Chi Lăng – con đường di sản của Huế

14:13 30/05/2013

(SH)- Con đường Chi Lăng, được giới nghiên cứu Huế đánh giá là khu đẹp nhất của phố cổ Gia Hội vẫn e lệ, sâu lắng và đầy hấp dẫn. Nhưng đáng tiếc chẳng có tour du lịch nào đến nơi đây. 

Chùa cổ Trường Xuân

Con đường Chi Lăng nằm phía đông kinh thành Huế, nay thuộc địa phận ba phường Phú Cát, Phú Hiệp, Phú Hậu, TP Huế. Khởi đầu từ đường Trần Hưng Đạo (tiếp giáp đầu cầu Gia Hội), con đường chạy qua ngã ba các đường Tô Hiến Thành, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương rồi qua chợ Dinh, qua đường Nguyễn Gia Thiều với chiều dài 1850m. Đoạn nối dài của nó chạy sâu vào đất làng An Quán xưa ra tận bờ sông Hương phía nhà thờ Bãi Dâu có chiều dài gần 860m.

“Chất Huế” rất riêng

Nếu kinh thành Huế và lăng tẩm các vua triều Nguyễn là những gì còn sót lại của một vương triều đã lùi vào xa vào dĩ vãng thì con đường Chi Lăng chính là “dấu ấn” vẫn chưa vội phai mờ của đời sống của cư dân mảnh đất thần kinh xưa. Đến nay, trên con đường Chi Lăng, nhiều di tích lịch sử rất có giá trị đối với dòng chảy văn hóa Huế vẫn được lưu giữ và bảo tồn.

Hội quán người Hoa.

Đầu tiên là “khu phố Tàu”. Đầu thế kỷ 19, khi Huế trở thành kinh đô của nước Việt thống nhất dưới thời Nguyễn, người Hoa kiều tập trung đến khu phố Đông Kinh thành làm ăn sinh sống rất đông. Con đường Chi Lăng đã trở thành địa điểm có cộng đồng người Hoa nhiều nhất ở Huế từ trước đến nay. Các công trình kiến trúc người Hoa trên trục đường nơi đây đẹp không thua gì ở phố cổ Hội An. Thậm chí cảnh quan và nội thất vẫn nguyên vẹn y như lần đầu xây mới. Từ đền Chiêu Ứng, Chùa Bà, Chùa Quảng Đông đến Hội quán Triều Châu, Hội quán Phúc Kiến (và mấy năm gần đây là Hội quán Quảng Triệu) đều được các cộng đồng người Hoa xây dựng rất công phu, uy nghi và tráng lệ. Nhà thuốc Bắc Hòa Thạnh Đường và các xóm người Hoa xung quanh các di tích tâm linh nói trên trên đã tạo nên một khu phố Tàu rất “riêng” cho con đường Chi Lăng xưa và nay.

Dưới khu phố Tàu là khu chợ Dinh. So với “Chợ Đông Ba đem ra ngoài giại” thì khu chợ Dinh ngày nay nhỏ bé hơn và khiêm nhường hơn. Nhưng địa danh này lại gắn liền với một nhân vật lịch sử quan trọng thời Nguyễn là cụ Trần Tiễn Thành, một trong ba vị quan đầu triều nhà Nguyễn thời thực dân Pháp xâm lược nước ta. Theo một số người già ở đường Chi Lăng, cụ Trần Tiễn Thành rất được người dân kính trọng nên ở khu phố Chi Lăng xưa được gọi là phố chợ Dinh.

Tuy nhiên, có một cách hiểu khác là do đường Chi Lăng có rất nhiều phủ đệ của các ông hoàng bà chúa và các quan đại thần nên dân gian mới gọi là phố chợ Dinh. Ở đường Chi Lăng hiện vẫn còn một số phủ đệ như Phủ Thọ Xuân, Phủ Thoại Thái Vương, Phủ Hòa Thạnh Vương, Phủ Quảng Biên Quận Công.

Trụ sở Tiên Thiên Thánh giáo.

