ĐƯỜNG BIÊN THƠ (phê bình), Hồ Thế Hà, Nxb Văn học, năm 2020.
“Đường biên thơ” của nhà phê bình Hồ Thế Hà với hơn 30 bài bình tác phẩm thơ của các nhà thơ trên khắp ba miền đất nước. Người đọc có cơ hội gặp lại những bài thơ nổi tiếng qua chất phê bình mộc mạc mà sâu sắc như bài Ngậm ngùi của Huy Cận, Lời chào của Nguyễn Khoa Điềm, Tôi thích mình là một cái cây của Thanh Thảo, Địa chỉ buồn của Hoàng Phủ Ngọc Tường, Thơ tình người đứng tuổi của Nguyễn Trọng Tạo, Bài hát đi qua phố của Lê Thị Mây… Một số tác giả trẻ 8X cũng được tập phê bình này chú ý như Hoàng Thụy Anh, Fan Tuấn Anh, Trương Trọng Nghĩa…. Tác giả chia sẻ: “Những bài thơ mà tôi chọn bình trong tập sách này không phải là bài thơ tâm huyết nhất của tác giả, cũng không phải là bài thơ hay mà độc giả yêu thích, nhưng đó là những bài thơ hấp dẫn, gây chú ý đối với tôi, nó đem lại sự đồng cảm, gắn với những vui buồn ân nghĩa quanh đời”. Đó cũng là một cách để “lấy hồn tôi để hiểu hồn người” như nhà phê bình Hoài Thanh từng bày tỏ.
DỤ NGÔN NGƯỜI CÔ ĐỘC (Trường ca), Vương Huy, Nxb. Văn hóa Văn nghệ, năm 2019.
Với Vương Huy, người đọc không thể quên được một giọng thơ trầm buồn, lặng lẽ ẩn chứa những bể sâu của cô đơn được bao bọc bởi lớp ngôn ngữ thi ca óng ánh, sầu mị. Trường ca Dụ ngôn người cô độc là sáng tác thứ 3 của tác giả thể nghiệm trên hành trình dấn thân vì thơ của mình. Tiêu đề là một sự decor lại tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ Ngô Kha, như một cuộc chạy tiếp sức trên đường trường của thi ca và Vương Huy là người nối tiếp “Chắp lời sương khói/ trong ngôi giáo đường tâm tưởng”. Điểm mạnh của tác giả là gợi được những hình ảnh thơ bay bổng, những thể nghiệm của lối tượng trưng, siêu thực: “Người ẩn tu đứng trên vách đá chiều câm/ Đưa tay phác họa thiên đường siêu hoặc”. Cái cõi thơ của Vương Huy là chiều sâu của thực tại, là nếp gấp của một tiểu tự sự dùng dằng trước sự lướt trôi của thời gian: “Người cô độc vẫn sống trên những vùng đồi/ Nhìn trăng mọc đớn đau”.
NGÔI NHÀ MẶT TIỀN VÀ CÁC TRUYỆN VỪA KHÁC (Truyện vừa), Sơn Nam, Nxb. Trẻ, năm 2020.
“Ông già Nam bộ” Sơn Nam thường được biết đến là người có công khai phá, khảo cứu và sưu tầm văn hóa mảnh đất Nam Bộ và mảng sáng tác cũng là một dấu ấn rất đặc biệt của nhà văn có nhiều đóng góp với đất phương Nam này. Truyện vừa là thể loại chiếm số lượng rất ít trong toàn bộ sáng tác của ông. 4 truyện vừa trong tập truyện này là sự quay trở về cùng tác giả về một thời kỳ lịch sử đã qua với bao biến động mà nhà văn chứng kiến. Chúng ta được đi qua những hồi ức cũ với Chuyện tình một người thường dân, Truyện ngắn của truyện ngắn, Ngôi nhà mặt tiền, Âm dương cách trở qua giọng văn giản dị, mộc mạc, cảm động thể hiện đúng chất văn hóa và con người Nam Bộ. Từ những thanh niên trong cuộc kháng chiến chống Pháp, đến những trí thức trong thời kỳ chống Mỹ, những nông dân, thị dân, người yêu nước, giàu đức hy sinh sáng bừng trong trang viết Sơn Nam. Một nhận định đi cùng với đời sống của ông già Nam bộ là: “Sơn Nam là một tâm hồn lạc lõng trong thế giới buyn-đinh và Mercedes, trong thế giới triết hiện sinh, tranh trừu tượng và nhạc tuýt” và có lẽ đúng trong tập truyện vừa nhiều vết cứa này.
