LGT: Trong khi giở lại tài liệu cũ, tình cờ chuỗi thơ xuân năm Ất Dậu 2005 của Thầy Trần Văn Khê xướng họa với chị Tôn Nữ Hỷ Khương và anh Đỗ Hồng Ngọc rơi vào mắt.
Minh họa: Nhím
Ất Dậu 2005 - Đinh Dậu 2017, thời gian xoay tròn một con giáp, tưởng như mới hôm qua, còn nghe như khánh ngân tiếng cười nói của Thầy, tiếng ca, tiếng đàn từ Paris, Sài Gòn, Hà Nội, Huế, Müenchen và những đâu nữa, khắp năm châu. Xướng họa thi ca đã trở nên một tập tục đầu xuân từ khi Thầy về nước với các bạn bè thơ nhạc, nhất là với nhóm Lắng khúc tri âm của nhà thơ Tôn Nữ Hỷ Khương. Từ đó đêm Giao Thừa dù không có pháo nổ như thuở trước, lại rộn rã tiếng thơ của Thầy gửi đi, bay vèo trong gió xuân đến bạn bè khắp nơi và ai ai cũng vội vàng chấp bút theo Thầy. Chắc chắn bài thơ xuân Ất Dậu đã có rất nhiều xướng họa và đã được đăng trong các báo năm trước. Nhưng có một bài thì không. Dạo ấy có đứa học trò cũng tấp tểnh làm thơ họa nhưng làm xong thì giữ lại cho mình ở góc phố Munich xa xôi, không gửi.
Đinh Dậu xuân này không còn tiếng thơ của Thầy vang mọi nẻo, xin gửi chuỗi thơ và bài thơ dấu kỷ để tưởng nhớ đến vị Thầy lỗi lạc, nhân hậu của mọi thế hệ Việt Nam vừa khuất bóng, người đã trao tặng rất nhiều mùa xuân nhân ái cho đời.
Thái Kim Lan
![]() |
Trần Văn Khê xướng họa với Tôn Nữ Hỷ Khương , Đỗ Hồng Ngọc và Thái Kim Lan - Ảnh tư liệu của Thái Kim Lan |
Đầu Năm Ất Dậu, khai bút tại Hà Thành
TRẦN VĂN KHÊ
Sáng nay, cảm giác mình đang ở Hà Nội, Thủ đô nước Việt Nam, nơi mà ngày xửa ngày xưa, cách nay 61 năm, chàng trai vùng lưu vực sông Cửu Long, đã đón xuân lần chót tại Hà thành, rồi phiêu bạt giang hồ, năm châu bốn biển, lại được cái thú vui nhìn lại cảnh cũ, nhớ chuyện xưa rồi nghĩ đến ngày nay, nhắc chuyện xa để thấy rõ việc gần, trong cái vui có một chút bàng hoàng, trong cái bàng hoàng lại ẩn một niềm vui.
Trong lúc tập trung để viết bài thơ khai bút, thì mấy lần điện thoại làm gián đoạn nguồn hứng. Thảo vừa xong 8 câu 5 vần, thì gia đình bạn Hoàng Chương đến đón mình đi dạo phố, và thăm vài người bạn. Được cái vui nhìn tận mắt cảnh Xuân tại Hà thành dưới tia nắng sớm, trời hôm nay ấm áp, mà không nóng, cây cỏ phơi phới tình Xuân, người người quên chuyện âu lo để đón mừng năm mới, thì cuộc du Xuân sáng nay đáng cho ta hoãn lại việc đọc và sửa mấy câu thơ chưa ổn.
Sau đây là bài thơ Khai bút đã gởi đến gia đình, môn sinh bè bạn xa gần.
Ất Dậu Nguyên đán, Khai bút đầu năm tại Hà Thành
Tết nầy, gần nước lại xa nhà,
Khai bút đầu năm, ta với ta.
Thuở trước, chàng trai đi hái lộc
Ngày nay, lão trượng dạo xem hoa.
Xứ người, nghiên cứu thời niên thiếu
Quê mẹ, an cư lúc tuổi già
Gởi bạn đôi vần từ đất Bắc
Chào Xuân, gà gáy khúc hoan ca.
Trần Văn Khê
Khách sạn Bảo Sơn, Hà Thành, Ngày đầu năm Ất Dậu, Giờ Ngọ,
08/02/2005, 12 giờ 45
Sau khi nghe 2 câu đầu, chỉ nhớ 2 vần mà Hỷ Khương đã có 2 câu họa, và khi được cả bài thì Hỷ Khương đã họa xong lại còn gởi bài thơ xướng ra Hàm Tân cho cháu bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Sau đây là 2 bài thơ họa vận mình nhận được đầu tiên.
Thương mến họa vận Thơ “Khai bút đầu năm” của Trần Văn Khê hiền huynh
Mừng đón hiền huynh trở lại nhà
Quê hương ta đó - đẹp lòng ta
Xuân về, nhạc vọng đàn ngân khúc
Tết đến, thơ đề, bút trổ hoa
Âu Á danh vang từ lúc trẻ
Đông Tây tiếng dậy đến khi già
Quyết tâm sau trước vì dân tộc
Đất nước vui chào rộn tiếng ca.
