Công lý vẫn chưa thắng thế
LTS: Daniil Granin là một trong những tài năng xuất chúng của nền văn học Nga Xô viết hiện đại, ông đã được tặng giải thưởng Quốc gia (Liên Xô), tác phẩm tiêu biểu “Bò tót”, “Xông vào dông bão” (đã được dịch ra tiếng Việt)... là thành viên của Đại hội Đại biểu nhân dân Liên Xô. Dưới đây là bài trả lời của Granin với phóng viên báo tin Matxcơva.
DANIIL GRANIN
Hỏi: Ông có đối thủ chính trị không?
Đáp: Nếu tôi không có đối thủ chính trị thì thật đáng buồn. Tôi nhận biết những phản lực và những sự công kích của họ. Nhưng tôi không có khả năng cũng như ý muốn tham gia các cuộc bút chiến. Những cuộc tranh chấp cá nhân thường hủy hoại tâm hồn, ngoài ra, đây là một điều nguy hiểm cho cơ thể của nhà văn. Sự độc ác và lòng thù hận cũng tai hại cho các nhà văn. Hơn thế nữa, những cuộc tranh luận và cãi cọ thường không được nhắm vào việc tìm ra chân lý, mà là để khuất phục, để chiến thắng. Tôi đã cố gắng hành động theo nguyên tắc giao lưu trong các cuộc bút chiến - Hãy thử đặt mình vào vị trí của đối thủ.
Hỏi: Ông có thái độ như thế nào đối với sự kiện rằng nhân dân đang thay đổi vị thế chính trị của họ?
Đáp: Ở đây cần phải phân định ranh giới giữa những kẻ gió chiều nào che chiều ấy và những người thực sự xem lại vị thế của mình. Trong những người thứ hai, Trarđốpxki là một thí dụ, ông đã vì lòng trung thực và sự xác tín mà đánh giá lại thái độ của ông đối với Xtalin một cách đau khổ và bi thảm, tôi không tin tưởng lắm vào những người chẳng bao giờ thay đổi quan điểm và biết trước mọi chuyện.
Hỏi: Ông nghĩ gì về bước đầu sự nghiệp của chính ông?
Đáp: Tôi đã viết những tác phẩm kém về mặt nghệ thuật. Nhưng tôi chẳng có điều gì để phải xấu hổ. Tất cả mọi thứ tôi viết ra đều có liên hệ với cuộc đời tôi. Có những bài báo và những bài diễn văn mà chủ đề đã không còn dùng được nữa. Không phải vì chúng bị lột bỏ các thứ nghi thức, mà tại vì tôi đã suy nghĩ một cách giáo điều, vì tôi là một sản phẩm của thời đại ấy, và tôi không thể bay lên, thoát ra được, như Anđrây Xakharốp đã định làm.
Hỏi: Hội nhà văn giữ vai trò gì trong trào lưu xã hội hiện nay?
Đáp: Đã lâu hội Nhà văn thất bại trong việc thỏa mãn các nhu cầu của Hội viên bởi vì nó giữ mãi cái cấu trúc đã hóa thạch kể từ những năm 1940 - Một cái cấu trúc đã được củng cố và cứng ngắt trong cái vỏ quan chức của nó. Perestroica cũng không thể ảnh hưởng đến nó. Các Hội nhà văn - nếu như các Hội ấy là thực sự cần thiết - cần phải phân quyền. Cần phải có những nhóm, những xa lông theo lối tự do, và những hội sáng tác. Hội Nhà văn Liên Xô tồn tại như một cơ quan hành chính, nơi mà người ta chỉ đến vì những yêu cầu của họ; Hội Nhà văn thì hoàn thành nhiệm vụ này, trong lúc đời sống sáng tạo lại tụ tập quanh các tờ báo. Một tờ báo thường được một nhóm nhà văn, công tác viên, và một khuynh hướng văn học chung tạo nên. Chỉ cần chừng ấy. Câu chuyện về tờ “tháng 10” là một thí dụ tiêu biểu. Đó là một cơ quan của Hội Nhà văn Nga, nhưng người ta chỉ nhớ ra điều này khi thấy cần thay thế một tổng biên tập bất đồng ý kiến.
Hỏi: Và báo chí? Chúng ta có cần các tờ báo độc lập không?
Đáp: Đảng phải có tờ báo riêng, Công đoàn phải có tờ báo riêng, và tất nhiên các nước cộng hòa luôn phải có báo riêng. Nhưng cũng cần phải có những tờ báo độc lập, là những thứ mà hiện nay chúng ta không có. Tự do ngôn luận không thể thuộc về các cơ quan nhà nước. Báo chí phải được tự do.