GIỮA HUẾ YÊU THƯƠNG (Tùy bút), Trang Thùy, Nxb. Thuận Hóa, năm 2019.
Trang Thùy, một người con gái xứ Huế sống trong không gian trầm lãm của xứ sở đã viết nên những dòng tùy bút nhiều hình ảnh đẹp, giàu trăn trở và chan chứa yêu thương. Đó là những kỷ niệm đẹp, hạnh phúc về giấc mơ hồng, nửa trái sim, nụ cười với gia đình, cha mẹ, con trai, chị em… đậm đà nét Huế. Nhiều trang viết dựng nên những đốm văn hóa lung linh là sinh hoạt trong mùa Phật Đản, tết Trung thu, ăn mùng Năm, mùa xuân, thú chơi chiều, đón Giáng sinh, khoảnh khắc bên Lộc Minh Đình… Tác giả còn dụng công khi miêu tả những món ăn mang đậm phong vị Huế, lưu luyến mãi trong ký ức, trong hiện tại như món bánh canh cơm nguội, bánh bèo, quả thị, trái vả… Tập tùy bút như một giọt mưa nhỏ góp phần làm đầy thêm dòng chảy văn hóa bên bờ Sông Hương.
(TCSH376/06-2020)
BI KỊCH (chuyên luận), tác giả Adrian Poole, Nxb. Tri thức, 2012. Adrian Poole là giảng viên môn Ngữ văn Anh và Văn học so sánh tại đại học Cambridge. Là người đam mê nghiên cứu văn học thế kỷ 19 và 20.
BỬU CHỈ, ĐƯỜNG BAY NGHỆ THUẬT VÀ KÝ ỨC TRẦN GIAN, nhiều tác giả, Nxb. Hội Nhà văn 2012.
THƠ 2 (tuyển tập thơ nhiều tác giả), Nxb Hội Nhà văn, 2012.
THƠ NHƯ LÀ MỸ HỌC CỦA CÁI KHÁC (chuyên luận), tác giả Đỗ Lai Thúy, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Vẫn lấy Thơ làm trung tâm của mọi diễn giải, nhưng khác với các công trình trước, ở đây, Thơ được tiếp cận từ cái khác (Otherness), như một phạm trù của triết học và mỹ học.
TREO TÌNH TRÊN SÓNG (tiểu thuyết), tác giả Võ Ngọc Lan, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Với thi pháp truyền thống, Treo tình trên sóng như là một thiên tự truyện về cuộc đời của một con người. Và từ đây chúng ta nhận thấy thực ra cuộc đời của một con người tự bản thân nó đã là một cuốn tiểu thuyết.
NHỊP ĐIỆU THỜI GIAN (thơ), tác giả Nguyễn Hồng Vinh, Nxb Văn học 2012.
VÀNG SON THẠCH THỦY KHÍ (truyện ngắn), tác giả Võ Thị Xuân Hà. Nxb Hội Nhà văn, 2012. Đọc văn của Võ Thị Xuân Hà chúng ta bắt gặp những nỗi buồn, những nỗi đau của thân phận con người qua cái nhìn đầy tính nhân văn của chị.
NHỮNG CHIẾC THUYỀN VỎ BÒNG, Tác giả Mai Văn Hoan, Nxb Thuận Hóa, 2012. Theo như “lời thưa” của thi sỹ đầu cuốn sách thì ông xem mỗi bài thơ là một chiếc thuyền vỏ bòng thả ¬trên dòng sông cuộc đời. Mai Văn Hoan đã cùng với thơ đi qua những nỗi nhọc nhằn của cuộc sống, đã cùng với thơ cảm nhận những cung bậc khác nhau trong dòng đời không ngừng tuôn chảy.
TRÒ CHUYỆN TRIẾT HỌC. Tác giả Bùi Văn Nam Sơn, Nxb Tri Thức, Công ty sách Thời Đại, 2012. Dịch giả Bùi Văn Nam Sơn là một cái tên không hề xa lạ đối với những ai đam mê triết học Tây Phương.