Miền Nam sáng mồng một Tết Ất Dậu - 2005
TÔN NỮ HỶ KHƯƠNG muội muội
Kính họa bài thơ Khai bút của Chú Trần Văn Khê
Đi quẩn quanh rồi trở lại nhà
Sáu mươi năm lẽ chạnh hồn ta
Dấu xưa chừng đã vùi sương tuyết
Nền cũ nay đà rợp bóng hoa
Mấy thuở tung hoành vươn chí trẻ
Một thời oanh liệt quản thân già
Xuân nay sum họp tràn Nam Bắc
Nắn phím tơ lòng trổi khúc ca
Hàm Tân, Mồng 2 Tết Ất Dậu
ĐỖ HỒNG NGỌC
Họa thơ Thầy Trần Văn Khê
Tết vui về nước, lại nhớ nhà
Canh gà tâm sự, bạn cùng ta
Nửa đời xuất ngoại, xuân thêm lộc
Một khối tình quê, mai nở hoa
Trí tặng năm châu, tài chẳng thiếu
Nghĩa bồi đất mẹ, nỏ tâm già
Trẻ mãi vần thơ vang Nam - Bắc
Tiếng tơ xuân mới tiếng hòa ca.
Müenchen, xuân Ất Dậu, 14/02/ 2005
THÁI KIM LAN
(TCSH336/02-2017)
PHẠM PHÚ PHONG
Nguyên Du là sinh viên khóa 5 (1981 - 1985) khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Huế (nay là Đại học Khoa học).
PHONG LÊ
Thanh Tịnh (12/12/1911 - 17/7/1988), trước hết là một nhà Thơ mới, tác giả tập thơ Hận chiến trường (1936) với hai bài Mòn mỏi và Tơ trời với tơ lòng được Hoài Thanh chọn đưa vào Thi nhân Việt Nam cùng với lời bình.
LÊ HỒ QUANG
Dưới “áp lực” của tiêu đề, khi đọc Thỏa thuận, gần như ngay lập tức, trong óc tôi nảy sinh hàng loạt câu hỏi: Thỏa thuận nói về cái gì?
VÕ QUÊ
Từ trước đến nay chúng tôi chỉ được đọc và trân quý thơ văn của nhà thơ Lê Quốc Hán qua những bài viết đăng trên các tạp chí, trên mạng thông tin, báo điện tử mà chưa được trực tiếp cầm trên tay một cuốn sách nào của ông.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
(Đọc “Phùng Quán & Tôi” của Xuân Đài, Nxb. Phụ nữ Việt Nam, 2020)
HỒ THẾ HÀ
Hồng Nhu xuất phát nghiệp bút của mình bằng văn xuôi. Văn xuôi gắn bó với đời như một duyên mệnh.
YẾN THANH
Rất nhiều nhà văn thành danh hiện nay, sau những thành công trên trường văn trận bút, đột nhiên họ làm bạn đọc bất ngờ bằng cách chuyển hướng sang viết cho thiếu nhi, như trường hợp của Nguyễn Lãm Thắng, Nguyễn Đình Tú, Phong Điệp, Dương Thụy, Nguyễn Thế Hoàng Linh, Đỗ Bích Thúy…
ĐỖ THU THỦY
1.
Trường ca Ngang qua bình minh là ấn phẩm thứ ba của nhà thơ Lữ Mai, sau hai tập tản văn và ký sự: Nơi đầu sóng, Mắt trùng khơi viết về đề tài biển đảo.
NGƯỜI THỰC HIỆN:
Lê Thị Mây là một cô gái cực kỳ ít nói. Nhà thơ chi thích lặng lẽ nhìn, lặng lẽ nghe, lặng lẽ suy ngẫm... Và nếu như phải nói gì trước đám đông thì đó là một "cực hình" - Kể cả đọc thơ mình - Mây vẫn như vậy.
NGUYỄN THỊ LIÊN TÂM
NGUYỄN PHƯỚC HẢI TRUNG
Tây Tiến là bài thơ tiêu biểu nhất của nhà thơ Quang Dũng (1921 - 1988).
LÊ NGUYỄN LƯU
Trong nền văn học đời Đường, thơ ca có một vị trí đặc biệt, trội hơn cả phú đời Hán, từ đời Tống, khúc đời Minh...
NGUYỄN KHẮC PHÊ
(Đọc “Miền quê thơ ấu” - Hồi ký của Thanh Tùng, Nxb. Thuận Hóa, 2020)
VÕ QUÊ
Cố đô Huế - Dấu ấn thời gian” là công trình nghiên cứu thứ ba của nhà nghiên cứu văn hóa Hồ Vĩnh do Nhà xuất bản Đại học Huế cấp giấy phép, tiếp theo 2 ấn bản “Dấu tích văn hóa thời Nguyễn” (in năm 1996 và 2 lần tái bản có bổ sung năm 1998, 2000); “Giữ hồn cho Huế” (2006).
PHONG LÊ
Anh "nhà quê" "chơi trèo" thành phố, với những thất bại và bi kịch khó tránh của nó. Mối quan hệ so le, bất bình đẳng giữa nông thôn và thành thị...
KỶ NIỆM 35 HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM (1957-1992) - 60 NĂM PHONG TRÀO THƠ MỚI (1932-1992)
NGÔ MINH
+ Cái đêm thẳm khuya Cửa Tùng gió ấy, tôi ngồi với Nguyễn Khắc Thạch bên này bờ sông, bên này chai rượu Huế, bên này mũi Si và bên này những nén nhang lập lòe như hồn ma nơi xóm Cửa!
VƯƠNG HỒNG HOAN
Vài năm gần đây truyện ngắn của Triều Nguyên xuất hiện trên Sông Hương. "Tháng bảy không mưa" là tập truyện ngắn đầu tay tập hợp một số những sáng tác chưa được công bố của anh. Đề tài chủ yếu trong tập truyện là viết về nông thôn.
PHONG LÊ
Một sự nghiệp viết chẵn năm mươi năm, tính từ Yêu sách của nhân dân An Nam (1919) đến Di chúc (1969).
NGUYỄN THÙY TRANG