH BÌNH-KHÁNH TRANGNăm nay triển lãm mỹ thuật Bắc Miền Trung lần thứ VIII được tổ chức tại Thanh Hoá, vùng đất địa đầu của khu vực miền Trung. Triển lãm trưng bày 116 tác phẩm của 46 tác giả là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và 51 tác giả hội viên Hội VHNT các địa phương. Hội đồng nghệ thuật đã loại 19 tranh vi phạm quy chế về thời gian sáng tác, kích thước (TT-Huế có 3 tranh) và đặc biệt trong đó có 9 tranh bị loại vì chất lượng nghệ thuật kém.
-
PHAN THANH BÌNHHình bóng người phụ nữ xứ Huế từ lâu đã được khắc sâu trong nghệ thuật hội họa với bao tác phẩm, dáng hình và tình cảm sâu nặng, với những vẻ đẹp chiều sâu hài hòa, rung cảm, xao động lòng người. Những tác phẩm ấy đã có ý nghĩa lịch sử lớn lao trong việc khẳng định và làm sáng tỏ hơn những giá trị tinh thần, phẩm chất của con người Huế nói chung và của người phụ nữ Huế nói riêng.
-
Đầu năm 1997, khi mới chuyển về công tác tại Đài Truyền hình Huế, tôi có ý định làm một phim tài liệu nghệ thuật về hoạ sĩ Bửu Chỉ. Sau nhiều lần từ chối, họa sĩ Bửu Chỉ đã đồng ý giúp tôi việc này. Ngày 25-2-97, tôi gửi anh 7 câu hỏi nhằm có thêm tư liệu để lên đề cương kịch bản phim. Hơn 20 ngày sau, anh chuyển cho tôi một thếp giấy vở học trò gồm 13 tờ do tự tay anh viết xong, đề ngày 16-3-1997. Vì nhiều lý do, phim chưa làm được, tôi gửi trả anh các tư liệu đã mượn, riêng bài trả lời phỏng vấn, anh nói tôi hãy giữ làm kỷ niệm về một dự định bất thành.Với tất cả tấm lòng thương quý và kính mến một người Anh, xin được giới thiệu bài trả lời phỏng vấn của Anh mà tôi xem như là những trang di cảo về CUỘC ĐỜI VÀ NGHỆ THUẬT. ĐẠI DƯƠNG
-
ĐẶNG MẬU TỰUGiới họa sĩ xem Bửu Chỉ là một người đặc biệt không chỉ vì tính khí hoặc bởi từ một người học và tốt nghiệp ngành luật nhưng lại tự học vẽ, có tác phẩm từ lúc học Luật rồi trở thành họa sĩ thực thụ, chết sống với nghề, mà vì tác phẩm của anh có một sắc thái riêng, anh đã tạo cho mình một cõi riêng trong nền nghệ thuật đương đại.
-
NGUYỄN TRỌNG TẠOMột ngày cuối năm Con Khỉ, tôi ghé vào Gallery Minh Châu số 7 Lý Đạo Thành, Hà Nội, không phải để chiêm ngưỡng tranh của các bậc thầy hội hoạ Nguyễn Phan Chánh, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... vẫn thường được bày bán ở đây, hay để thăm cô chủ nhỏ Minh Châu quen thân từ trong Huế như mọi lần, mà để xem tranh của mẹ cô vừa mang từ Huế ra trình làng với giới hâm mộ hội hoạ đất Hà Thành.
-
PV: Ảnh hưởng nào đã cho hoạ sỹ về một thế giới quan có tên gọi là: "Không gian Lê Bá Đảng"? Lê Bá Đảng (L.B.Đ): Không gian của tôi là tạo hoá thiên nhiên hài hoà trong tác phẩm. Không có cô đứng, cô ngồi, cô uỷ lụy, cô say, cô tỉnh, cô chiêm bao; không nhìn thẳng như mọi người mà nhìn từ nhiều góc độ.
-
PHÚC VINHSau một thời gian dài lang bạt giang hồ, tết này, họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận quyết định trở về Galery Chiêu Ê, nơi ông đã gắn bó một thời trai trẻ, trú mình trong căn họa thất xinh xắn vừa xây dựng.
-
TRẦN KIÊM ĐOÀNLàm nghệ thuật ở xứ nghèo là một “thiện nghiệp gian nan”! Thiện nghiệp vì làm cho đời vui. Gian nan vì phải sống đời áo cơm vất vả.
-
TRẦN HẠ THÁP Với gần bốn mươi bức tranh trong cuộc triển lãm ở số 4 Hoàng Hoa Thám - Huế khai mạc vào 11 tháng 10 năm 2008, Võ Xuân Huy đã đặt người thưởng ngoạn trước một công trình tổng hợp từ 3 phạm trù sơn mài độc đáo. Sự nối kết truyền thống vào hiện đại này mang tầm vóc đặt để một nguyên lý, xứng đáng để giới bình luận lưu tâm và ghi nhận lâu dài.
.png)
.png)