Hỏi: Nhưng cũng như trước đây, những quyết định như thế này tùy thuộc sự lãnh đạo tối cao của đất nước. Tôi biết rằng ông đã gặp ông Goocbachốp.
Đáp: Vâng, tôi đã gặp ông ta nhiều lần.
Hỏi: Và ông có thể nói gì về ông ta?
Đáp: Dĩ nhiên là ông ấy đã làm được nhiều chuyện. Và chúng ta phải tin tưởng ở ông với những kết quả mà chúng ta đã có - Sự công khai và sự dân chủ hóa, mặc dầu người ta vẫn thường nghe nói rằng cho đến nay chưa có kết quả thực. Sau cùng, đời sống của nhân dân bao gồm cả các lĩnh vực tinh thần và vật chất, và sự phong phú về mặt tinh thần hiện nay không phải là để so sánh với quá khứ.
Tôi tin rằng ông Goocbachốp là một người phản ứng nhanh và là một nhà chính trị tốt. Ngoài ra, ông còn là một con người với một nền tảng luân lý vững chắc. Ông có được tất cả những thứ mà mọi người đang đòi hỏi: Sự rộng lượng, tính kiên nhẫn, và ý muốn thuyết phục, chứ không phải cưỡng bách, trấn áp, ông thích hành động bằng cách sử dụng các phương pháp chính trị chứ không phải bằng phương pháp độc tài. Tuy nhiên tôi muốn được thấy những sự giải quyết lớn hơn về phần ông. Đôi lúc trông ông thật mệt mỏi. Tôi lấy làm bối rối trước sự công kích thô bạo chống lại ông, sự công kích ấy có thể làm tổn thương và mỏi mệt tất cả mọi người - Tất cả chúng ta đều là con người.
Hỏi: Ông không sợ phải ca ngợi vị tổng bí thư à? Nói cho cùng thì việc ca ngợi như thế này thường được dùng theo kiểu nịnh bợ.
Đáp: Ngay cả trong cách hiểu như thế này của chúng ta cũng đã có tàn tích của tư tưởng quân chủ phong kiến. Chúng ta bị buộc phải quan tâm và đặt tầm quan trọng lên vị nguyên thủ của đất nước. Những vấn đề tập trung trên con người này vượt xa khả năng của người ấy và làm cho chúng ta lo âu. Chúng ta ý thức được vấn đề sùng bái cá nhân, và chúng ta không thể nói lên điều này một cách tự do, mà không chịu sự căng thẳng. Chúng ta thiếu các nhà lãnh đạo chính trị, không có đủ các đối thủ cho ông Goocbachốp.
Hỏi: Có cần thiết phải học cách phát biểu việc này một cách tự do không?
Đáp: Vâng, cần. Nhưng phải hiểu rằng sẽ tạo ra một sự sùng bái mới.
Hỏi: Có phải Xtalin đã chết như một khuôn mặt chính trị không?
Đáp: Tôi nghĩ là không. Chúng ta chưa nói đến các thử thách lịch sử. Chưa kể đến sự kiện rằng cái phương pháp hợp pháp thuộc về những khuôn mặt này không hề tồn tại.
Hỏi: Trong trường hợp này ý muốn trả thù sẽ không thắng thế trước ý thức về công lý chăng?
Đáp: Không. Một tư tưởng như thế này về nhân dân sẽ xúc phạm đến họ. Nhiều động cơ và đòi hỏi cao cả đang hiện diện. Cho đến nay chúng ta chưa hề mở một phiên tòa công khai và trung thực nào để xét xử các viên chức cao cấp đã bị buộc cho nhiều chuyện- không hề có một vị bộ trưởng, một vị bí thư BCH Trung ương hoặc BCH khu vực, một ủy viên Bộ chính trị nào phải ra tòa. Tuy vậy, chúng ta thừa biết rằng nhiều vị đã vi phạm pháp luật một cách thô bạo. Và sự bất công kéo dài này làm cho nhân dân phiền lòng vì trong điều kiện của đất nước chúng ta phần lớn những tội lỗi này không tồn tại trong các cơ quan, trong các mệnh lệnh mà trong các cá nhân.
Bất kỳ sai lầm nào xảy ra ở đất nước chúng ta trong những năm 1930 và sau đó đều được xem như phạm pháp. Chủ yếu là những người vô tội bị đưa ra tòa. Nhưng nay vấn đề là ở chỗ đối với những người có tội. Công lý tùy thuộc vào luật pháp. Nhưng trên công lý là lòng nhân ái, và chúng ta phải hiểu và tha thứ cho một vài người. Tuy vậy pháp luật vẫn phải đóng vai trò của nó. Ở lối vào tòa nhà Quốc hội Mỹ có một câu chữ khắc bắt đầu như thế này: Lòng trung thực đối với pháp luật cao hơn cả lòng trung thực đối với đất nước và nhân dân.