HỒ CHÍ MINH VỚI VĂN NGHỆ SĨ, VĂN NGHỆ SĨ VỚI HỒ CHÍ MINH (tập 4). Nhà xuất bản Hội Nhà văn - in 8.000 cuốn - khổ 16x 24cm - tháng 5 năm 2012.
@ Thúc Tề (Lãng Tử) sinh ngày 17.10.1916 tại Huế. “Là nhà thơ lãng mạn với Trăng mơ, là nhà văn hiện thực với Nợ văn, cuối cùng chết cái chết của một liệt sĩ cách mạng, cuộc đời Thúc Tề tuy éo le ly kỳ, nhưng vẫn phù hợp với phép biện chứng của vận động lịch sử và diễn biến tâm hồn con người” (Hoài Anh).
NGUYỄN THỊ HOÀNG
Thoáng qua thì tưởng chừng như chẳng có gì nơi một khoảng không nhẹ tênh và trong suốt. Lời tiếng ấy, nao lòng ấy, bày tỏ ấy thì đâu đâu cũng có từ nguồn thương mỗi người mẹ gửi cho con...
THIỆN TÂM
Trong những ngày hội sách của Tp Hồ Chí Minh tháng tư vừa qua, giữa hàng ngàn cuốn sách, trong đó có những cuốn được giới thiệu rầm rộ từ nhiều tuần trước, có vẻ các cuốn sách “Đáp lời sông núi” bị chìm khuất dù chúng được giới thiệu trang trọng bằng một cái pa nô lớn trước gian hàng của NXB Trẻ.
@ Nhà xuất bản Đại Học Huế vừa cấp giấy phép “mở hàng” cho một tập thơ của hội viên Hội Nhà văn TT. Huế: Giấc mơ buổi sáng của Nguyễn Lãm Thắng.
@ Thi ca mùa ngái ngủ của Lê Huỳnh Lâm có thể ví như một giấc thiền bị bủa vây bởi lớp ngôn từ vừa nhập hồn trở lại - hân hoan nhảy múa trên điêu tàn thời cuộc. Đến Mật ngôn (Nxb Văn học, 2012) mỗi ai muốn tiếp cảm phải tự lần tìm password từ những giấc mơ hoang phí.
@ Từ những suy tưởng rỗng rểnh ứ họng Lê Hưng Tiến đã liếc dao vào ý tưởng hòng ngụy tạo hoang giấc và cấu xé ngữ nghĩa.
@ Tập truyện ngắn và thơ Cái chết không có con người (175 trang, khổ 13x19, Nxb Văn học, 2012) có được là nhờ sự tâm huyết chung tay góp sức của bè bạn văn nghệ Huế thực hiện. Tác giả của nó - Hoàng Trọng Định là nhân vật chính của vở bi hài kịch do chính anh dàn dựng.
@ Là một người hoạt động âm nhạc có bề dày nhiều năm trong kháng chiến, cho đến nay đã “hơn 40 năm bổng trầm”, nhạc sĩ Mai Xuân Hòa vừa ra mắt Tuyển tập ca khúc - ca cảnh Nỗi đợi chờ.
@ Sau cuốn Có một con đường mòn trên biển Đông của nhà văn Nguyên Ngọc (năm 2000), đến Hải trình bí mật của những con tàu không số (2006) của Hồ Sĩ Thành hay Lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển, và gần đây nhất là bộ phim do nhà văn Đình Kính chuyển thể từ tiểu thuyết Sóng chìm của mình; thì nay con đường huyền thoại này càng thêm phần sáng rõ với Cổ tích tàu không số của nhà thơ Ngô Minh Nxb Hội Nhà văn, tháng 11 năm 2011.
@ Có lẽ tranh Đinh Cường thuộc diện đứng đầu top sử dụng làm bìa sách, tạp chí. Thêm một bức tranh nữa của họa sĩ tài danh này vừa được trình bày bìa cho Đặc san văn học Quán văn, số đầu tiên ra mắt vào tháng mười năm nay do nhà văn Nguyên Minh làm Chủ biên (Nxb Thanh niên).