Đặc biệt hơn, con đường Chi Lăng còn là tuyến đường có nhiều công trình kiến trúc tâm linh của người Việt như Thanh Bình Từ Đường, trụ sở Thiên Tiên Thánh giáo của Việt Nam, nhà thờ Trần Hưng Đạo và chùa cổ Trường Xuân.

Thanh Bình Từ Đường, nhà thờ tổ ngành Sân khấu lớn nhất của cả nước được Nhà nước công nhận là Di tích văn hóa cấp quốc gia loại 1 vào lần đầu tiên. Các gánh hát trong cả nước thường về làm lễ tế tổ ở đây hằng năm rất đông. Thời xưa, bao quanh từ đường là Thự Thanh Bình, cơ quan quản lý công việc múa hát cung đình. Đây là trụ sở của các đội Võ can - tổ chức văn công chuyên nghiệp của triều đình và những lớp Đồng ấu, trường đào tạo nghệ nhân múa hát.

Trụ sở Thiên Tiên Thánh giáo Việt Nam cũng là một di tích tâm linh rất đặc biệt. Đặc biệt là vì nó là trụ sở chính của cả nước và là điểm “làm lễ” đầu tiên để tổ chức lễ chính thức tại Điện Hòn Chén.

Nhà thờ Trần Hưng Đạo được xây dựng khá đẹp bên cạnh từ đường dòng họ Phạm, trên một đoạn là từ đường dòng họ Nguyễn Tư. Còn ngôi chùa cổ Trường Xuân được dựng lập từ thời Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát và dưới triều Nguyễn gọi là Xuân An Tự. Nhân dân Huế mỗi dịp Lễ Tết đều đến chùa bái vọng và cầu xin sức khỏe, vận mạng rất đông đúc.

Nhà cổ.


Bên cạnh đó, đường Chi Lăng hiện nay có bảo tồn khá nhiều nhà cổ. Một số ngôi nhà đã được Nhà nước cấp kinh phí trung tu nên đã giữ được dáng vẻ vững chãi của ngôi nhà cổ ba gian hai chái.

Nếu như các di tích là “lời mời di sản” thì những đặc sản ẩm thực của con đường Chi Lăng lại hấp dẫn du khách đến nao lòng. Du khách đến Huế thường ghé vào cửa hàng Thiên Hương để mua mè xửng về làm quà hoặc nhâm nhi thưởng thức lúc đêm về. Các quán bún bò Huế (ngon nhất là quán O Liễu, gần cầu Gia Hội), Quán Bến Đò Cồn (bánh khoái và nem lụi), Quán Tranh (bèo nậm lọc), Chè Sữa (gần chợ Cồn Phú Cát), Chợ Dinh (cháo con trai và bún mắn nêm) đã trở thành những thương hiệu ẩm thực tin cậy cho du khách đến Huế. Đối với những du khách ưa ẩm thực hàng “rong”, những quán bún hến, cháo lòng, bún thịt nướng, bánh canh nam phổ… cũng sẵn sàng phục vụ với những giá rất ư là bình dân nhưng khá ngon miệng.

Bên cạnh những món ẩm thực nổi tiếng nhất nhì Huế, đường Chi Lăng còn nổi tiếng với thú chơi đổ cổ, hai nhà hàng tổ chức đám cưới, tiệm vàng Hoàng Đức, rạp Hoàn Mỹ cũ và xóm Chùa làm hàng mã. Hai cha con ông Nguyễn Văn Cường và bác sĩ Nguyễn An Huy - những nhà chơi tiền cổ nổi tiếng Việt Nam hiện đang sống tại số 166 Chi Lăng. Hai nhà hàng tổ chức đám cưới được xây theo lối kiến trúc cổ (Gia Hội và Cung Hỷ) cũng khiến đường Chi Lăng lộng lẫy hơn. Tiệm vàng Hoàng Đức số 75 Chi Lăng được giới buôn bán trang sức bằng vàng Huế ưu chuộng vì có ngay một xưởng gia công vàng ngay sau tiệm với những thợ thủ công lành nghề. Rạp Hoàn Mỹ vẫn còn bảng hiệu như thời còn vàng son của nó. Xóm Chùa Chi Lăng thì tỏa hãng mã đi khắp các chợ và các vùng ở TP Huế với “thương hiệu” đã có truyền thống trăm năm (nhất là nghề làm quạt).