H.H dịch
(Theo báo Tin Matxcơva)
(TCSH42/04&05-1990)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
THU TRANG (Pháp)Vài tháng nay ở Pháp đã rộn ràng xảy ra nhiều chuyện đáng để chúng ta suy nghĩ. Có lẽ trước hết là việc chiếc tàu Erika chở dầu đã bị vỡ hầm chứa ngoài khơi, biển Bretagne vùng Tây nước Pháp. Một đại nạn! Dầu đã bị sóng đưa vào bờ làm đen bẩn hầu hết các bờ biển, bãi tắm nổi tiếng.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGSakuya là vị nữ thần cực kỳ xinh đẹp của xứ mặt trời mọc. Nàng là người đầu tiên tự tay gieo hạt giống cây anh đào trên núi Phú Sĩ. Mùa xuân hoa anh đào nở, đẹp cái đẹp lộng lẫy mê hồn của nàng. Bởi thế, người Nhật gọi hoa anh đào là Sakura - đọc trại từ Sakuya. Ngày nay, hoa anh đào đã có nhiều loại và mọc nhiều nơi, nhưng không nơi đâu đẹp bằng hoa anh đào ở núi Phú Sĩ.
-
VŨ LÊ THÁI HOÀNGTrong ánh nắng vàng rực tuyệt đẹp, giữa một New York hối hả, tấp nập, tua tủa nhà chọc trời, kiêu hãnh hiện ra bóng hình một phụ nữ khổng lồ tay cầm ngọn đuốc cháy sáng soi đường vào Tân Thế Giới.
-
ĐẶNG THỊ HẠNHMùa rét năm ấy ở Paris đã không có tuyết. "Một điều rất đặc biệt", ông Xuân Thủy nói với tôi như vậy khi tôi đi dạo với ông trong khu vườn bao quanh một cơ quan của Đảng Cộng sản Pháp dành riêng cho phái đoàn thương lượng của ta ở Paris .
-
HÀ PHẠM PHÚTôi chọn cái tựa trên cho bài viết một phần vì tôi bị ám ảnh bởi bộ tiểu thuyết Thiên long bát bộ của Kim Dung và bài của Quách Phong, một nhà nghiên cứu trẻ công tác tại đài phát thanh truyền hình châu Đại Lý - viết về chuyến thăm Đại Lý của nhà văn rất nổi tiếng này.
-
VÕ QUANG YẾNNúi cao cũng có đường trèo,Đường đi hiểm nghèo cũng có lối di. Ca dao
-
VÕ QUANG YẾNNguyễn Hải Đang, 20 tuổi xuân xanh, xúng xính trong bộ y phục mới tinh trường Bách Khoa Ecole Polytechnique, thường được gọi tắt là X.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGKathmandu là kinh đô của vương quốc Nepal, nằm dưới chân Hy mã Lạp sơn. Là thành phố của tôn giáo và nghệ thuật, của nghi thức và lễ hội, của cổ kính và hiện đại, của thánh thiện và tâm linh, của suy tư và khát vọng, của du lịch và mộng mơ, của nắng gió và tuyết. Ngày nay, Kathmandu còn là thành phố của thanh bình và chiến tranh.
-
PHẠM THỊ ANH NGABài này nhằm giới thiệu một vài nét về diện mạo thi ca Pháp và một số hoạt động liên quan đến thơ trong xã hội Pháp những năm gần đây.
-
ĐINH CƯỜNGViện Bảo tàng Mỹ thuật Luxembourg, Paris vừa chấm dứt cuộc triển lãm qui mô, hàng trăm bức tranh của một họa sĩ lẫy lừng, bi thảm nhất thế kỷ hai mươi: Amedeo Modigliani.
-
ĐẶNG TIẾNNước Pháp có những thành phố nhỏ, lừng danh nhờ một sinh hoạt văn hoá. Ví dụ như Cannes, Deauville với những Đại Hội Điện Ảnh. Hay Angoulême nổi tiếng từ 30 năm nay với truyền thống Festival Quốc Tế Truyện Tranh BD, do chữ Bande Dessinée viết tắt, có nghĩa là băng hoạt họa (strip cartoon). Thành phố lịch sử với năm vạn dân, cách Paris hơn 400 km về phía Tây Nam, từ ngày 23 đến 26 tháng 1-2003, trở thành trung tâm thế giới về nghệ thuật Truyện Tranh BD, lần thứ 30.