Khi nào mới có tour du lịch?

Nhà văn xứ Huế Nguyễn Khắc Phê đã từng nói rằng: “Đến Huế, mà chưa thảnh thơi dạo bước vào chơi dăm ba ngôi nhà vườn đẹp nhất, hay chưa ghé thăm một vài Vương phủ ở chốn cựu kinh, thì coi như... chưa đến”. Tuy nhiên trong thực tế, con đường Chi Lăng với khá nhiều di tích và rất nhiều “điểm hẹn” như trên hầu như đã bị lãng quên bởi các tour du lịch và các chương trình lễ hội. Anh Nguyễn Đôn Long, hướng dẫn viên du lịch của một công tuy lữ hành Huế từng trao đổi với tôi về ước mơ có một tour du lịch về khu phố cổ Gia Hội để quảng bá rộng rãi và chính xác hơn cho du khách về “hồn xưa nét Huế”. Nhưng đến nay mọi việc vẫn dừng ở mức độ “ý tưởng” của hai “phó thường dân” vẫn còn đang đau đáu nỗi lo cơm áo gạo tiền. Nghĩ mà tiếc và buồn ngẩn ngơ cho một con đường di sản…

 

Theo Lao động

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.

  • Ngay sau buổi giới thiệu hai cuốn sách về Đặng Huy Trứ và Đặng Văn Hòa của A Chước Đen tại Huế, Hội đồng họ Đặng đã phát thông báo kịch liệt phản đối.

  • Ngày 16/3, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Trung tâm Du lịch trải nghiệm Huế xưa - Huế nay tổ chức đêm nhạc “Huế nhớ Phạm Duy”, tưởng nhớ người nhạc sỹ tài hoa vừa mới mất vào ngày 27/01/2013.

  • Liên hoan phim Pháp ngữ 2013 được các đối tác trong nhóm các đại sứ quán, phái đoàn và tổ chức Pháp ngữ ở Việt Nam tổ chức tại Huế ở địa điểm Nhà tri thức thành phố Huế và Trung tâm văn hóa Pháp - 1 Lê Hồng Phong).  

  • Dẫu chưa một lần đặt chân tới Huế, nhưng  ai cũng biết đây là trung tâm văn hóa - du lịch lớn của cả nước. Mặc dù đã có rất nhiều sản phẩm du lịch chất lượng cao nhưng dường như ngành du lịch vẫn chưa khai thác hết tiềm năng và thế mạnh sẵn có  của mình.

  • Chiều ngày 13/3, tại Trung tâm Văn hoá Phương Nam (15 Lê Lợi, TP Huế), Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế, trường ĐHNT Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế và CLB Họa sĩ trẻ Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm “Năng lượng Cố đô” năm 2013.

  • Cổ vật Huế, trong đó có cổ vật cung đình triều Nguyễn rất phong phú, hiện tập trung chủ yếu do các bảo tàng nhà nước quản lý, nhưng không ít cổ vật thuộc về tư nhân sưu tầm và cất giữ.

  • Đề án chính sách bảo vệ nhà vườn Huế được HĐND tỉnh Thừa Thiên - Huế ban hành theo Nghị quyết số 31/2006/NQBT - HĐND ngày 10/4/2006, nhưng đến nay sau 7 năm vẫn chưa đi vào cuộc sống.

  • Nhân dịp NSND Đặng Nhật Minh về Huế, tại Cồn Nón, bãi đất bồi cạnh Đập Đá, Nhóm Những người bạn Cố đô Huế và Trung tâm Du lịch Huế xưa Huế nay đã tổ chức buổi giao lưu giữa tác giả bộ phim truyện nhựa Cô gái trên sông với bạn bè văn nghệ sĩ và khán giả Huế hâm mộ điện ảnh đích thực.

  • Vào lúc 22h 10’, tác giả của truyện ngắn “Mái hiên đời” - nhà văn Dương Thành Vũ -  đã trút hơi thở cuối cùng tại Khoa Hồi sức cấp cứu- bệnh viên Trung ương Huế.

  • Nghe tin nhà văn Dương Thành Vũ mất vào khoảng 22h ngày 26/02/2013, Nhà thơ Phùng Tấn Đông, hiện đang làm công tác văn hóa tại thành phố Hội An ( Quảng Nam) vội có mấy dòng gởi ra cho nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc ( TBT tạp chí Sông Hương) chia buồn với các bạn văn cùng gia đình nhà văn Dương Thành Vũ.

  • Ngày 26-2, Sở VH-TT&DL Thừa Thiên - Huế đã khởi công dự án Nhà trưng bày tác phẩm nghệ thuật Điềm Phùng Thị tại số 1 Phan Bội Châu, TP Huế.

  • Sáng 20/2, tại nhà riêng của nhà thơ Trần Vàng Sao (Phường Vỹ Dạ, Huế), Quỹ Phùng Quán đã tổ chức trao tặng thưởng tác phẩm văn học xuất sắc hàng năm cho nhà thơ Trần Vàng Sao với tập trường ca “Gọi tìm xác đồng đội” do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2012. Tặng thưởng gồm 2 triệu đồng tiền mặt và bằng chứng nhận.

  • Chương trình Ngày thơ Việt Nam năm nay ưu tiên cho các nhà thơ trẻ, các cây bút đến từ đến các trường Đại học, Cao đẳng và các trường THPT trên địa bàn. Chương trình chính của Ngày Thơ năm nay được tổ chức vào đêm 14 tháng Giêng năm Quý Tỵ ( tức ngày 23/02/2013) tại Trung tâm Trải nghiệm Huế xưa và nay ( Cồn nón – Đập Đá).

  • Ngày 19/2/2013 (tức mồng 10 tháng Giêng, năm Quý Tỵ), hội Vật làng Sình ( xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế)  đã tưng bừng diễn ra với sự tham gia của hơn 100 đô vật và đông đảo người dân cùng du khách.

  • Là một chương trình trong Lễ hội Đền Huyền Trân năm 2013,  Đại lễ cầu nguyện "Quốc thái, dân an" đã được tổ chức tại Thiền viện Hương Vân, núi Ngũ phong, phường An Tây, thành phố Huế vào ngày 17/02 (tức ngày mùng 8 tháng Giêng Quý Tỵ). Đã có rất đông tăng ni phật tử, người dân địa phương và du khách thập phương đến tham dự hoạt động này.

  • Đó là tên của cuộc triển lãm với sự tham gia của 11 họa sĩ sẽ được khai mạc tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, số 9 Phạm Hồng Thái vào ngày 5/2 (nhằm ngày 25 ÂL).

  • Sáng 2/2, Hội báo Xuân chủ đề "Báo chí với năm Đô thị Thừa Thiên - Huế 2013" do Hội Nhà báo phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên – Huế phối hợp tổ chức khai mạc tại Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh Thừa Thiên – Huế, số 7 Lê Lợi.

  • Ngày 30.1, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô (TTBTDTCĐ) Huế ra mắt bộ sách “Khâm định Đại Nam hội điển sử lệ tục biên”, một bộ sách đồ sộ ghi lại các hoạt động của triều Nguyễn vào nửa sau thế kỷ XIX.

  • Huế là kinh đô cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam. Trải qua 143 năm (1802-1945), vương triều Nguyễn đã để lại nhiều công trình văn hóa có giá trị trên vùng đất Phú Xuân (cố đô Huế ngày nay). Một trong những công trình tiêu biểu trong tổng thể các giá trị văn hóa mà vương triều Nguyễn để lại chính là Cửu đỉnh (9 cái đỉnh lớn).