-
NGUYỄN ĐĂNG ĐIỆP Ghi chépMột chiều cuối đông năm ngoái tại góc Quán Cũ 25 Phan Đình Phùng, khi biết chúng tôi chuẩn bị chuyến khảo sát văn hóa tại Nhật Bản, giáo sư Đại học ngoại ngữ Tokyo Kawaguchi đề nghị chúng tôi nên bố trí kế hoạch đến Nhật vào mùa xuân để còn kịp ngắm hoa anh đào. Y lời, đúng ngày mở đầu tháng Tư năm nay, PGS.TS Phan Trọng Thưởng, Viện trưởng Viện Văn học và tôi lên đường công du sang Nhật khi biết chắc hoa anh đào đã nở.
-
TRẦN THỊ TRƯỜNG Ghi chép Truyền thống trong hội nhập...Rời xe bus số 64 chúng tôi rảo bộ trên con đường lát đá tảng của phố Della Concilia Zionli giữa hai hàng cột đá trông như những ngọn nến khổng lồ để đến với nơi mà bất kỳ người dân công giáo nào cũng hằng mơ ước.
-
NGUYỄN VĂN DŨNG KýSau gần nửa tháng rong chơi suốt hai đầu thượng hạ Ai Cập, tôi trở lại Paris chuẩn bị chuyến du hành sang Hy Lạp. Bỗng được tin của Văn Cầm Hải từ quê nhà: “Thầy về gấp. Đi Tây Tạng ngày 15/9”. Tôi quyết định ngay. Lúc ấy tôi không hiểu vì sao. Bây giờ thì tôi đã hiểu vì sao.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGTôi mới có ý định leo núi Phú Sĩ trên đường từ Tokyo về cố đô Kyoto. Chiếc tàu siêu tốc chạy ngang qua vùng núi Fuji. Bên ngoài, trông Fuji hùng vĩ và đẹp hơn trong ảnh nhiều. Trên nền xanh thẳm của Công viên Quốc gia Fuji-Hakone-Izu, hai cánh núi từ tít tắp hai đầu Bắc Nam như đôi tình nhân thiên thu gặp lại, tràn về phía nhau. Và khi gặp nhau, cả hai hoà thành một, rồi bay vút lên trời, xuyên qua mấy tầng mây, để lộ giữa thinh không cao ngút cái chỏm mĩ miều như đầu ngọn bút lông.
-
TRẦN LỘC HÙNG1. Bạn bè tôi thường nói: “Không hiểu nước Nga nuôi mày kiểu gì mà tới bây giờ mày vẫn yêu nước Nga”. Vợ con tôi cũng vậy. Nước Nga dưới con mắt của những người thân của tôi hoàn toàn khác tôi. Đơn giản vì tôi đã tới nước Nga từ những năm tôi mới 17 tuổi, hơn nữa tôi đã sống, học tập và làm việc ở nước NGA ngót nghét 10 năm.
-
NGUYỄN VĂN DŨNG Bút kýChuyện kể rằng, vào một ngày tuyết trắng Tây kinh, Võ Tắc Thiên bỗng cao hứng lệnh cho tất cả loài hoa, nội trong một đêm phải nở hết. Sáng hôm sau, tuy giữa mùa đông giá lạnh, các loài hoa đều ríu rít nở, trừ... mẫu đơn. Võ Tắc Thiên giận lắm, bèn phán đày mẫu đơn xuống Lạc Dương cho khuất mắt. Từ đó, Lạc Dương trở thành quê hương của hoa mẫu đơn.
-
LÊ BÁ THỰ Bút kýNhận lời mời của Bộ Văn hoá và Viện sách Ba Lan, tôi đi dự Đại hội Dịch giả Văn học Ba Lan toàn thế giới lần thứ nhất. Sau khi đến Vacsava, sáng 11 tháng 5 tôi đáp xe lửa xuống Krakow , thành phố cách thủ đô Vacsava trên 300 cây số. Ngồi bên cửa sổ con tàu, tôi ngắm cảnh mùa xuân hai bên đường: những rừng thông tươi tốt, những cánh đồng lúa mì xanh xanh trải dài tít tận chân trời.
-
VI THÙY LINH Tuỳ bútNgười Trung Quốc (TQ) có câu: “Trên trời có thiên đàng, dưới có Tô Châu, Hàng Châu”. Chỉ thoạt nghe, đã thấy người ta thật tự hào, về cảnh đẹp thành phố (TP) này đến thế nào, trên đất Đại lục dày đặc thắng cảnh, di tích, kỳ quan của Trung Hoa cẩm tú.
-
PHẠM NGUYÊN TƯỜNG Tản mạn từ Bruxelles Dưới mái hiên trạm gác cũ Porte de Ninove gần chỗ tôi ở có sống một cư dân đơn độc và lưu niên. Gã bù xù, tôi chỉ biết gọi gã như thế, nom chỉ trạc ngoài ba mươi nhưng có vẻ như đã cũ nát lắm rồi. Không ai biết gã từ đâu dạt vào, ở đó từ bao giờ.
.png)
.png)
